Języki australijskie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 18:
'''Języki australijskie''' – języki [[Aborygeni australijscy|Aborygenów australijskich]] (około 40 tysięcy mówiących), których liczba zmniejsza się ze względu na [[asymilacja kulturowa|asymilację]]. W ich skład wchodzi kilka [[rodzina językowa|rodzin językowych]] i [[języki izolowane]]. Zwyczajowo nie wlicza się do nich [[języki tasmańskie|języków tasmańskich]]. Związki między poszczególnymi językami nie są do końca jasne, choć w ostatnich dziesięcioleciach dokonano już znaczącego postępu w ich badaniu. Żaden z tych języków nie posiada własnego piśmiennictwa.
 
Pod koniec [[XVIII wiek|XVIII]] wieku istniało 350-750 różnych aborygeńskich społeczności i podobna liczba języków czy dialektów. Na początku [[XXI wiek|XXI w.]] pozostało mniej niż 200, a wszystkie one, z wyjątkiem ok. 20, są wysoce zagrożone.
 
Dzieci uczą się tylko 10% z przetrwałych, zwykle używanych w najbardziej izolowanych terenach. Na przykład, z pięciu najmniej zagrożonych [[języki zachodnioaustralijskie|zachodnioaustralijskich]], cztery należą do grupy ngaanjatdżarra, używanej na Pustyni Środkowej i [[Wielka Pustynia Wiktorii|Wielkiej Pustyni Wiktorii]]. Dwujęzyczna edukacja jest praktykowana z sukcesami w niektórych społecznościach, np. niedawno niedaleko [[Alice Springs]] biali nauczyciele byli zobowiązani do nauczenia się miejscowego języka, a aborygeńscy rodzice narzekali, że ich dzieci nie uczono w szkole [[język angielski|angielski]]ego. Parę najbardziej liczebnych języków aborygeńskich, takich jak [[język warlpiri|warlpiri]] i [[język tiwi|tiwi]], ma około 3 tysiące użytkowników.
 
[[Aborygeni tasmańscy]] zostali niemal zmieceni w początkowym okresie kolonialnym, a ich języki wymarły, zanim większość została udokumentowana. Żyli na swej wyspie, oddzieleni od stałego lądu od końca epoki lodowcowej i – jak się wydaje – nie mieli z nim kontaktu przez 10 tys. lat. ZbytWiadomo małoo wiadomonich zbyt mało, aby można było je zaklasyfikować, choć wydają się mieć pewne fonologiczne podobieństwa z australijskimi.
 
== Zobacz też ==