Wersja z 01:55, 5 sty 2011 edytuj Luckas-bot (dyskusja \| edycje) 520 554 edycje m r2.7.1) (robot dodaje: sco:Cley ← poprzednia edycja		Wersja z 12:18, 22 lut 2011 edytuj anuluj edycję Segu (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 4635 edycji uzup. (z PN), wikizacja następna edycja →
Linia 1: {{disambigR\|skały osadowej\|[[Glina (ujednoznacznienie)\|inne znaczenia]]}} [[Plik:Clay-ss-2005.jpg\|thumb\|Glina]] '''Glina''' – pod kątem genezy, jest to ilasta [[Skały osadowe\|skała osadowa]], powstała najczęściej w okresie [[czwartorzęd]]u w wyniku nagromadzenia osadów [[morena\|morenowych]] ([[skała ilasta\|skały ilaste]] starsze niż czwartorzędowe nazywane są najczęściej [[ił (skała)\|iłami]]). Jest to zatem skała złożona z [[minerały ilaste\|minerałów ilastych]], [[kwarc]]u, [[Skaleń\|skaleni]], substancji [[koloid]]alnych, może zawierać [[okruch]]y innych skał oraz [[substancja organiczna\|substancje organiczne]] ([[próchnica (gleba)\|humus]], korzenie, [[Bitumy\|bituminy]]). Pod kątem [[litologia\|litologicznym]] (składu [[frakcja (geologia)\|frakcyjnego]]), glina to skała o dowolnym wieku (zatem może też być starsza niż czwartorzędowa), zawierająca 10-30% frakcji ilastej i minimum 30% sumy frakcji pylastej i piaszczystej (wyróżniamy glinę, glinę pylastą, g. piaszczystą, g. zwięzłą, g. pylastą zwięzłą i g. piaszczystą zwięzłą)<ref>Określają to precyzyjnie normy ''[[Polska Norma\|PN]]-B-02480:1986 "Grunty budowlane. Określenia, symbole, podział i opis gruntów"'' oraz ''PN-B-03020:1981 "Grunty budowlane. Posadowienie bezpośrednie budowli. Obliczenia statyczne i projektowanie"''</ref> Skały ilaste starsze niż czwartorzędowe nazywane są [[ił (skała)\|iłami]]. Jest to zatem skała złożona z [[minerały ilaste\|minerałów ilastych]], [[kwarc]]u, [[Skaleń\|skaleni]], substancji koloidalnych, może zawierać okruchy innych skał oraz substancje organiczne (korzenie, [[Bitumy\|bituminy]]). [[Barwa]] ~~gliny~~glin czwartorzędowych zależy od zawartości i [[stopień utlenienia\|stopnia utlenienia]] koloidalnych cząsteczek uwodnionych tlenków [[żelazo\|żelaza]] i [[mangan]]u. W warunkach utleniających przeważają barwy od żółtej poprzez czerwoną do brunatnej, w warunkach redukcyjnych glina może być jasnoszara, szara, szarozielona. Glina od zarania dziejów stanowi podstawowy surowiec do wyrobu [[ceramika\|ceramiki]]. Do ręcznego formowania wyrobów ceramicznych używane są wysokoplastyczne i plastyczne gliny biało oraz barwnie wypalające się, znane na świecie pod nazwą "ball clay". Dzisiaj stanowią one cenny surowiec do produkcji ceramiki sanitarnej i płytek ceramicznych. W Polsce pokłady tego surowca występują m.in. w [[Kunice (województwo dolnośląskie)\|Kunicach]] pod [[Legnica\|Legnicą]]. Polskie rozróżnienie na gliny (osady główne czwartorzędowe, mogące zawierać składniki i domieszki widoczne gołym okiem, a nawet [[głaz]]y) i iły (czwartorzędowe lub starsze, składające się raczej ze składników nierozróżnialnych gołym okiem), wynikające z bogactwa różnorodności tych osadów na kształtowanej głównie przez [[zlodowacenie\|zlodowacenia]] powierzchni naszego kraju, nie znajduje swojego odzwierciedlenia w wielu innych językach. Przykładowo w j. angielskim oba te osady wyróżnia się niejednokrotnie jako ''clay'', dodatkowo w polskiej terminologii [[gruntoznawstwo\|gruntoznawczej]] określenie ''glina'' również odchodzi do historii za sprawą wprowadzania norm europejskich<ref>''PN-EN ISO 14688-2:2006 "Badania geotechniczne. Oznaczanie i klasyfikowanie gruntów. Zasady klasyfikowania"''</ref> (poszczególne gliny zastępowane są przez iły, iły piaszczyste, i. pylaste, i. pylasto-piaszczyste, pyły ilaste i in.). {{wikisłownik\|glina}} {{wikiquote\|dopełniacz=o glinie}} {{Przypisy}} [[Kategoria:Materiały budowlane]] [[Kategoria:Skały osadowe]]

Glina: Różnice pomiędzy wersjami