Hala Upłaz: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne |
częściowe przeredagowanie |
||
Linia 4:
{{commons|Hala Upłaz}}
'''Hala Upłaz''' – dawna [[hala (botanika)|hala pasterska]] na [[Czerwone Wierchy|Czerwonych Wierchach]] w [[Tatry Zachodnie|Tatrach Zachodnich]]. Obejmowała [[Północno-zachodnia grań Ciemniaka|północno-zachodnią grań Ciemniaka]], [[Kozi Grzbiet (Tatry Zachodnie)|Kozi Grzbiet]] oraz [[Czerwony Grzbiet]].
Hala wymieniana jest w dokumentach pochodzących z 1709 r. Wypasali na niej mieszkańcy wsi [[Ciche (województwo małopolskie)|Ciche]], [[Ratułów]] i in. Szopy i szałasy pasterskie znajdowały się na Polanie Upłaz.
Hala była dawniej bardzo intensywnie wypasana. Przed 1960 r. wypasano tu 438 owiec (tzw. przeliczeniowych). Nadmierny wypas doprowadził do znacznej [[erozja|erozji]] zboczy i niszczenia [[roślinność alpejska|roślinności alpejskiej]]. Po zaprzestaniu wypasu zerodowane stoki zregenerowały się już znacznie. Pozostałością dawnego pasterstwa są liczne nazwy [[rówień|równi]] i [[upłaz]]ów: [[Wyżnia Upłaziańska Rówień]], [[Rówień nad Piecem]], [[Gładkie Upłaziańskie]], [[Rówień nad Karczmą]], [[Twardy Upłaz]], [[Źródliska (Tatry)|Źródliska]], Wolarnia, [[Machajówka]], [[Rówień Litworowa]], [[Litworowy Upłaz]]. Zlikwidowanie wypasu z jednej strony zapobiega niszczeniu roślinnośći alpejskiej i erozji zboczy, z drugiej strony jednak kosodrzewina stopniowo zarastająca trawiaste obszary dawnej hali powoduje również wyginięcie tych roślin. Z rzadkich w Polsce roślin rośnie tutaj [[ostrołódka polna]] – gatunek występujący tylko w [[Tatry|Tatrach]] i to na nielicznych stanowiskach<ref>{{Cytuj książkę |imię=Zbigniew |nazwisko=Mirek |imię2=Halina |nazwisko2=Piękoś-Mirkowa |tytuł=Czerwona księga Karpat Polskich |wydawca=Instytut Botaniki PAN |miejsce=Kraków |data=2008 |isbn =978-83-89648-71-6}}</ref>. Często natomiast spotkać można takie tatrzańskie gatunki roślin, jak: [[lepnica bezłodygowa]], [[omieg kozłowiec]], [[pierwiosnek maleńki|pierwiosnka maleńka]] i inne.
{{Zobacz też|Hale tatrzańskie}}
|