SMS Yorck: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Kobrabones (dyskusja | edycje) link GA |
uzupełnienia, poprawki merytoryczne i redakcyjne |
||
Linia 15:
| szerokość = 20,23 m
| zanurzenie = 7,76 m
| napęd = 3 maszyny parowe o łącznej mocy 19 000
| prędkość = 21 węzłów
| zasięg =
Linia 23:
| commons =
}}
'''SMS Yorck''' − [[Cesarstwo Niemieckie|niemiecki]] [[krążownik pancerny]] (w nomenklaturze niemieckiej wielki krążownik − ''Großer Kreuzer'') z pierwszych lat XX wieku, jeden z dwu okrętów [[krążowniki pancerne typu Roon|typu ''Roon'']]. Wcielony do służby w [[Kaiserliche Marine]] w listopadzie 1905 roku,
== Historia ==
SMS "Yorck" został zamówiony w ramach budżetu marynarki na 1901 rok w hamburskiej stoczni koncernu [[Blohm + Voss|Blohm & Voss]] (numer stoczniowy 167) jako druga i ostatnia jednostka typu ''Roon''. [[stępka|Stępkę]] pod krążownik położono w 1903 roku<ref name=Conway255>{{Cytuj książkę|tytuł = Conway's all the World's Fighting Ships, 1860−1905|strony=255}}</ref>. Na czas budowy nadano mu, zwyczajem panującym w Kaiserliche Marine, prowizoryczną nazwę "Ersatz Deutschland", jako następcy planowanej do wycofania z linii [[fregata pancerna|fregaty pancernej]] [[SMS Deutschland (1875)|"Deutschland"]]<ref name=Groner78>{{cytuj książkę|nazwisko=Gröner|imię=Erich|nazwisko2=Jung|imię2=Dieter|nazwisko3=Maass|imię3=Martin| tytuł=Die deutschen Kriegsschiffe 1815−1945. Band 1|strony=78}}</ref>. Zwodowany 14 maja 1904 roku, został nazwany na cześć pruskiego feldmarszałka [[Ludwig Yorck von Wartenburg|Ludwiga Yorcka von Wartenburga]]<ref>{{cytuj książkę|autor=Н. А. Пахомов|tytuł=Броненосные крейсера Германии: 1886−1918. Часть I|strony=42}}</ref> a ceremonii nadania imienia dokonała potomkini patrona hrabina Yorck<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Rüger|imię=Jan|tytuł=The Great Naval Game|strony=160}}</ref>. Całkowity koszt budowy okrętu wyniósł 16 241 000 [[marka niemiecka|marek]]. Do służby w cesarskiej flocie wszedł 21 listopada 1905 roku<ref name=Groner78/>. Podczas uroczystości podniesienia bandery przemawiał między innymi feldmarszałek [[Wilhelm von Hahnke]], były szef cesarskiego gabinetu wojennego<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Rüger|imię=Jan|tytuł=The Great Naval Game|strony=237}}</ref>.
Krążownik wszedł w skład 3. Grupy Rozpoznawczej (''3. Aufklärungsgruppe'') [[Hochseeflotte]], służąc jako jej okręt flagowy. W latach 1911−1912 jego dowódcą był późniejszy admirał [[Franz von Hipper]]<ref name=Pachomow47>{{cytuj książkę|autor=Н. А. Пахомов|tytuł=Броненосные крейсера Германии: 1886−1918. Часть I|strony=47}}</ref>. Do ważniejszych wydarzeń podczas służby okrętu w okresie przed wybuchem I wojny światowej należała kolizja z torpedowcem [[S 178]], do której doszło podczas manewrów na [[Morze Północne|Morzu Północnym]] 4 marca 1913 roku. W jej wyniku S 178 zatonął wraz z 69 członkami załogi, jedynie 15 udało się uratować<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Gröner|imię=Erich|nazwisko2=Jung|imię2=Dieter|nazwisko3=Maass|imię3=Martin| tytuł=Die deutschen Kriegsschiffe 1815−1945. Band 2|strony=49}}</ref>. Wkrótce potem
W pierwszych dniach listopada 1914 roku okręt stacjonował w rejonie ujścia [[Jade (rzeka)|Jade]], pozostając w gotowości bojowej dla udzielenia ewentualnego wsparcia siłom Hochseeflotte przeprowadzającym [[rajd na Yarmouth]]. 4 listopada, pomimo gęstej mgły, został skierowany do Wilhelmshaven, gdzie miał być odstawiony do stoczni. Na skutek błędu nawigacyjnego okręt wypłynął poza wyznaczony bezpieczny tor wodny i wszedł na
Wrak krążownika został pocięty i w większości wydobyty w latach 1929−1930. Pozostałości usunięto z dna już po zakończeniu [[II wojna światowa|II wojny światowej]], w 1965 i 1982 roku. Niewielkie resztki okrętu wciąż tkwią w grubej warstwie namułu pokrywającego dno morskie w okolicach Wilhelmshaven<ref name=Groner78/><ref name=Pachomow47/>.
== Opis konstrukcji ==
Napęd okrętu stanowiły trzy stojące trzycylindrowe [[maszyna parowa potrójnego rozprężania|maszyny parowe potrójnego rozprężania]] o łącznej mocy indykowanej 19 000 [[koń
Główne uzbrojenie
Załogę okrętu stanowiło etatowo 35 oficerów oraz 598 podoficerów i marynarzy. W przypadku pełnienia funkcji okrętu flagowego przewidziano możliwość dodatkowego zaokrętowania 13 oficerów i 62 marynarzy<ref name=Pachomow47/>.
{{Przypisy|2}}
== Bibliografia ==
{{Bibliografia start}}
* {{cytuj książkę|autor=Daniel Allen Butler|tytuł=Distant Victory: The Battle of Jutland and the Allied Triumph in the First World War|miejsce=Westport, CT|data=2006|isbn=0-275-99073-7}}
* {{Cytuj książkę|nazwisko = Gardiner|imię = Robert|nazwisko2 = Chesneau|imię2 = Roger|nazwisko3 = Kolesnik (red.)|imię3 = Eugène M.|tytuł = Conway's all the World's Fighting Ships, 1860−1905|data = 1979|miejsce = London|isbn = 0-85177-130-0}}
* {{cytuj książkę|nazwisko=Gröner|imię=Erich|nazwisko2=Jung|imię2=Dieter|nazwisko3=Maass|imię3=Martin| tytuł=Die deutschen Kriegsschiffe 1815−1945. Band 1: Panzerschiffe, Linienschiffe, Schlachtschiffe, Flugzeugträger, Kreuzer, Kanonenboote|miejsce=München|data=1982|isbn=3-7637-4800-8}}
* {{cytuj książkę|nazwisko=Gröner|imię=Erich|nazwisko2=Jung|imię2=Dieter|nazwisko3=Maass|imię3=Martin| tytuł=Die deutschen Kriegsschiffe 1815−1945. Band 2: Torpedoboote, Zerstörer, Schnellboote, Minensuchboote, Minenräumboote|miejsce=Koblenz3data=1983|isbn=3-7637-4801-6}}
* {{cytuj książkę|autor=Н. А. Пахомов|tytuł=Броненосные крейсера Германии: 1886−1918. Часть I|miejsce=Samara|data=2006|isbn=5-98830-021-9}} (N. A. Pachomow: ''Bronienosnyje kriejsiera Giermanii: 1886−1918. Czast I'').
* {{cytuj książkę|
* {{cytuj książkę|autor=V. E. Tarrant|tytuł=Jutland: The German Perspective. A New View of the Great Battle, 31 May, 1916|miejsce=London|data=2001|isbn=0-304-35848-7}}
{{Bibliografia stop}}
{{DEFAULTSORT:Yorck}}
|