Scena: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne
m poprawa linków do przek., WP:SK, drobne redakcyjne, źródła/przypisy
Linia 2:
{{wikisłownik|scena}}
[[Plik:Bielsko-Biała, Teatr Polski, scena.jpg|thumb|240px|Proscenium w [[Teatr Polski w Bielsku-Białej|Teatrze Polskim w Bielsku-Białej]].]]
'''Scena''' – przestrzeń (podwyższenie) w budynku [[teatr (architektura)|teatralnym]] przeznaczone dla wystawiania utworów., Nausytuowana przestrzenipowyżej dziejówwidowni nowożytnychi ukształtowałyoddzielona sięod różneniej odmianykurtyną, scen:odpowiednio wyposażnona pod względem technicznym, stanowiaca miejce gry aktorów. Część seceny wysunięta przed kurtynę nosi nazwę [[proscenium]].
 
Na przestrzeni dziejów nowożytnych ukształtowały się różne odmiany scen:
* pudełkowa (włoska) – oddzielona jest od widowni kurtyną i [[rampa (teatr)|rampą]]
* otwarta (estradowa) – pozbawiona kurtyny, może być otoczona widownią z trzech stron. Ten rodzaj sceny wywodzi się z [[teatr elżbietański|teatru elżbietańskiego]]
* en ronde - w kształcie koła lub czworoboku, otoczona jest widownią z czterech stron.
 
W okresie [[średniowiecze|średniowiecza]] stosowano sceny zbudowane z kilku [[pawilon]]ików o [[ażur]]owych ściankach tzw. "mansjony", w nich kolejno, rozgrywała się akcja przedstawienia. Widz przez cały czas widział dekoracje potrzebne do odegrania całego przedstawienia. Do symultanicznego odgrywania sztuk aranżowano też scenę celkową (terencjańską). Do ustawianej na [[podium]] stałej ścianki dostawiano prostopadle przegrody tworząc szereg pawilonów zwanych "celkami". W odróżnieniu od mansjonów celki, w których nie rozgrywano w danej chwili akcji były zasłonięte.
 
W okresie [[Odrodzenie|renesansurenesans]]u, po ponownym odkryciu dramatów greckich, zaprzestano symultanicznego sposobu przedstawiania akcji. Wprowadzono ruchome dekoracje, na których tle rozgrywały się poszczególne sceny. Przed i po przedstawieniu scena zasłaniana była kurtyną. Stosowano też scenę obrotową i zapadnie.
 
=== Zobacz też ===
 
* [[Wikipedia:Skarbnica Wikipedii/Przegląd zagadnień z zakresu architektury|przegląd zagadnień z zakresu architektury]]
* [[teatr]]
 
== Źródła ==
* {{cytuj książkę |nazwisko = Szolginia| imię = Witold| tytuł = Architektura| wydawca = Sigma NOT| miejsce = Warszawa| data = | rok = 1992| strony = 144| isbn = 83-85001-89-1}}
 
 
[[Kategoria:Architektura wnętrz]]