Rektor: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m r2.6.4) (robot dodaje: rue:Ректор |
|||
Linia 1:
{{disambigR|osoby zarządzającej wyższą uczelnią|[[Rektor (ujednoznacznienie)|inne znaczenia słowa rektor]]}}
{{zasięg geograficzny|polskiej}}
'''Rektor''' – godność osoby zarządzającej wraz z [[Senat szkoły wyższej|senatem]] [[Szkoła wyższa|szkołą wyższą]]. Najczęściej jest to jeden z [[profesor]]ów tej uczelni.
'''Rektor''' – godność osoby zarządzającej wraz z [[senat szkoły wyższej|senatem]] [[Szkoła wyższa|szkołą wyższą]]. Najczęściej jest to jeden z [[profesor]]ów takiej uczelni. Wyraz pochodzi od [[Łacina|łacińskiego]] ''rector'' – "władca", "zarządca"; od [[łacina|łac.]] ''regere'' – "rządzić". Za cesarstwa rzymskiego oznaczał namiestnika podwładnego [[prefekt (starożytność)|prefektom]] czyli [[Egzarchat|egzarchom]]. Na przełomie XIX i XX wieku tytuł ten oznaczał zwierzchników niektórych zgromadzeń zakonnych i kościołów oraz przełożonych uniwersytetów, gimnazjów i zakładów naukowych. W większości polskich uczelni państwowych istnieje wymóg statutowy, aby wyboru rektora dokonywać spośród samodzielnych pracowników naukowych, zwykle z tytułem [[profesor]]a. Zasada ta często nie jest spełniana w niepaństwowych uczelniach wyższych. Wybieralność rektora przez społeczność akademicką jest jedną z podstawowych tradycji [[autonomia akademicka|autonomii akademickiej]] – często nieprzestrzeganej w ustrojach [[totalitaryzm|totalitarnych]]. W [[Polska|Polsce]] powojennej zasada zaczęła być wprowadzana konsekwentnie po [[1989]] i była jedną ze znaczących oznak [[demokracja|demokratyzacji]] ustroju.▼
Wyraz pochodzi od [[Łacina|łacińskiego]] ''rector'' – "władca", "zarządca"; od [[łacina|łac.]] ''regere'' – "rządzić". Za cesarstwa rzymskiego oznaczał namiestnika podwładnego [[Prefekt (starożytność)|prefektom]] czyli [[Egzarchat|egzarchom]]. Na przełomie XIX i XX wieku tytuł ten oznaczał zwierzchników niektórych zgromadzeń zakonnych i kościołów oraz przełożonych uniwersytetów, gimnazjów i zakładów naukowych.
Zastępcy rektora nazywani są prorektorami (przedrostek '''pro''' oznacza po [[Łacina|łacinie]] "zamiast", "zastępujący").▼
▲Zastępcy rektora nazywani są
Rektora zwyczajowo tytułuje się '''Jego/Jej Magnificencja''' (skrót: JM). W stroju reprezentacyjnym występuje w czerwonym lub purpurowym płaszczu ([[toga|todze]]) z [[gronostaj]]owego lub [[soból|sobolowego]] [[futro|futra]] (lub jego namiastce), często z [[berło|berłem]] oraz ozdobnym łańcuchem z symbolami kierowanej uczelni. [[Prorektor]]zy na oficjalnych uroczystościach ubrani są w taką samą togę, lecz z mniejszą ilość ozdób (najczęściej bez futra). Tóg nie noszą np. rektorzy uczelni wojskowych – jedynie mundur odpowiedni do stopnia oficerskiego oraz naszyjnik z symbolami akademii.▼
== Funkcja rektora w Polsce ==
[[1 stycznia]] [[2008]] [[Kadencja (politologia)|kadencja]] rektora została przedłużona z 3 do 4 lat.▼
▲
▲Rektora zwyczajowo tytułuje się '''Jego/Jej Magnificencja''' (skrót: JM). W stroju reprezentacyjnym występuje w czerwonym lub purpurowym płaszczu ([[
▲
== Zobacz też ==
Linia 13 ⟶ 18:
* [[Dziekan (szkoła wyższa)|dziekan]]
== Linki zewnętrzne ==
[[Kategoria:Rektorzy uczelni wyższych|*]]▼
* [http://www.rektorzy.pl/ Rektorzy w Polsce]
[[rue:Ректор]]▼
[[af:Rektor]]
[[az:Rektor]]
Linia 39 ⟶ 48:
[[ro:Rector]]
[[ru:Ректор]]
▲[[rue:Ректор]]
[[sl:Rektor]]
[[fi:Rehtori]]
|