Bal w Operze (poemat): Różnice pomiędzy wersjami

Do dziś interpretatorzy ''Balu w Operze'' dzielą się na tych, którzy widzą w nim tuwimowską diagnozę kataklizmu jedynie pewnej formacji polityczno-społecznej, a tych, którzy dopatrują się w nim wizji religijnej ostatecznego upadku świata i człowieka, swoistą "modlitwę do Boga o niesitnienie"<ref name="miłosz"/>.

 

Poemat składa się ze wstępu, który stanowi cytat z [[Apokalipsa świętego Jana|Apokalipsy świętego Jana]] [Ap 18, 4-5] oraz jedenastu rozdziałów, połączonych w dość luźny związek przyczynowo skutkowy i zarys fabuły. Świat przedstawiony rozłożony jest na trzy plany: tytułowy bal, wioskę oraz miasto. Obok scen realistycznych, widocznych zwłaszcza we fragmentach z życia codziennego XX-wiecznej Polski, występują sceny fantastyczne, mityczne wręcz.

 

{{Cytat|U Tuwima sprawa przedstawiała się prościej. Wystąpił on tu jako najwybitniejszy przedstawiciel wzmagającej się w tych latach satyry politycznej (...). ''Bal w Operze'' to bardzo ostry – i znakomity, pełen językowej wynalazczości i maestrii, choć miejscami dość wulgarny, pamflet na sanację i na kapitalizm, pamflet ujęty w karytakuralno-groteskową hiperbolę o katastroficznym wymiarze.<ref name="kwiatkowski 176"/>|}}

 

{{Cytat|Ta właśnie sytuacja: proroctwa typu starotestamentowego, nie – kasandrycznego, odróżnia ''Bal w Operze'' od większości innych utworów katastroficznych.<ref name="kwiatkowski 177">{{cytuj książkę | autor= Jerzy Kwiatkowski | tytuł= Dwudziestolecie międzywojenne | rozdział= Poezja "pierwszego wyrazu" | rok=2001 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa | strony=177 | isbn=83-01-13007-5}}</ref>|}}

 

Interpretacja ''Balu w Operze'' nie jest zgodna wśród ważniejszych krytyków. Rozbieżności dotyczą przede wszystkim wątku głównego dzieła, tytułowego balu, który dzieli badaczy na tych, którzy widzą go w świetle politycznym a tych, którzy upatrują w nim wątków religijnych i metafizycznych. Podczas gdy jedni widzą w katastrofizmie Tuwima zapowiedź kataklizmu jedynie pewnej formacji polityczno-społecznej<ref name="kwiatkowski 176"/>, inni dopatrują się w nim widocznej wizji zagłady całej ludzkości, wręcz "modlitwy o nieistnienie"<ref name="miłosz"/>.

 

 

{{przypisy}}

 

* [http://monika.univ.gda.pl/~literat/balwop/poemat.htm Pełen tekst poematu Tuwima]

* [http://wyborcza.pl/1,75475,327994.html Czesław Miłosz o ''Balu w Operze'']