Władysław opolski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Anulowanie wersji nr 25438364 autora Stupa1989 błąd
m poprawa linków
Linia 4:
[[Plik:Silesia 1243-1248.jpg|right|thumb|300px| |Władztwo Władysława Opolskiego: [[1239]]-[[1244]] księstwo kaliskie (różowy kolor), [[1239]]-[[1249]] [[ziemia rudzka]] (jasnozielony kolor), [[1246]] - [[1247]] ziemia lelowska (jasnoniebieski kolor), [[1246]] - [[1273]] Opolszczyzna.]]
[[Plik:Silesia 1273-1277.jpg|right|thumb|300px| |Władztwo Władysława Opolskiego w latach [[1273]] - [[1281]]/[[1282|82]].]]
'''Władysław opolski''' (ur. ok. [[1225]]-, zm. [[27 sierpnia]] lub [[13 września]] [[1281]]/[[1282|82]]), książę [[Kalisz|kaliski]] [[1234]]-[[1244]], książę [[Ruda (powiat krotoszyński)|rudzki]] [[1234]]-[[1249]], książę [[Książęta opolsko-raciborscy|opolsko-raciborski]] [[1246]]-[[1280]]/[[1281|81]]. (Do [[1241]] roku pod zwierzchnictwem książąt śląskich)
 
Władysław był drugim pod względem starszeństwa synem księcia opolsko-raciborskiego [[Kazimierz I opolski|Kazimierza I]] i nieznanego pochodzenia księżnej [[Wiola opolska|Wioli]] (być może była Bułgarką), młodszym bratem [[Mieszko II Otyły|Mieszka Otyłego]]. W chwili śmierci ojca obaj bracia byli jeszcze małoletni, w związku z czym znaleźli się pod opieką matki i księcia śląskiego [[Henryk I Brodaty|Henryka I Brodatego]]. W [[1234]] roku Henryk Brodaty, pragnąc przejąć pełnię kontroli nad Opolszczyzną, przeniósł Kazimierzowiców do księstwa kaliskiego, nie pozbawiając jednak ich prawa do dziedzictwa ojcowego. Cztery lata później starszy brat Władysława - Mieszko osiągnął pełnoletność i za zgodą [[Henryk II Pobożny|Henryka II Pobożnego]] objął rządy nad Opolszczyzną. Pomimo tego Władysław wraz z matką pozostał w księstwie kaliskim.
Linia 10:
W [[1241]] roku wobec śmierci Henryka II w [[bitwa pod Legnicą|bitwie pod Legnicą]] nastąpiło całkowite uniezależnienie się młodszego Kazimierzowica od książąt śląskich, jednak wobec rewindykacyjnej akcji księcia [[Wielkopolska|wielkopolskiego]] [[Przemysł I|Przemysła I]], utrata władzy nad [[Kalisz]]em była już tylko kwestią czasu. Ostatecznie Władysław utrzymał Kalisz w swoich rękach do [[1244]] roku, a wielkopolską [[Ruda (powiat wieluński)|Rudę]] jeszcze przez pięć lat.
 
W [[1246]] roku zmarł bezpotomnie książę opolsko-raciborski Mieszko II Otyły, zostawiając całość swojego dziedzictwa w testamencie Władysławowi. Ze spadku po bracie nie udało mu się utrzymać tylko zdobytego niedawno grodu w [[Lelów|Lelowie]]. Cechą polityki zagranicznej następnych lat księcia opolsko-raciborskiego było umiejętne manewrowanie pomiędzy pozostałymi księstwami piastowskimi. Na początku lat pięćdziesiątych [[XIII wiek|XIII]] wiekuu doszło do unormowania stosunków z książętami wielkopolskimi. Władysław ostatecznie zrezygnował z pretensji do ziemi kaliskiej, a zawarty układ umocniony został ślubem z [[Eufemia Odonicówna|Eufemią Odonicówną]] - córką [[Władysław Odonic|Władysława Odonica]].
 
Małżeństwo to wkrótce wciągnęło Władysława wzorem pozostałych książąt polskich do wojny [[Węgry|węgiersko]]-[[Czechy|czeskiej]] o spadek po [[Babenbergowie|Babenbergach]]. Początkowo książę opolsko-raciborski poparł Węgrów, wspierając [[Bolesław V Wstydliwy|Bolesława Wstydliwego]] w wyprawie na czeską [[Opawa|Opawę]] i [[Głubczyce]]. W [[1255]] roku jednak, z nieznanych powodów, Władysław zmienił front i wsparł króla Czech [[Przemysł Ottokar II Wielki|Przemysła Ottokara II]] (w [[1260]] osobiście brał udział w bitwie z Węgrami pod Kressenbrunn). Zmiana sojusznika już wkrótce przyniosła realne korzyści w postaci uregulowania po myśli Władysława przebiegu granicy z Czechami. W [[1262]] roku na zjeździe w [[Danków (województwo śląskie)|Dankowie]] Władysław podjął próbę przeciągnięcia na stronę czeską Bolesława Wstydliwego i księcia wielkopolskiego [[Bolesław Pobożny|Bolesława Pobożnego]], jednak bez większych rezultatów. Wtedy też zapewne zachęcony przez króla czeskiego zgłosił pretensje do tronu [[Kraków|krakowskiego]], co jak przypuszczają historycy wyraziło się zmianą herbu na orła w koronie (jest to pierwszy przypadek użycia koronowanego orła w Polsce).
 
Okazja do wystąpienia o władztwo nad Krakowem nastąpiła dopiero w [[1273]] roku. Władysław korzystając z wypowiedzenia posłuszeństwa Bolesławowi Wstydliwemu przez część możnych wkroczył z siłami opolsko-raciborskimi w granice [[Małopolska|Małopolski]]. Do decydującego starcia doszło [[2 czerwca]] [[1273]] roku pod [[bitwa pod Bogucinem|Bogucinem]] niedaleko [[Olkusz]]a, gdzie oddziały Władysława doznały sromotnej klęski. W październiku tegoż roku Bolesław Wstydliwy zorganizował wyprawę odwetową, z powodu jednakże szczupłości sił ograniczył się wyłącznie do zniszczenia dziedzin wroga. W [[1274]] roku Władysław i Bolesław Wstydliwy zdecydowali się na zawarcie pokoju. Książę opolsko-raciborski zrezygnował wtedy zapewne z pretensji do tronu krakowskiego, w zamian za co nastąpiła korekta granic obu sąsiadujących ze sobą księstw (chodziło o zamianę ziemi [[Chrzanów|chrzanowskiej]], która odtąd miała dzielić losy Małopolski, na tereny pomiędzy [[Skawa (rzeka)|Skawą]] a [[Skawinka|Skawinką]]).