Wikipedia

Osiemdziesięciu pięciu męczenników Anglii i Walii: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
zbędne uściślenia i antykatolicki POV rzekomego protestanta Fretto
Fretto (dyskusja | edycje)
892 edycje
m Wycofano edycje użytkownika Leszek Jańczuk (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Fretto.
Linia 57:
 
== Geneza męczeństwa ==
Podłożem prześladowań katolikówReformacja w okresieAnglii [[reformacja|reformacji]]rozpoczęła byłysię uregulowaniaod prawneAktu wynikająceSupremacji zna [[Aktmocy Supremacji|Aktuktórego Supremacji]],monarcha któreangielski czyniłystał monarchęsię angielskiegojedyną głową [[anglikanizm|Kościoła Anglii]]. Pierwsi katoliccy męczennicy zginęliponieśli jużśmierć za panowania Henryka VIII, jednak później doszło do rekatolicyzacji kraju za panowania jego córki [[Maria I Tudor|Marii Tudor]] (1553–1558) i w tym okresie na stosach spłonęło blisko [[Męczennicy królowej Marii|300 męczenników protestanckich]]. PoZ uchwaleniukolei przez[[Elżbieta I Tudor|Elżbieta I]] była wychowywana w wierze protestanckiej i po jej wstąpieniu na tron Parlament angielski uchwalił w 1559 roku drugiegodrugi [[Akt Supremacji|Aktu, Supremacji]]a itakże wprowadzeniudalsze reformreformy religijnych,religijne zmierzające do zachowania w Królestwie Anglii jednej religii - anglikanizmu. katolickieKatolickie praktyki religijne były formalnie zakazane, jednak [[Elżbieta I Tudor|Elżbieta I Wielka]] tolerowała je jeśli odbywały sie one w prywatnych domach. Nieprzestrzeganie prawa było wtedy zagrożone jedynie grzywną<ref>{{cytuj książkę|autor=Gerard Noel|tytuł=Występni papieże Renesansu|wydawca=Amber|miejsce=Warszawa|/data=2007|strony= 303|isbn=978-83-241-2984-3}}</ref>.
 
Zmiana stanowiska rządu angielskiego nastąpiła po promulgacji w kwietniu 1570 bulli [[papież|papieża]] [[Pius V|Piusa V]] [[Regnans in Excelsis]] ekskomunikującej zarówno Elżbietę jak i każdego jej poddanego, który ośmieliłby się wykonywać jej rozkazy, a także serii buntów i spisków wynikłych w rezultacie tej bulli (m. in. [[II powstanie Desmondów]]). Rząd angielski zaczął podejmować surowe środki przeciwko [[Jezuici|jezuitom]], i wkrótce po wykryciu kolejnych spisków (m.in. [[spisek Ridolfiego|spisku Ridolfiego]]), a następnie wybuchu wojny hiszpańsko-angielskiej (1585-1604) Parlament angielski uchwalił ustawę "przeciwko jezuitom, kapłanom seminaryjnym i innym podobnym niesposłusznym ludziom" ("against Jesuits, seminary priests and other such like disobedient persons"). Odtąd odbywanie katolickich praktyk religijnych groziło surowymi represjami, polegającymi m.in. na [[konfiskata|konfiskacie majątków]] i [[Pozbawienie wolności|więzieniu]]. Część spośród represjonowanych katolików faktycznie była uwikłana w antykrólewską działalność polityczną (np. (np. przygotowania do [[Wielka Armada|Wielkiej Armady]], [[spisek prochowy]] w 1605), jednak część z nich stracono jedynie za takie czyny jak np. starania o papieską dyspensę na zawarcie małżeństwa <ref name="EB"/>. Na religijny charakter prześladowań wskazuje zdaniem części autorów fakt, że wielu katolikom formalnie oskarżonym o zdradę oferowano łaskę w zamian za przejście na anglikanizm<ref>[http://www.newadvent.org/cathen/15026b.htm Burton, Edwin. "Accusations of Treason." The Catholic Encyclopedia. Vol. 15. New York: Robert Appleton Company, 1912] [dostęp 23 kwietnia 2011]</ref>.
 
Kościół katolicki uważa za męczenników około połowę spośród blisko 600 katolików straconych w XVI i XVII-wiecznej Anglii pod zarzutem zdrady<ref name="EB"/>, w tym czterdziestu za panowania [[Henryk VIII Tudor|Henryka VIII]] w latach 1535–1547, stu osiemdziesięciu dziewięciu straconych za [[Elżbieta I Tudor|Elżbiety I]] między rokiem 1570 a 1603, dwudziestu siedmiu za rządów [[Jakub I Stuart|Jakuba I]] w latach 1603–1618, a także dwadzieścia cztery ofiary z lat 1628–1649, tj. z okresu panowania [[Karol I Stuart|Karola I]], dwie z okresu rządów [[Oliver Cromwell|Cromwella]] i dwudziestu pięciu straconych w latach 1678–1681 za [[Karol II Stuart|Karola II]]<ref name="FS"/><ref>[http://www.newadvent.org/cathen/05474a.htm Pollen, John Hungerford. "English Confessors and Martyrs (1534-1729)." The Catholic Encyclopedia. Vol. 5. New York: Robert Appleton Company, 1909] [dostęp 23 kwietnia 2011]</ref>.
 
Przywrócenie pamięci o męczennikachkatolikach straconych w latach 1535 - 1679 zapoczątkowane zostało w XIX wieku dzięki powrotowiemancypacji katolików angielskich i wprowadzeniu tolerancji religijnej. OfiaryCzęść prześladowańkatolików straconych w tym okresie zostało [[beatyfikacja|beatyfikowanebeatyfikowanych]] zostały przez [[papież]]a [[Leon XIII|Leona XIII]] w 1886 (pięćdziesiąt cztery osoby), 1895 roku ten sam papież aprobował kult dziewięciu kolejnych męczenników, następną grupę trzydziestu sześciu ofiar prześladowań beatyfikował [[Pius XI]] w 1929 roku, a w 1935 roku dokonał [[kanonizacja|kanonizacji]] [[Jan Fisher|Jana Fishera]] i [[Thomas More|Tomasza More]], indywidualnie też beatyfikowani byli [[Oliver Plunkett]] w 1920 r. i [[Jan Ogilvie]] w 1929 r. [[kanonizacja|kanonizowani]] przez [[Paweł VI|Pawła VI]] w 1975 i 1976 roku<ref name="FS"/>.
 
== Lista ==
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Osiemdziesięciu_pięciu_męczenników_Anglii_i_Walii”