Sicherheitsdienst: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Dodano kategorię "Służby specjalne" za pomocą HotCat
drobne redakcyjne, poprawa linków, kat.
Linia 1:
[[Plik:SDInsig.gif|thumb|upright|Haftowany romb SD, znajdujący się na uniformie funkcjonariusza Sicherheitsdienst]]
 
'''Sicherheitsdienst des Reichsführers-SS''' ('''SD''', [[Język polski|pol]]. ''Służba Bezpieczeństwa Reichsführera SS'') – organ [[wywiad]]u, [[kontrwywiad]]u i służby bezpieczeństwa [[Schutzstaffel|SS]], działający w [[III Rzesza|III Rzeszy]] w latach 1931-19451931–1945.
 
== Początki ==
[[Plik:SDJacke.jpg|thumb|left|upright|Marynarka mundurowa SS-Unterscharführera pełniącego służbę w SD]]
[[Plik:Bundesarchiv Bild 146-1971-067-07, Sicherheitsdienst in Polen, Razzia.jpg||thumb|right|180px|Sicherheitsdienst podczas [[Łapanka|łapanki]] w Polsce, ok. 1940 roku]]
 
Gdy na początku lat trzydziestych ruch [[narodowy socjalizm|narodowosocjalistyczny]] w Niemczech przybierał na sile, wzrastało jego zapotrzebowanie na informacje o przeciwnikach politycznych (zarówno na terenie [[Niemcy|Niemiec]], jak i za granicą). Utworzona w 1931 r. wewnątrz partii narodowosocjalistycznej [[Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników|NSDAP]] służba bezpieczeństwa operowała początkowo pod kryptonimem '''IC''', natomiast w sierpniu tego samego roku powstał '''Wydział IC''', który następnie przekształcony został w Służbę Bezpieczeństwa (''Sicherheitsdienst'', w skrócie SD). Organizatorem, a od 1932 r. szefem SD był [[Reinhard Heydrich]], który rozszerzał stopniowo zakres działalności informacyjno-wywiadowczej.
 
Kolejnym krokiem było mianowanie Heydricha szefem Policji Bezpieczeństwa ([[Sicherheitspolizei|Sipo]]) - w ten sposób pod kontrolą SD znalazła się policja państwowa (w tym policja polityczna [[Gestapo]] oraz policja kryminalna [[Kriminalpolizei|Kripo]]). Sytuacja ta spowodowała konflikty kompetencyjne pomiędzy SD a [[Abwehra|Abwehrą]] (wywiadem wojskowym). W 1939 r. SD została włączona do Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy – [[Reichssicherheitshauptamt]] (RSHA), na czele którego stanął Heydrich.
 
W pierwszych latach funkcjonowania, SD działała jako organizacja ochrony NSDAP, a po dojściu [[Adolf Hitler|Adolfa Hitlera]] do władzy, umacniała system nazistowski w Niemczech. Od chwili utworzenia RSHA, SD prowadziła trzy departamenty:
Linia 19:
 
== II wojna światowa ==
[[Plik:Bundesarchiv Bild 101I-380-0069-37, Polen, Verhaftung von Juden, SD-Männer.jpg|thumb|250px|Od lewej: [[SS-Oberscharführer|Oberscharführer]] SD, [[SS-Rottenführer|Rottenführer]] [[Allgemeine SS]], [[Untersturmführer]] [[Waffen-SS]] i Oberscharführer SD w czasie akcji aresztowania Żydów, Polska, wrzesień 1939 roku]]
[[Plik:Bundesarchiv Bild 137-058157, Wartheland, Umsiedler aus Ostpolen.jpg|thumb|250px|[[Scharführer]] SD przyjmuje niemieckich kolonistów [[Wysiedlenia Niemców podczas II wojny światowej|przesiedlonych w ramach akcji "[[Heim ins Reich"]] - Wielkopolska w maju 1940 roku]]
W latach [[II wojna światowa|II wojny światowej]] rozbudowana do znacznych rozmiarów (biura lokalne w każdej większej miejscowości oraz działające pod komendą SD i Sipo bataliony bezpieczeństwa w całej okupowanej Europie) SD zajmowała się różnymi zadaniami dotyczącymi bezpieczeństwa Rzeszy Niemieckiej i na podbitych terytoriach.
 
Linia 40:
== Źródła ==
{{Commonscat|Sicherheitsdienst}}
* Normam Polmar, Thomas B. Allen: ''Księga Szpiegów,.'' Wydawnictwo Magnum Warszawa 2000
* [http://www.zukunft-braucht-erinnerung.de/drittes-reich/herrschaftsinstrument-staat/203.html shoa.de – Sicherheitsdienst (SD) des Reichsführers SS - Joachim Lerchenmueller]
* [http://www.dhm.de/lemo/html/nazi/innenpolitik/sd/ dhm.de – Historia SD]
 
Linia 47:
{{Służby specjalne Niemiec}}
 
[[Kategoria:Sicherheitsdienst|* ]]
[[Kategoria:Wojskowe służby specjalne]]
[[Kategoria:Służby specjalne]]
 
[[af:Sicherheitsdienst]]