Operacja Albion: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Robbot (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne, uzupełniono infobox, ilustracja, poprawa linków
Linia 12:
|strona1 = {{Państwo|RUS}}<br /> {{Państwo|GBR}}
|strona2 = {{państwo|DEU|wariant=1871}}
|dowódca1 = {{Flaga|RUS}} [[Michaił Bachirew]]
|dowódca2 = {{flaga|DEU|wariant=1871}} [[Ludwig von Estorff]]<br />[[Plik:War Ensign of Germany 1903-1918.svg|22px]] [[Erhard Schmidt (admirał)|Erhard Schmidt]]
|dowódca2 =
|siły1 = 2 okręty liniowe<br />2 [[Krążownik pancerny|krążowniki pancerne]]<br />1 [[krążownik pancernopokładowy]]<br />3 [[Kanonierka|kanonierki]]<br />21 [[niszczyciel]]i<br />3 brytyjskie okręty podwodne<br />ok. 24 000 żołnierzy
|siły1 =
|siły2 = 1 [[krążownik liniowy]]<br />10 [[pancernik]]ów<br />9 lekkich krążowników<br />1 [[krążownik minowy]]<br />50 torpedowców<br />6 okrętów podwodnych<br />19 transportowców<br />23 000 ludzi<br />5000 koni<br />1400 pojazdów<br />150 karabainów maszynowych<br />54 działa<br />12 moździerzy oraz amunicja
|siły2 =
|straty1 = 1 [[okręt liniowy]]<br />1 niszczyciel<br />1 okręt podwodny<br />141 karabinów (47 ciężkich)<br />130 karabinów maszynowych
|straty1 =
|straty2 = 1 torpedowiec<br />7 [[Trałowiec|trałowców]]<br />9 [[trawler]]ów oraz mniejsze okręty<br />wiele okrętów uszkodzonych przez miny<br />156 zabitych i 60 rannych (marynarka)<br />54 zabitych i 141 rannych (armia lądowa)
|straty2 =
}}
{{Bitwy morskie 1WŚ}}
'''Operacja Albion''' - operacja morsko-lądowa wojsk [[Niemcy|niemieckich]] w [[1917]] roku połączona z [[desant]]em na archipelag [[Wyspy Moonsundzkie|Wysp Moonsudzkich]] ([[Hiuma]], [[Sarema]], [[Muhu]]), wówczas należący do [[Imperium Rosyjskie]]go.
 
Głównym powodem ataku było strategiczne położenie wysp, u wylotu [[Zatoka Ryska|Zatoki Ryskiej]]. Opanowanie wyspy [[Muhu]] umożliwiało również kontrolę cieśniny Muhu, łączącej [[Zatoka Ryska|Zatokę Ryską]] z [[Zatoka Fińska|Zatoką Fińską]]. Rozkaz ataku został wydany [[18 września]] [[1917]]. Następnego dnia pod dowództwem generała von Estorffa 42. Dywizja oraz 2. Brygada Piechoty razem z artylerią, telegrafistami i kolumną transportową została wysłana do [[Lipawa|Lipawy]]. W sumie oddział liczył 23. 000 żołnierzy, 5000 koni, 1400 pojazdów, 150 karabinów maszynowych, 54 armaty, 12 [[moździerz]]y oraz amunicję i prowiant na 30 dni. Operacji nadano kryptonim '''Albion''' (historyczno-poetyckie określenie [[Wyspy Brytyjskie|Wysp Brytyjskich]]). Do transportu żołnierzy wykorzystano 19 transportowców.
 
== Przebieg bitwy ==
[[Plik:Bundesarchiv Bild 146-1970-074-34, Besetzung der Insel Ösel, Truppenanlandung.jpg|thumb|left|250px|Niemieccy żołnierze w [[Barka desantowa|barce desantowej]] zmierzają w kierunku plaży, w tle widoczny jest lekki krążownik [[SMS Kolberg|SMS "Kolberg"]], październik 1917 r.]]
Bitwa rozpoczęła się [[11 października]] desantem w zatoce Tagga na półwysep Eeriksaare na wyspie [[Sarema]]. Z morza oddziały niemieckie były wspierane przez [[krążownik liniowy]] [[SMS Moltke (1911)|SMS "Moltke"]], 10 [[pancernik]]ów, 8 [[Krążownik lekki|krążowników lekkich]], 55 [[niszczyciel]]i, 6 [[okręt podwodny|okrętów podwodnych]], 40 [[torpedowiec|torpedowców]] oraz liczne [[trałowiec|trałowce]] (niektóre wyposażone w zrzutnie [[bomba głębinowa|bomb głębinowych]]). Nad wsparciem z powietrza czuwało 6 [[sterowiec|sterowców]] i ponad 100 [[samolot]]ów.
 
Pierwsza próba ataku na wyspę [[Muhu]] zakończyła się niepowodzeniem. Rosyjskie [[łódź latająca|łodzie latające]] z lotniskowca "Orlica" zatrzymały wojska niemieckie pomiędzy [[Sarema|Saremą]] a [[Hiuma|Hiumą]]. [[12 października]] toczyły się ciężkie walki o Saremę. Niemcy zdobyli rosyjską bazę marynarki wojennej na półwyspie Eeriksaare, po czym przenieśli się na półwysep Sworbe (dziś Sõrve). wskutek wpłynięcia na [[mina morska|minę]] uszkodzone zostały dwa niemieckie okręty: pancernik SMS "Grosser Kurfürst" i transportowiec "Corscia". Pancernik [[SMS Bayern (1916)|SMS "Bayern"]] również trafił na minę, jednak nie został uszkodzony stopniu uniemożliwiającym dalsze działania. Niemieckie okręty podjęły pościg za dwoma rosyjskimi [[niszczyciel]]ami i jedną [[Kanonierka|kanonierką]] aż do cieśniny Muhu, po czym zawróciły. [[13 października]] niemieckie wojska zdobyły Arensburg (dziś [[Kuressaare]]). [[14 października]] trwały nadal silne walki o Saremę. Arensburg stanął w płomieniach. Niemieckie oddziały zdobyły wysepki Runo ([[Ruhnu (wyspa)|Ruhnu]]) i Abro ([[Abruka (wyspa)|Abruka]]). Rosjanie pilnujący [[Cieśnina Irbe|Cieśniny Irbeńskiej]] w bazie w Tserel na półwyspie Sworbe zostali odcięci. Rosyjski niszczyciel "Grom" został zatopiony wskutek pożaru wywołanego ostrzałem przez pancernik "Kaiser" i niszczyciel V.100. Załoga "Groma" schroniła się na szalupie ratunkowej, która pokrótce również zatonęła. [[15 października]] oddziały niemieckie odcięły ucieczkędrogę ucieczki wojskwojskom rosyjskichrosyjskim z [[Sarema|Saremy]] na [[Muhu]] biorąc 3000 jeńców. Na półwyspie Sworbe zdobyta została rosyjska baza w Tserel (dziś [[Sääre]]). Niemieckie sterowce zbombardowały [[Parnawa|Parnawę]]. [[16 października]] bombardowanie było kontynuowane przez sterowiec L.37. Niemcy zdobyli całą Saremę. Brytyjski okręt podwodny trafił torpedą niemiecki trałowiec "Indianola", który został odholowany do Arensburgu.
 
[[17 października]] doszło do [[Bitwa w Cieśninie Muhu|bitwy w cieśninie Muhu (Moon)]]. Rosyjskie pancerniki "[[pancerniki typu Borodino|Sława]]" ("Слава") i "[[CesarewiczCesariewicz|Grażdanin]]" ("Гражданин", Obywatel, wcześniejsza nazwa "Cesarewicz"), starły się ze znacznie silniejszym zespołem niemieckim, w skład którego wchodziły pancerniki SMS "König" i SMS "Kroprinz", należące do nowszej generacji [[drednot]]ów. "Sława" została poważnie uszkodzona, "Grażdanin" zdołał wycofać się. [[18 października]] rosyjski admirał podjął decyzję o ewakuacji z wyspy Muhu i bazy w [[Rohuküla]]. [[19 sierpnia]] Niemcy przeprowadzili pierwszy atak na [[Hiuma|Hiumę]] zakończony niepowodzeniem. Rosyjskie okręty, zmuszone do wycofania się w stronę północnej części cieśniny Muhu, postawiły na morzu barierę z min. "Sława" została opuszczona, po czym zatopiona przez Rosjan. W nocy z 17 na [[18 października]] niemiecki niszczyciel S.64 wszedł na minę i zatonął. W ciągu dnia niemieckie oddziały zdobyły wyspę [[Muhu]] biorąc wdo niewolęniewoli kolejnych 10. 000 żołnierzy rosyjskich. [[19 października]] wojska niemieckie wylądowały na [[Hiuma|Hiumie]], a następnego dnia zdobyły ją w całości. Większość rosyjskich żołnierzy zdołała ewakuować się do baz w [[Zatoka Fińska|Zatoce Fińskiej]]. '''Operacja Albion''' została zakończona.
 
== Bibliografia ==