Huryci: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m r2.7.1) (robot dodaje ro:Hurieni |
|||
Linia 2:
== Historia ==
Wiedza na temat Hurytów jest dość uboga. Wiadomo, że od końca [[XVI wiek p.n.e.|XVI wieku p.n.e.]] małe królestwa huryckie znajdujące się w północnej Mezopotamii i [[Syria|Syrii]] zaczęły się łączyć w silną monarchię. Początkowo w tekstach źródłowych nazywano ją ''Maitani'', później ''Mitanni''. Hetyci i [[
Pierwszy etap w dziejach Mitanii to okres konsolidacji państwa, który zakończył się podczas rządów króla [[Szauzatar|Szauszatara]]. Drugi etap to był erą rozkwitu, za panowania jego następców.
Kiedy Mitanni było u szczytu swojej potęgi, w wasalnej zależności od niego pozostawały miasta [[Aleppo|Halab]], [[Alalach]], [[Aszur (miasto)|Aszur]] i [[Nuzi]].
[[XV wiek p.n.e.]] przyniósł konflikt z Egiptem, w którego konsekwencji doszło do bitwy przegranej przez Mitannijczyków. W [[XIV wiek p.n.e.|XIV wieku p.n.e.]] stosunki obydwu państw unormowały się. Pozycja Mitannijczyków rosła z czasem, aż w końcu [[Amenhotep III]] zdecydował się przypieczętować sojusz poprzez małżeństwo z mitannijską księżniczką [[Taduhepa|Taduhepą]], utożsamianą czasem z [[Nefertiti|Nefretiti]].
Pod koniec XIV wieku p.n.e. imperium mitannijskie zaczęło chylić się ku upadkowi. Władca [[Asyria|Asyrii]] [[Aszur-uballit I|Aszuruballit I]] przeprowadził kilka kampanii przeciwko Mitannijczykom, ale ostatecznie pokonał ich hetycki król [[Suppiluliuma I|Suppiluliumas I]], który osadził na tronie mitannijskim uległego sobie [[Szattiwaz]]a, lecz wkrótce królestwo rozpadło się na wiele małych części.
== Mitanni ==
Linia 23:
== Religia ==
Huryci czcili żywioły oraz personifikowali pojęcia przyrodnicze. Natura bogów była bliska ludzkiej, różniła ich od ludzi nieśmiertelność i mocą panowania nad określoną częścią przyrody. Aby uzyskać przychylność bóstw składano im ofiary według ściśle określonego rytuału. Obrzędowi zawsze towarzyszyły libacje.
Najprawdopodobniej, przynajmniej raz w roku obchodzono wyjątkowo ważne, kilkudniowe święto poświęcone zależnie od rejonu: [[Teszub]]owi, [[Hebat]] albo [[
Wierzono, że bogowie sygnalizują nadchodzące wydarzenia poprzez znaki wróżebne, czyli omina. Z tego powodu wróżbici i wieszczkowie cieszyli się ogromną popularnością. Wyspecjalizowani byli przede wszystkim we wróżeniu z zachowań ptaków ([[ornitomancja]]). Zajmowali się tym wróżbici nazywani augurami. Analizowano zachowanie ptaków, ich lot, miejsca w których się zatrzymywały, sposób chwytania pożywienia i wydawane przez nie dźwięki.
== Pochówek zmarłych ==
Cmentarzyska z okresu mitannijskiego znajdowały się zwykle poza granicami osad. Dzieci chowano w naczyniach ceramicznych zakopywanych pod podłogą domów. W [[Tell Rimah|Tall ar-Rimah]] odkryto nawet pucharek zawierający szczątki płodu. Pochówkom towarzyszyły najczęściej skromne dary, takie jak: naczynia, paciorki, jedzenie i napoje.
== Panteon Hurycki ==
* [[Allani]]
* [[Ea (
* [[Hebat]]
* [[Kumarbi]]
* [[Kuszuh]]
* [[Nergal (bóstwo)|Nergal]]
* [[Szauszka|Szawuszka]] ([[Szauszka]])
* [[Szimigi]]
* [[Teszub]]
Linia 42:
== Badania ==
Badania nad Hurytami zaczęto dość późno bo dopiero w latach osiemdziesiątych XIX wieku. Przez długi czas nie zdawano sobie sprawy, że Huryci i Mitanni to nazwy ludu i państwa, odnoszące się do tej samej kultury.
{{Przypisy}}▼
== Bibliografia ==▼
* [[Maciej Popko]], ''Huryci'', PIW, Warszawa 1992, ISBN 83-06-02114-2.▼
== Zobacz też ==
Linia 47 ⟶ 51:
* [[języki huro-urartyjskie]]
▲== Bibliografia ==
▲* [[Maciej Popko]], ''Huryci'', PIW, Warszawa 1992, ISBN 83-06-02114-2.
▲{{Przypisy}}
[[Kategoria:Epoka brązu]]
| |||