Soczewka (anatomia): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WikitanvirBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.1) (robot dodaje: ar:عدسة (تشريح)
rozbudowa, refy
Linia 1:
[[Plik:Focus in an eye.svg|thumb|200px|Skupianie światła przez soczewkę - po lewej z oddali, po prawej z bliska.]]
[[Plik:Gray884.png|thumb|Budowa soczewki wg [[Gray's Anatomy]].]]
'''Soczewka''' - ([[łacina|łac.]] ''lens'') element strukturalnyczęść [[Oko|gałki ocznejoka]], przezroczysteprzezroczysty, ciałoelastyczny{{r|Sawicki}}{{r|Przespolewska}}{{r|Krzymowski}} dwuwypukłenarząd{{r|Sowa}} ogniskująceogniskujący promienie świetlne tak, by tworzyły obraz odwrócony na [[Siatkówka (anatomia)|siatkówce]].
 
Znajduje się w przedniej części oka{{r|Urbanowicz}}, między [[tęczówka|tęczówką]], a [[Ciało szkliste|ciałem szklistym]]{{r|Sowa}}, umocowana jest na więzadełkach i mięśniach. U człowieka ma kształt dwuwypukłego krążka o promieniu około 0,5 cm{{r|Sawicki}}. U kręgowców wodnych jest kulista{{r|Sowa}}.
Soczewka umocowana jest między [[tęczówka|tęczówką]], a ciałem szklistym na więzadełkach i mięśniach. Jej podstawowe zadanie to umożliwienie ostrego widzenia obiektów położonych w różnej odległości, tzw. [[Akomodacja oka|akomodacja]]. Zbudowana jest z ułożonych w skomplikowany sposób, wydłużonych komórek — włókien soczewki, otoczonych cienką jednorodną błoną — [[torebka soczewki|torebką soczewki]] i zawieszona na włóknach, zwanych [[obwódka Zinna|więzadłami Zinna]] (lub obwódką rzęskową), które ją umocowują do pierścieniowatego [[ciało rzęskowe|ciała rzęskowego]]. Znajduje się w przedniej części oka<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Urbanowicz | imię = Zygmunt | tytuł = Mała encyklopedia anatomii człowieka | data = 2003 | wydawca = Wydawnictwo Czelej | miejsce = Lublin | isbn = 83-89309-09-2 | strony = 516}}</ref>.
 
W centrum soczewki znajduje się jądro soczewki (łac. ''nucleus lentis''){{r|Przespolewska}}. Otoczone jest ono korą soczewki (łac. ''cortex lentis''){{r|Przespolewska}} która zbudowana jest z wydłużonych (10 mm x 10 µm) komórek pochodzenia nabłonkowego — włókien soczewki (łac. ''fibrae lentis''{{r|Przespolewska}}), ułożonych równolegle do powierzchni, w kształt litery V, od krawędzi soczewki poprzez równik do krawędzi{{r|Sawicki}}. Komórki te, zwykle pozbawione organelli (czasem posiadają [[jądro komórkowe|jądra]]{{r|Sawicki}}), wypełnione są [[krystalina|krystaliną]]{{r|Sawicki}}{{r|Przespolewska}}.
 
Komórki te otacza [[torebka soczewki]] (łac. ''capsula lentis'') cienka struktura{{r|Przespolewska}}, zbudowana z błon zbudowanych z [[proteoglikany|proteoglikanów]] i włókien [[kolagen|kolagenowych]]{{r|Sawicki}}.
 
Na przedniej powierzchni soczewki, między torebką soczewki a włóknami soczewki znajduję się nabłonek soczewki umożliwiający odnowę soczewki za sprawą zdolnych do podziałów komórek z okolicy równika{{r|Sawicki}}.
 
Soczewka zawieszona jest na włóknach, zwanych [[Obwódka Zinna|obwódka Zinna]], które ją umocowują do pierścieniowatego [[ciało rzęskowe|ciała rzęskowego]]{{r|Urbanowicz}}{{r|Przespolewska}}.
 
Jej podstawowe zadanie to umożliwienie ostrego widzenia obiektów położonych w różnej odległości za sprawą zmiany przedniej{{r|Krzymowski}} krzywizny - [[Akomodacja oka|akomodacja]]{{r|Urbanowicz}}.
 
Nieprawidłowy kształt soczewki jest przyczyną [[astygmatyzm|astygmatyzmu]]{{r|Sowa}}.
 
{{Oko}}
{{Przypisy}}|przypisy=
<ref name="Urbanowicz">{{Cytuj książkę | nazwisko = Urbanowicz | imię = Zygmunt | tytuł = Mała encyklopedia anatomii człowieka | data = 2003 | wydawca = Wydawnictwo Czelej | miejsce = Lublin | isbn = 83-89309-09-2 | strony = 516}}</ref>
<ref name="Sawicki">{{Cytuj książkę | nazwisko = Sawicki | imię = Wojciech. | tytuł = Histologia | data = 2009 | wydawca = Wydawnictwo Lekarskie PZWL | miejsce = Warszawa | isbn = 978-83-200-4103-3 | strony =407-408}}</ref>
<ref name="Przespolewska">{{Cytuj książkę| nazwisko = Przespolewska | imię = Helena | tytuł = Podstawy anatomii zwierząt domowych | data = 2009 | wydawca = Wydawnictwo "Wieś Jutra" | miejsce = Warszawa | isbn = 83-89503-67-0 | strony = 166}}</ref>
<ref name="Sowa">{{Cytuj książkę|nazwisko = Popielarska-Konieczna | imię = Marzena | tytuł = Słownik szkolny : biologia | data = 2003 | wydawca = Wydawnictwo Zielona Sowa | miejsce = Kraków | isbn = 83-7389-096-3 | strony = 470}}</ref>
<ref name="Krzymowski">{{Cytuj książkę | nazwisko= Krzymowski | imię=Tadeusz | nazwisko2= Przała | imię2=Jadwiga | inni= | tytuł= Fizjologia zwierząt : podręcznik dla studentów wydziałów medycyny weterynaryjnej, wydziałów biologii i hodowli zwierząt akademii rolniczych i uniwersytetów: praca zbiorowa | data=2005 | wydawca=Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne | miejsce=Warszawa | isbn=83-09-01792-8 | strony=228-230}}</ref>
}}
 
[[Kategoria:Oko]]