Chromatografia jonowymienna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
rozwiniecie artykulu |
|||
Linia 12:
Grupy funkcyjne kationitów muszą mieć charakter kwasowy i są nimi najczęściej: grupy sulfonowe (-SO<sub>3</sub>H), karboksylowe (-COOH) lub fenylowe (-OH). Analogicznie, grupy funkcyjne anionitów muszą mieć charakter zasadowy, i są to, np.: aminy I- lub II-rzędowe (-NH(CH<sub>3</sub>)), (-NH(CH<sub>3</sub>)<sub>2</sub>).
Aktywność jonitu zależy od kilku właściwości:
* Pojemność wymienna jonitu - jest to liczba milimoli jonów o ładunku jednostkowym, wymienianych przez 1 cm<sup>3</sup> spęczniałego jonitu. Zależy ona między innymi od struktury szkieletu i od stopnia usieciowania. Usieciowanie to mostki łączące łańcuchy polimerowe, najczęściej zbudowane z [[diwinylobenzen
* Stopień usieciowania - jest to zawartość procentowa diwinylobenzenu w żywicy. W nazwie opisuje się go zwykle X i najczęściej spotyka się 2, 4, 8 lub 12% zawartości (odpowiednio X2, X4, X8, X12). Im wyższy stopień usieciowania tym wyższa pojemność jonitu i selektywność. Jednak wyższy stopień, to dłuższy czas analizy (migracja cząstek).
* Rozmiar ziaren - im ziarna są mniejsze, tym pojemność jonitu i selektywność jest większa. Jednak mniejsze ziarna stawiają większy opór, więc czas analizy jest dłuższy. Wielkość ziaren określa skala mesh (liczba oczek przypadających na 1 in<sup>2</sup>). Najczęściej spotyka się 50-100, 100-200 lub 200-400 mesh.
* Polarność - decyduje o niej charakter grupy funkcyjnej. Im jest wyższa, tym szerszy jest zakres pH, w którym zachowuje właściwości jonowymienne.
* Powinowactwo do anionów lub kationów:
: — powinowactwo rośnie ze wzrostem ładunku elektrycznego jonu
: — dla jonów o jednakowym ładunku, powinowactwo wzrasta ze wzrostem masy
: — jony złożone wykazują większe powinowactwo, im wyższy mają [[moment dipolowy]]
Związki związane z jonowymieniaczem mogą być wymyte z kolumny przez stopniową [[elucja|elucję]], a także poprzez zmianę stężenia [[sole|soli]] lub [[skala pH|pH]].
Linia 28 ⟶ 27:
Odmianą chromatografii jonowymiennej jest chromatografia jonowa, w której stosuje się wysokosprawne kolumny rozdzielające wypełnione jednorodnymi żywicami o małych cząsteczkach i najczęściej z automatyczną [[detekcja konduktometryczna|detekcją konduktometryczną]].
== Źródła ==
* A. Katafias: "''Ćwiczenia laboratoryjne z chemii nieorganicznej i koordynacyjnej''", UMK, Toruń 2008
[[Kategoria:Chromatografia]]
| |||