Skaleń: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
szpat polny |
dodanie infoboxu |
||
Linia 1:
{{Minerał infobox
| pusty wiersz =
[[Plik:Amazonit, Rosja Kejvy.jpg|150px|thumb|amazonit]]▼
| Nazwa =Skaleń
[[Plik:Labradoryt, Madagaskar.jpg|150px|thumb|labradoryt]]▼
| grafika4 =Microcline.jpeg
[[Plik:PotassiumFeldsparUSGOV.jpg|150px|thumb|skaleń potasowy]]▼
| grafika4_opis =mikroklin
| grafika5_opis =amazonit
| grafika6_opis =labradoryt
| Inne nazwy =
| Skład chemiczny =
| Przełam =
| Pokrój kryształu =
| Topliwość =
| Gęstość minerału =2,54-2,76
| Rysa =
| Połysk =
| Współczynnik załamania =
| Inne własności optyczne =
| Postacie alotropowe =
| Szczególne własności =
}}
'''Skalenie''', '''szpat polny''' – najpospolitsze [[minerał]]y w [[skorupa ziemska|skorupie ziemskiej]].
Skalenie są [[Krzemiany|glinokrzemianami]] przestrzennymi [[potas]]u, [[sód|sodu]], [[wapń|wapnia]], rzadziej [[Bar (pierwiastek)|baru]]. Zawierają izomorficzne domieszki [[lit (pierwiastek)|litu]], [[rubid]]u, [[cez]]u, [[stront]]u i [[żelazo|żelaza]].
Grupa skaleni obejmuje szereg minerałów o zróżnicowanym składzie chemicznym i różnej postaci kryształów. Tworzą one kryształy mieszane, w których wzajemnemu podstawieniu ulega jedna lub dwie pary jonów.
▲== Właściwości ==
▲* [[Barwa]]: [[barwa biała|biała]], białoszara lub z odcieniem czerwonawym, kremowożółty lub niebieskoszary
▲* [[Układ krystalograficzny]]: jednoskośny lub trójskośny
▲* [[Łupliwość]]: doskonała w dwóch kierunkach
▲* [[Skala twardości Mohsa|Twardość w skali Mohsa]]: 6-6,5
== Podział skaleni ==
Ze względu na skład chemiczny skalenie dzielą się na:
Linia 26 ⟶ 41:
** [[mikroklin]]
*** [[amazonit]]
== Występowanie ==
▲[[Plik:PotassiumFeldsparUSGOV.jpg|150px|thumb|left|skaleń potasowy]]
Są obok [[kwarc]]u najważniejszymi minerałami skałotwórczymi większości skał magmowych (przeważnie jako składniki jasne, wyjątkowo tylko mają [[barwa|barwę]] ciemną), stanowią bowiem blisko 60% objętości ich składu mineralnego. Ważną rolę skałotwórczą odgrywają także w pospolitych skałach metamorficznych. Skalenie występują również w skałach osadowych, głównie jednak jako składnik allogeniczny. Są też ważnymi komponentami materiału glebowego. Można znaleźć je również w [[pegmatyt]]ach i żyłach hydrotermalnych.
== Szlachetne odmiany skaleni ==
* [[Kamień księżycowy|adularowy kamień księżycowy]]
* [[amazonit]]
* [[kamień słoneczny]]
* [[labrador (minerał)|labrador]]
|