Silnik rakietowy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Startowy: sugestia integracji
m drobne redakcyjne
Linia 1:
'''Silnik rakietowy''' – rodzaj [[silnik odrzutowy|silnika odrzutowego]], czyli wykorzystującego zjawisko [[Odrzut|odrzutuodrzut]]u substancji roboczej, który nie pobiera w trakcie pracy żadnej [[substancja (fizyka)|substancji]] z otoczenia. Substancją roboczą mogą być produkty spalania (gazy spalinowe) powstałe przy [[Utlenianie|utlenianiu]] [[Paliwo|paliwa]] (chemiczny silnik rakietowy), przy czym zarówno [[paliwo rakietowe]] jak i [[utleniacz]] znajdują się w zbiornikach napędzanego urządzenia ([[tlen]] nie jest pobierany z atmosfery), dzięki czemu silnik może pracować w dowolnych warunkach, np. w [[przestrzeń kosmiczna|przestrzeni kosmicznej]] i pod wodą. Mogą nią być też [[jon]]y rozpędzane elektromagnetycznie ([[silnik jonowy]]), [[plazma]], także rozpędzana elektromagnetycznie ([[silnik plazmowy]]) lub strumień [[foton]]ów [[promieniowanie gamma|gamma]] ([[Hipoteza|hipotetyczny]] [[Silnik napędzany anihilacją|silnik fotonowy]]). Stosowany najczęściej w [[Rakieta (lotnictwo)|rakietachrakieta]]ch i [[Wahadłowiec kosmiczny|promach kosmicznych]] oraz [[pocisk rakietowy|pociskach rakietowych]].
 
[[Plik:RS-68 Rocket Engine.jpg|thumb|right|Silnik rakietowy]]
 
[[Plik:RS-68 Rocket Engine.jpg|thumb|right|Silnik rakietowy]]
== Podział silników ==
[[Plik:Bipropellant Lrockth.svg|thumb|right|100px|Schemat silnika rakietowego na paliwo ciekłe. Paliwo (niebieskie) jest mieszane z utleniaczem (czerwony) w komorze spalania, gdzie następuje jego gwałtowne spalanie i wyrzut gazów przez dyszę napędową.]]
Linia 12 ⟶ 13:
 
=== Silniki na paliwo stałe ===
Tańsze, ale o gorszych parametrach są [[silnik]]i na paliwo stałe. Mają dużo prostszą budowę, gdyż [[komora spalania]] jest w zasadzie komorą paliwową. Jako paliwo stosuje się mieszankę utleniacza z reduktorem w postaci stałej, które tworzy tzw. ziarno paliwa. Tego typu silniki dzielą się na dwa typy. Paliwo może w nich spalać się czołowo lub kanałowo. Mieszanka spalająca się czołowo pali się od [[dysza|dyszy]] do górnej zatyczki, natomiast spalająca się kanałowo od środka ziarna (z kanałem przez całą długość) do ścian korpusu. Tego typu silniki stosowane są do wynoszenia [[Wahadłowiec kosmiczny|wahadłowców]] na dużą wysokość. Większość amatorskich modeli rakietowych również opiera się o tę technologię. Wadą takiego silnika jest brak możliwości kontroli [[Siła ciągu|ciągu]], a nawet wyłączenia go przed wypaleniem całości paliwa.
 
Pierwsze konstrukcje oparte ona [[proch czarny|prochu czarnym]] zostały wymyślone w [[Chiny|Chinach]]. Możliwe jest zrobienie takiego silnika w praktycznie dowolnym wymiarze (od potężnych silników pomocniczych wahadłowców po kilkucentymetrowe konstrukcje modelarzy rakietowych).
 
=== Silniki hybrydowe ===
Linia 23 ⟶ 24:
 
=== Ciąg ===
Ciąg, oznaczany literą '''P''', jest to [[siła]] jaka powstaje przy wyrzucaniu przez dyszę substancji roboczej, np. [[gaz|gazów]]ów będących produktem spalania paliwa. Aby rakieta mogła się wznieść, ciąg musi być większy od jej [[Siła ciężkości|ciężaru]] startowego ([[masa (fizyka)|masy]] pomnożonej przez [[przyspieszenie ziemskie]]).
 
=== Czas pracy ===
Czas pracy silnika rakietowego oznacza się literą '''t'''. Ze względu na ten parametr silniki dzieli się na: startowe i marszowe.
 
=== Impuls całkowity ===
Impuls całkowity oznacza [[popęd (fizyka)]] (zmianę pędu) jaki może wykonać dany silnik. Jest oznaczany jako <math>I_{c}</math>, a jego jednostką jest Ns ([[Niuton|niutononiuton]]o[[sekunda]]). Aby go obliczyć, musimy znać ciąg silnika i czas jego pracy. Określony jest wzorem:
<math>I_{c}=P \cdot t</math>
 
Linia 49 ⟶ 50:
[[Silnik startowy]] pracuje przez krótki czas, nadając rakiecie bardzo duże przyspieszenie. Tak rozpędzona konstrukcja może przelecieć dużą odległość nawet po zakończeniu lotu silnikowego.
 
Zwykle stosuje się w rakietach oba typy silników. Najczęściej silniki startowe po skończeniu pracy zostają odrzucone od rakiety, która kontynuuje lot z wykorzystaniem silnika marszowego. Takie rozwiązanie jest stosowane przy wynoszeniu na [[Orbita|orbitę]] wahadłowców, na przykład w [[Rakieta dodatkowa na paliwo stałe|rakiecie dodatkowej na paliwo stałe]] amerykańskiego programu [[ProgramSpace lotówTransportation wahadłowcówSystem|STS]].
 
== Zobacz też ==
* [[Samolot odrzutowy|odrzutowiec]]
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.nakka-rocketry.net/ Richard Nakka's Experimental Rocketry Web Site]<br />
* [http://www.jpl.nasa.gov/ Jet Propulusion Laboratory - NASA]
* [http://www.pinot.webpark.pl/ Silniki rakietowe by PINOT]
 
[[Kategoria:Silniki rakietowe|Silniki rakietowe]]
 
[[ar:محرك صاروخي]]