Sielanka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ort.
wygłup
Linia 1:
[[Plik:Witold Pruszkowski-Sielanka.jpg|thumb|[[Witold Pruszkowski]] ''Sielanka'' (1880)]]
{{Przekierowanie|Idylla|[[Idylla (grafika)]]}}
'''Sielanka''' (bukolika, idylla, ekloga, skotopaska, pasterka) – [[gatunek literacki]]. Utwór [[DramatLiryka|Tragediapoetycki]], przedstawiający w sposób wyidealizowany uroki życia [[kosmicznegowieś|pozaziemskiegowiejskiego]]. Wysnuta z piosnek pasterskich stała się świadomie kreowanym obrazem utęsknionej, szczęśliwej natury – zdaniem badaczy gatunek jest specyficznym wytworem kultury miasta i ujawnia znużenie światem cywilizacji. Idylla odsłania beztroskie, spokojne i pogodne życie, spełnione przez miłość. Sielanka ma najczęściej kształt lirycznego monologu, poprzedzonego lub przeplecionego opisem bądź dialogiem. Gatunek często ukazuje świat [[mitologia|mitologiczny]]. Nierzadko też ujawnia się w utworach sielankowych temat śmierci, zwłaszcza w formie słynnego [[Topos (teoria literatury)|toposu]] "Et in Arcadia ego". ("I ja w Arkadii" to napis na grobowcu.)
 
Gatunek w postaci dojrzałej i mistrzowskiej ukształtował grecki poeta [[Teokryt]] (III w. przed Chrystusem), jego utwory ukazywały realistyczne obrazki z życia pasterzy, bądź stanowiły formę zabawy literackiej. W literaturze rzymskiej [[Wergiliusz]] potraktował sielankę jako obraz życia pasterzy w idealnej krainie – [[Arkadia (symbol)|Arkadii]]. Tę tradycję ponawia europejski [[renesans]], a zwłaszcza [[barok]] (także w obrębie barokowego [[klasycyzm]]u XVII w.). W epoce baroku ton idylliczny ujawnia się też w malarstwie ([[Nicolas Poussin]] i obraz ''Et in Arcadia ego'', z którego pochodzi topos o tej samej nazwie) i muzyce ([[Opera (dzieło)|opera]] [[Claudio Monteverdi|Claudia Monteverdiego]] ''Orfeusz'').