Małgorzata I: Różnice pomiędzy wersjami

| grafika = [[Plik:Margrete 1.jpg|200px]]

| herb grafika = [[Plik:Armoiries Danemark.svg|80px]]

| tytuł = Królowa Norwegii (do 1380 jako małżonka, później jako regentka)

| do = 1412

| 2 tytuł = Królowa Danii (jako regentka)

| matka = [[Jadwiga ze Szlezwiku]]

| mąż = [[Haakon VI Magnusson]]

| dzieci = [[Olaf Haakonsson]]

| source =

}}

'''Małgorzata I''' (ur. w [[1353]] w [[Søborg]], [[Dania]], zm. [[28 października]] [[1412]] we [[Flensburg]]u) – władczyni [[Dania|Danii]], [[Norwegia|Norwegii]] i [[Szwecja|Szwecji]].

== Objęcie rządów ==

Następstwo tronu po Waldemarze IV było sprawą sporną. Gdy w [[1375]] król zmarł jedynym żyjącym jego dzieckiem była Małgorzata. Ponieważ jednak w Danii tradycyjnie kobieta nie mogła zasiąść na tronie, powołano na króla jej syna, dziedzica korony norweskiej – [[Olaf Haakonsson|Olafa Haakonssona]]. Hanza obawiając się wzrostu potęgi Meklemburgów zgodziła się na ten wybór. Dzięki wsparciu najważniejszego z możnowładców duńskich – [[Henning Podebusk|Henninga Podebuska]], regentką została Małgorzata. Podebusk, jako [[seneszal]] królestwa od czasu Waldemara posiadał wielkie wpływy. I choć pozostał do końca wierny Małgorzacie, po jego śmierci w [[1388]] królowa nie obsadziła więcej tego wpływowego urzędu. Pięć lat po śmierci ojca Małgorzaty, w [[1380]] zmarł król Haakon VI i oba królestwa połączyła unia personalna: Olaf był już bowiem królem Danii (jako Olaf II) i teraz został władcą Norwegii (jako Olaf IV) oraz tytularnym władcą Szwecji (jako ostatni z [[Folkungowie|Folkungów]] obalonych w Szwecji na rzecz Meklemburczyków). Małgorzata objęła teraz regencję również w Norwegii, jako tamtejsza królowa-wdowa. Władczyni starała się zachować poprawne stosunki z Hanzą potwierdzając jej wszystkie przywileje, zakończyła również walkę z Holsztynem oddając holsztyńskiemu księciu w lenno [[Szlezwik]]. Tymczasem rządy Albrechta Meklemburskiego w Szwecji stawały się coraz mniej popularne. Król otaczał się Niemcami, starał się też obsadzać nimi urzędy ziemskie i oddawał w zarząd zamki. Wkrótce wyrosła przeciw niemu silna opozycja, na czele której stanął najbogatszy człowiek Szwecji, właściciel 1/3 rycerskiej ziemi w królestwie – [[Bo Jonsson Grip]]. W swym testamencie zapisał swój olbrzymi majątek radzie złożonej ze Szwedów, której zadaniem było wykupienie z rąk niemieckich wszystkich zastawionych przez króla dóbr ([[1386]]). Ponieważ Albrecht usiłował podważyć testament, Szwedzi zwrócili się w [[1388]] r. do Małgorzaty o wykonanie testamentu, jako "pani i gospodyni Szwecji". Gdy w 1389 r. wojska królowej pokonały zaciężną armię Albrechta pod [[Falköping]], a Meklemburczyk znalazł się w niewoli – wszystkie trzy królestwa znalazły się pod panowaniem Małgorzaty. Ponieważ jednak dwa lata wcześniej zmarł jedyny syn królowej i spadkobierca trzech tytułów królewskich, 17-letni Olaf II należało znaleźć nowego następcę tronu. Został nim wnuk siostry królowej – [[Eryk Pomorski]], którego w 1389 roku Małgorzata adoptowała i koronowała na króla Norwegii.

== Władczyni trzech królestw ==

Wojna ze zwolennikami Albrechta trwała aż do roku [[1395]], gdyż niemieccy mieszczanie Sztokholmu korzystając ze wsparcia korsarzy bałtyckich – tzw. [[Bracia Witalijscy|braci witalijskich]], wciąż stawiali opór wojskom skandynawskim. Dopiero w czerwcu 1395 roku Małgorzata zawarła za pośrednictwem Lubeki porozumienie z Albrechtem na zamku [[Lindholm]]. Albrecht po sześciu latach odzyskał wolność w zamian za obietnicę zapłaty 60 tys. [[Grzywna (jednostka miar)|grzywien]]. Jako gwarancję wypłacenia okupu oddał Sztokholm na 3 lata w ręce Hanzy. Ponieważ nie wywiązał się z umowy, Hanza w [[1398]] roku przekazała miasto Małgorzacie. Sam Albrecht zrzekł się tronu szwedzkiego dopiero w roku [[1405]]. W tym samym czasie plagą na Bałtyku stali się korsarze wspierający Meklemburczyka w walce przeciw królowej. Ich główną bazą była Gotlandia. Walkę z nimi podjął na własną rękę wielki mistrz [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]] [[Konrad V von Jungingen]] i w 1398 roku zajął wyspę. Próba jej odbicia z rąk krzyżackich w [[1403]] nie powiodła się. Zakon zwrócił ją Danii za okupem dopiero w roku [[1408]], w obliczu zbliżającej się konfrontacji z [[Polska|Polską]] i [[Litwa|Litwą]].