Wikipedia

Guillaume Le Vasseur de Beauplan: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
MystBot (dyskusja | edycje)
55 125 edycji
m r2.7.1) (Robot dodał fr:Guillaume Levasseur de Beauplan
Linia 1:
'''Guillaume le Vasseur de Beauplan''' (ur. około 1600, zm. w 1675) – [[Francja|francuski]] [[inżynier]] wojskowy, pisarz i [[kartografia|kartograf]]. Jeden z pierwszych twórców szczegółowych [[mapa|map]] południowowschodnich ziem [[I Rzeczpospolita|Rzeczypospolitej]].
 
== Biografia ==
Urodził się prawdopodobnie w [[Dieppe (Francja)|Dieppe]], w szlacheckiej rodzinie hugenockiej. W młodości służył w armii francuskiej. Do Polski przybył w 1630 roku, za panowania [[Zygmunt III Waza|Zygmunta III Wazy]]. W dwa lata po wstąpieniu do polskiej armii, kierował pracami inżynieryjnymi na [[Podole|Podolu]], [[Wołyń|Wołyniu]] i [[Ukraina (Naddnieprze)|Ukrainie Naddnieprzańskiej]], gdzie obwarowywał twierdze [[Kudak]], [[Koniecpol Nowy]] i [[Krzemieńczuk]] oraz poprawiał umocnienia zamków w [[Bar (obwód winnicki)|Barze]]ze i [[Brody (Ukraina)|Brodach]]. Poza działalnością ściśle związaną z wojskowością, zajmował się również innymi zadaniami związanymi z logistyką, a więc zakładał wsie, budował mosty oraz szlaki komunikacyjne. Po podpisaniu ugody w [[pokój w Polanowie|Polanowie]], wytyczał granice polsko-moskiewskie. Brał udział w [[Bitwa pod Kumejkami|uśmierzeniu buntu Pawluka]].
 
W [[1639]] r. Beauplan przewodniczył wyprawie do ujścia [[Dniepr]]u, podczas której zebrał dostateczną ilość informacji, aby stworzyć trzyczęściową mapę jego środkowego i dolnego biegu. Pomiary Francuza okazały się niemal bezbłędne i umożliwiły korektę błędu [[Klaudiusz Ptolemeusz|Ptolemeusza]], związaną z wydłużeniem osi [[Morze Śródziemne|Morza Śródziemnego]] wobec lądów, które do niego przylegały. Nie była to wyprawa łatwa, gdyż oficer musiał nierzadko walczyć z [[Tatarzy|Tatarami]] i [[Kozacy|Kozakami]].
Linia 13:
 
== Déscription de l'Ukraine ==
[[FilePlik:Beauplan Poland XVII map.jpg|thumb|Mapa Ukrainy Beauplana]]
Guillaume le Vasseur de Beauplan brał udział w wyprawie [[hetman wielki koronny|hetmana wielkiego koronnego]] [[Stanisław Koniecpolski (hetman)|Stanisława Koniecpolskiego]] przeciwko Kozakom. Kultura i życie [[Rusini|Rusinów]] zafascynowały go do tego stopnia, że postanowił spisać wszystko, co zobaczył na Ukrainie i wydać w postaci książki. W roku 1651 we Francji wydane zostało jego dzieło pod imponująco długim barokowym tytułem ''Déscription de l'Ukrainie, qui sont plusieurs provinces du Royaume de Pologne, Contenuës depuis les confins de la Moscovie, jusques aux limites de la Transilvanie. Ensemble leurs moeurs, façcons de vivres et de faire la Guerre. Par le Sieur de Beauplan'' ('''Opisanie Ukrainy, którą tworzą liczne prowincje Królestwa Polskiego leżące pomiędzy granicami Moskowii i Transylwanii. Wraz z wiadomościami o zwyczajach, sposobie życia i prowadzenia wojny jej mieszkańców. Przez Jaśnie Wielmożnego Pana de Beauplan'''), w którym poza szczegółowym opisem życia Kozaków znajdują się również liczne mapki i rysunki autorstwa samego Beauplana. Dzieło to przełożone zostało na języki: [[język angielski|angielski]], [[język niemiecki|niemiecki]], [[język rosyjski|rosyjski]] i [[łacina|łacinę]] (oryginał był wydany po [[język francuski|francusku]]. Dzięki ''Opisowi Ukrainy'' ludzie z krajów zachodnich mogli dokładniej poznać obyczaje wschodnie, o których wiedzieli wówczas bardzo niewiele.
 
== Bibliografia ==
{{bibliografia start}}
* {{cytuj książkę|autor=Kazimierz Lepszy (red.) |tytuł=Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII wieku |miejsce=Warszawa |wydawca=Wiedza Powszechna |rok=1968 |isbn= }}
* {{cytuj książkę|autor=Eryk Lasota, Wilhelm Beauplan |tytuł=Opis Ukrainy |miejsce=Warszawa |wydawca=Państwowy Instytut Wydawniczy |rok=1972 |isbn= }}
{{bibliografia stop}}
 
Linia 26:
* [http://litopys.org.ua/boplan/bop07.htm francuski tekst Opisania Ukrainy na stronie ukraińskiej] {{lang|uk}}
 
[[Kategoria{{DEFAULTSORT:Francuscy inżynierowie|Vasseur de Beauplan]]}}
[[Kategoria:Francuscy kartografowie|Vasseur de Beauplaninżynierowie]]
[[Kategoria:UrodzeniFrancuscy w 1600|Vasseur de Beauplankartografowie]]
[[Kategoria:ZmarliUrodzeni w 1675|Vasseur de Beauplan1600]]
[[Kategoria:Zmarli w 1675]]
 
[[bg:Гийом дьо Боплан]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Guillaume_Le_Vasseur_de_Beauplan”