Anarchizm w Polsce: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Rzeczypospolitej |
→Ruch anarchistyczny w II Rzeczypospolitej: drobne merytoryczne |
||
Linia 49:
W 1936 roku anarchistom udało się uzyskać ideowy wpływ na [[Związek Związków Zawodowych]] (ZZZ)<ref group="nota">Związek Związków Zawodowych powstał w maju 1931 roku w wyniku próby zjednoczenia prosanacyjnych związków zawodowych. Działał do 1939 roku i był jedną z trzech największych central związkowych w kraju. Na początku był prorządowy, ale pod wpływem anarchistów zaczął skłaniać się ku radykalnemu [[syndykalizm]]owi. Wkrótce stał się obiektem policyjnych i sądowych represji.</ref> - zaczęli nadawać mu anarchosyndykalistyczny charakter, ale ich wysiłki przerwał wybuch II wojny światowej<ref>{{cytuj książkę|autor=P.L. Marek|tytuł=Na krawędzi życia. Wspomnienia anarchisty 1943-44|miejsce=Kraków|data=2006|strony=323 i n|rozdział=Związek Związków Zawodowych - Suplement C}}</ref>. Głównym działaczem anarchistycznym w ZZZ był [[Tomasz Pilarski]].
W październiku 1939 roku powstał w Warszawie [[Związek Syndykalistów Polskich]] (ZSP). W roku 1939 występował pod nazwą Związek ”Wolność i Lud”. ZSP odżegnywał się od anarchizmu i reprezentował tzw. polską odmianę syndykalizmu − akceptował instytucję państwa uspołecznionego. Organizacja prowadziła działalność samopomocową, wydawniczą i wojskową. Oddziały ZSP walczyły w [[powstanie warszawskie|powstaniu warszawskim]] [[(104 Kompania Syndykalistów]]), w Puszczy Kampinoskiej, w rejonie Magnuszewa oraz w regionie sandomiersko-opatowskim. ZSP współtworzył [[Rada Pomocy Żydom|Radę Pomocy Żydom - Żegota]]. Ostatnie zebranie kierownictwa ZSP odbyło się w styczniu 1945 roku w Brwinowie pod Warszawą<ref>{{cytuj książkę|autor=P.L. Marek|tytuł=Na krawędzi życia. Wspomnienia anarchisty 1943-44|miejsce=Kraków|data=2006|strony=322|rozdział=Związek Syndykalistów Polskich - Suplement C}}</ref>. W 1940 roku w Warszawie powstała [[Syndykalistyczna Organizacja "Wolność"|Syndykalistyczna Organizacja ”Wolność”]] (SOWa). Utworzona została na bazie anarchosyndykalistów z ZZZ oraz części [[Związek Polskiej Młodzieży Demokratycznej|Związku Polskiej Młodzieży Demokratycznej]]. W roku 1941 przystąpił do SOW-y Polski Związek Walki o Wolność Narodów<ref group="nota">Polski Związek Walki o Wolność Narodów powstał w grudniu 1939 roku w Kielcach. Był organizacją o charakterze internacjonalistycznym i anarchosyndykalistycznym.</ref>. SOWa krytykowała tzw. polską odmianę syndykalizmu, którą propagował ZSP. Syndykalistyczna Organizacja ”Wolność” opowiadała się za powstaniem Rzeczypospolitej Społecznej - oddolnej federacji samorządów pracowniczych i lokalnych. SOWa była aktywna w Warszawie, Ursusie, Kielcach, Skarżysku, Jędrzejowie i Krakowie. Organizacja zakończyła działalność po upadku powstania warszawskiego. Z SOW-ą współpracowali przedwojenni działacze AFP: [[Paweł Lew Marek]], [[Bernard Konrad Świerczyński]], [[Stefan Julian Rosłoniec]]<ref>{{cytuj książkę|autor=P.L. Marek|tytuł=Na krawędzi życia. Wspomnienia anarchisty 1943-44|miejsce=Kraków|data=2006|strony=322|rozdział=Syndykalistyczna Organizacja ”Wolność” - Suplement C}}</ref>.
== Lata 1945-1980 ==
| |||