Charles François Dumouriez: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
Linia 12:
|miejsce urodzenia = [[Cambrai]]
|data śmierci = 4 marca 1823
|miejsce śmierci = Turville Park koło [[Henley-on-Thames]]
|lata służby =
|siły zbrojne =
Linia 31:
Upadek jego protektora [[Étienne-François de Choiseul|Choiseula]] spowodował uwięzienie Dumourieza w [[Bastylia|Bastylii]] w [[1770]]. Wolność odzyskał dopiero po wstąpieniu na tron [[Ludwik XVI|Ludwika XVI]] w [[1774]]. W latach [[1778]]-[[1788]] był komendantem twierdzy portu w [[Cherbourg]]u w [[Normandia|Normandii]]. W [[1788]] został marszałkiem polnym ([[język francuski|fr.]] ''maréchal de camp'') - odpowiednikiem generała brygady w późniejszym wojsku rewolucyjnym.
 
Po wybuchu [[rewolucja francuska|rewolucji francuskiej]] przystąpił do [[Jakobini|jakobinów]] i został komendantem twierdzy w [[Nantes]]. [[Sekretarze wojny (Francja)|Sekretarz wojny]] Louis Lebègue Duportail awansował go na stanowisko generała dywizji w czerwcu 1791. W nastepnym roku przeszedł do klubu [[Żyrondyści|żyrondystów]] i [[15 marca]] został z ich ramienia [[Francuscy ministrowie spraw zagranicznych|ministrem spraw zagranicznych]] Francji. Był twórcą planów wojny z [[Austria|Austrią]], która wybuchła [[20 kwietnia]] [[1792]]. [[13 czerwca]] przejął na dwa dni funkcję ministra wojny. Po wydarzeniach [[10 sierpnia 1792]] i ucieczce [[Marie Joseph de La Fayette|Lafayette`a]] dowodził faktycznie armią centralną, w momencie gdy na jego odcinku wojska austriackie i pruskie przypuściły atak. [[6 listopada]] rozgromił Austriaków w [[bitwa pod Jemappes|bitwie pod Jemappes]]. Po straceniu [[Ludwik XVI|króla]] i po przegranej bitwie pod [[Neerwinden]] w 1793 roku, postanowił zmienić front. Aresztował ministra wojny i 4 komisarzy [[Konwent Narodowy|Konwentu Narodowego]] (oddał ich w ręce armii austriackiej), którzy usiłowali go zdjąć z dowództwa, podejrzewając o nielojalność. Następnie wezwał swoich żołnierzy do marszu na Paryż i obalenia rządu jakobinów. Próba ta spotkała się ze zdecydowanym sprzeciwem wojska i Dumouriez wraz z [[Ludwik Filip|Ludwikiem Filipem Orleańskim]] musiał uciekać do obozu austriackiego. <ref name="Cisek" /><ref name="Borucki">{{cytuj książkę | autor = Bogdan Borucki| tytuł = Valmy 1792...| strony = 76-77| isbn = 83-11-07835-1}}</ref>
 
Na krótko przed zdradą spotkał się z [[Tadeusz Kościuszko|Tadeuszem Kościuszką]], który zamierzał uzyskac pomoc rewolucyjnej Francji dla planowanego powstania. Później, już w obozie wroga, przekazał szczegółowe plany [[Insurekcja kościuszkowska|insurekcji]] [[Królestwo Prus|Prusakom]], a ci [[Imperium Rosyjskie|Rosjanom]].<ref name="Cisek" />