Order Świętego Sawy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Luckas-bot (dyskusja | edycje) m r2.7.1) (robot dodaje cs:Řád svatého Sávy |
m infobox, drobne techniczne |
||
Linia 1:
{{Odznaczenie infobox
'''Order Świętego Sawy''' ([[język serbochorwacki|serb.-chorw.]] ''Orden Svetoga Save'') - [[odznaczenie]] [[Królestwo Serbii|Królestwa Serbii]] i [[Królestwo Jugosławii|Królestwa Jugosławii]] , nadawane za zasługi cywilne, przede wszystkim na polu nauki, sztuki i działalności kościelnej. Po roku [[1945]] stał się [[order domowy|orderem domowym]] wygnanej [[Dynastia Karadziordziewiciów|dynastii Karadziordziewiciów]], lecz należy się spodziewać, że wkrótce zostanie odnowiony jako jeden z orderów państwowych [[Serbia|Republiki Serbii]], która jak dotychczas nie posiada odznaczeń.▼
|nazwa = Order Świętego Sawy<br/>''Orden Svetoga Save''
[[Plik:Driemaal de Orde van Sint-Sava 1903, 1903 reverse en post 1903.jpg|thumb|250px|Order św. Sawy (IV. kl.), od lewej model 1883-1903, awers i rewers, ostatni z prawej model 1904-, rewers]]▼
|awers =
[[Plik:Order_of_Saint_Sava_Ribbon.PNG|thumb|Baretka]]▼
|awers opis =
|awers 2 opis = gwiazdy orderu sprzed 1903
|rewers =
|rewers opis =
|rewers 2 =
|rewers 2 opis =
|baretka opis =
|baretka 2 =
|baretka 2 opis =
|ustanowiono = [[22 stycznia]] [[1883]]
|wielkość =
|kruszec =
|wydano =
}}
▲[[Plik:Driemaal de Orde van Sint-Sava 1903, 1903 reverse en post 1903.jpg|thumb|
▲'''Order Świętego Sawy''' ([[język serbochorwacki|serb.-chorw.]] ''Orden Svetoga Save'') - [[odznaczenie]] [[Królestwo Serbii|Królestwa Serbii]] i [[Królestwo Jugosławii|Królestwa Jugosławii]] , nadawane za zasługi cywilne, przede wszystkim na polu nauki, sztuki i działalności kościelnej. Po roku
Order został ustanowiony [[22 stycznia]] roku [[1883]] przez króla Serbii [[Milan I Obrenowić|Milana I]] jednocześnie z [[Order Białego Orła (Serbia)|Orderem Białego Orła]] i poświęcony jest największemu [[Święty|świętemu]] [[Serbski Kościół Prawosławny|Serbskiego Kościoła Prawosławnego]], [[arcybiskup]]owi [[Święty Sawa|Sawie Nemanjiciowi]]. Posiadał od początku pięć klas według znanego schematu [[Legia Honorowa|Legii Honorowej]], od Wielkiego Krzyża do srebrnego Krzyża Kawalerskiego. Nadawany początkowo wyłącznie za zasługi cywilne, został [[22 listopada]] roku [[1914]] rozszerzony o klasę wojskową. Po obaleniu [[Dynastia Obrenowiciów|dynastii Obrenowiciów]] w roku [[1903]] order został odnowiony przez nowego monarchę [[Piotr I Karadziordziewić|Piotra I Karadziordziewicia]] i po roku [[1918]] przejęty przez nowo powstałe [[Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców]].
▲[[Plik:Ster van de Orde van Sint-Sava 1883 - 1903.jpg|thumb|left|Gwiazda orderu sprzed 1903 r.]]
'''Insygnia''' orderu to oznaka i gwiazda I i II klasy. Oznaka to [[emalia|emaliowany]] na biało [[krzyż maltański]] z szerokimi niebieskimi [[bordiura]]mi. W środku na [[awers]]ie oznaki znajduje się [[owal]]ny [[medalion (jubilerstwo)|medalion]] z portretem świętego w [[ornat|ornacie]] [[liturgia|liturgicznym]] i [[mitra|mitrze]] arcybiskupiej na głowie, z [[pastorał]]em w dłoni. Między ramionami krzyża umieszczone są dwugłowe ukoronowanie orły serbskie, na piersi noszące [[krzyż serbski]]. [[Awers i rewers|Rewers]] oznaki miał w medalionie środkowym ukoronowany złoty [[monogram]] króla Milana I, który po roku [[1904]] wymieniono na datę ustanowienia orderu, 1883. Zawieszką orderu była złota korona królewska. Zależnie od lat nadawania i producenta oznak występują trzy modele medalionu awersu: 1883-1904 św. Sawa w czerwonym ornacie i niebieskim [[paliusz]]u, z pastorałem w lewej dłoni, w złotej [[mitra|mitrze]], z czerwoną [[aureola|aureolą]] (ten model najstaranniej wykonany); 1904-1921 święty w czerwonym ornacie itd., z niebieską mitrą i aureolą; po [[1921]] święty w błękitnym ornacie i białym paliuszu, z pastorałem w prawej dłoni, z żółtą aureolą. Mimo dodania klasy wojskowej w roku 1914 nie istniały dekoracje z mieczami, nie istniała też [[kollana]] (łańcuch).
Gwiazda I i II klasy jest srebrna, ośmiopromienna, noszona na ''prawej'' piersi, z cyzelowaną powierzchnią naśladującą [[brylant]]y i nosi na sobie awers oznaki bez korony. Order noszony był na białej wstędze z obustronnymi niebieskimi bordiurami, przy I klasie z prawego ramienia na lewy bok, przy IV i V klasie na lewej piersi na wstążce wiązanej w trójkąt na modłę [[austria]]cką.
Obecnie
* Arnhard Graf Klenau, ''Europäische Orden ab 1700'', München 1978
* Vacláv Měřička, ''Faleristik'', Praha 1982
| |||