Wyspy Briońskie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne, lit., int.
MBi (dyskusja | edycje)
rozbudowa, źródła/przypisy
Linia 22:
[[Grafika:Croatia_-_Brioni.PNG|thumb|250px|Położenie Wysp Briońskich na Adriatyku]]
 
'''Wyspy Briońskie''' ([[Język chorwacki|chorw.]] ''Brijuni'', [[Język włoski|wł.]] ''Brioni'') - grupa kilkunastuczternastu małych [[wyspa|wysp]] położonych na [[Chorwacja|chorwackiej]] części północnego [[Morze Adriatyckie|Adriatyku]], u południowo-zachodnich wybrzeży półwyspu [[Istria]]. Od [[Istria|Istrii]] oddzielone przez wąską [[cieśnina|cieśninę]]. Łączna powierzchnia wysp wynosi 7,36 km².<ref name="Lenz">Lenz Marian: ''Z biletem na Brioni'', w: "Poznaj Świat" R. XXXIV, nr 3 (398), marzec 1986, s. 13-15</ref> Największa z wysp, Veliki Brijun (pow. 5,723 km²; linia brzegowa 23,415 km<ref name="Geoadria">{{cytuj stronę| url = http://hrcak.srce.hr/file/14783| tytuł = Coastline Lenghts and Areas of Islands in the Croatian Part of the Adriatic Sea Determined from the Topographic Maps at the Scale of 1:25 000| data dostępu = 2010-11-13| autor = | opublikowany = | praca = | data = | strony = 13| język = en}}</ref>), leży 2 km od półwyspu.
 
== Warunki naturalne ==
Klimat wysp jest łagodny, śródziemnomorski.Średnie temperatury wynoszą: zimy 6,3 °C, wiosny 12,2°C, lata 22,2 °C, jesieni 14,8°C. Roczne opady wynoszą ok. 800 mm, przy czym opad śniegu jest rzadkością występującą raz na 20 lat. Występuje tu ok. 680 gatunków roślin i wiele gatunków zwierząt, w tym 250 gatunków ptaków.<ref name="Lenz"/>
 
== Historia ==
Wyspy Briońskie należały od [[XIV wiek]]u do [[Republika Wenecka|Republiki Weneckiej]]. Następnie po jej upadku w [[1797]] dostały się we władanie [[Austria|Austrii]]. W 1893 r. kupił je wiedeński przemysłowiec [[Paul Kupelwieser]], który postanowił urządzić tu kurort. Na wyspach zbudowano hotele, największe w Europie pola golfowe, korty tenisowe i kąpieliska, założono nawet stadninę koni wierzchowych. Przyjeżdżała tutaj cała europejska elita.<ref name="Lenz"/> Po zakończeniu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] należały do [[Włochy|Włoch]].
 
W [[1947]], gdy Wyspy Briońskie stały się częścią [[Jugosławia|Jugosławii]], komunistyczny przywódca [[Josip Broz Tito]] przekształcił wyspy w swoją letnią rezydencję. Przyjmował tam wielu zagranicznych przywódców. W [[1983]] na archipelagu utworzono [[park narodowy]].