Katarzyna Telniczanka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
-niewłaściwy przypis
WP:SK, infobox
Linia 1:
{{Biogram infobox
|imię i nazwisko = Katarzyna Telniczanka
|imię i nazwisko org =
|pseudonim =
|grafika =
|opis grafiki =
|podpis =
|data urodzenia = po [[1480]]
|miejsce urodzenia =
|imię przy narodzeniu = Katarzyna Ochstat
|data śmierci = [[25 sierpnia]] – [[10 września]] [[1528]]
|miejsce śmierci = [[Wilno]]
|przyczyna śmierci =
|miejsce spoczynku =
|zawód =
|miejsce zamieszkania =
|narodowość =
|tytuł =
|edukacja =
|Alma Mater =
|uczelnia =
|wydział =
|stanowisko =
|pracodawca =
|majątek =
|wzrost =
|masa =
|partia =
|wyznanie =
|rodzice =
|małżeństwo = [[Andrzej Kościelecki (podskarbi wielki koronny)|Andrzej Kościelecki]]
|partner = [[Zygmunt I Stary]]
|partnerka =
|dzieci = [[Jan z Książąt Litewskich]], [[Regina Szafraniec]], [[Katarzyna (hrabina Montfort)|Katarzyna]], [[Beata Łaska z Kościeleckich]]
|krewni i powinowaci =
|odznaczenia =
|commons =
|wikiźródła =
|wikicytaty =
|www =
}}
'''Katarzyna z Ochstatów Kościelecka, Katarzyna Telniczanka''' (ur. zap. krótko po [[1480]], zm. między [[25 sierpnia]] a [[10 września]] [[1528]] w [[Wilno|Wilnie]]) – kochanka [[Zygmunt I Stary|Zygmunta I Starego]], następnie żona [[Podskarbi wielki koronny|podskarbiego koronnego]] [[Andrzej Kościelecki (podskarbi wielki koronny)|Andrzeja Kościeleckiego]].
 
== Życiorys ==
Pochodziła z [[Morawy|morawskiej]] rodziny Ochstat, jednak w źródłach występuje najczęściej jako Katarzyna Telniczanka, od morawskiej wsi Telnitz ([[język czeski|czes.]] [[:cz:Telnice (okres Brno-venkov)|Telnice]])<ref>Z. Wdowiszewski, ''Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce'', Kraków 2005, s. 182, 184.</ref>. Wiadomo, że miała siostrę Małgorzatę, która poślubiła [[Mieszczaństwo|mieszczanina]] [[Ołomuniec|ołumunieckiego]], Lenhardta Hohesteigera. Po śmierci Małgorzaty w 1517, Katarzyna przekazała wszystkie jej klejnoty szwagrowi, zaś wszelkie nieruchomości pozostawiła sobie<ref>A. Przeździecki, ''Jagiellonki polskie w XVI wieku. T. 1'', Kraków 1868, s. 5.</ref>. Zapewne na początku 1498<ref name="Wdowiszewski">Z. Wdowiszewski, ''Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce'', Kraków 2005, s. 184.</ref> nawiązała romans z księciem Zygmuntem, późniejszym [[Władcy Polski|królem polskim]], któremu urodziła troje dzieci<ref>Z. Wdowiszewski, ''Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce'', Kraków 2005, s. 186.</ref>:
* [[Jan z Książąt Litewskich|Jana]] – biskupa wileńskiego i poznańskiego,
* [[Regina Szafraniec|Reginę]] – żonę [[Hieronim Szafraniec|Hieronima Szafrańca]] z [[Pieskowa Skała|Pieskowej Skały]],
* [[Katarzyna (hrabina Montfort)|Katarzynę]] – żonę [[Jerzy II de Montfort|Jerzego II]], hrabiego Montfortu.
 
Zapewne pod koniec 1509<ref name="Wdowiszewski" /> Katarzyna wyszła za mąż za podskarbiego wielkiego koronnego Andrzeja Kościeleckiego. Mąż Katarzyny zmarł 6 września 1515, po sześciu latach małżeństwa. Krótko po śmierci męża, Katarzyna urodziła pogrobową córkę [[Beata Łaska z Kościeleckich|Beatę]], matkę znanej z przygód [[Elżbieta Ostrogska|Halszki Ostrogskiej]]<ref name="Wdowiszewski" />. Ostatnie lata życia, Katarzyna spędziła u boku syna Jana w [[Wilno|Wilnie]], na którego wywierała znaczny wpływ. Uczestniczyła w dworskich zabawach, trudniła się znachorstwem i czarami. Próbowała wejść w głębsze relacje z [[Biskupi przemyscy|biskupem przemyskim]] [[Piotr Tomicki|Piotrem Tomickim]] oraz [[kanclerz wielki koronny|kanclerzem wielkim koronnym]] [[Krzysztof Szydłowiecki|Krzysztofem Szydłowieckim]]<ref name="Zagórska">S. Zagórska, ''Halszka Ostrogska. Między faktami a mitami'', Warszawa 2006, s. 14.</ref>. Katarzyna Kościelecka zmarła w Wilnie i została pochowana 11 grudnia 1528 w kościele na Kleparzu w [[Kraków|Krakowie]]<ref name="Zagórska" />.
Linia 11 ⟶ 52:
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* [[Aleksander Narcyz Przeździecki|Przeździecki A.]], ''Jagiellonki polskie w XVI wieku. T. 1'', Kraków 1868, s. 3–8.
* Wdowiszewski Z., ''Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce'', Kraków 2005, s. 182–186.
Linia 18 ⟶ 59:
[[Kategoria:Urodzeni w XV wieku]]
[[Kategoria:Zmarli w 1528]]
 
[[cs:Kateřina Telničanka]]