Mahmud II: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nous (dyskusja | edycje)
m drobne redakcyjne, drobne merytoryczne
m wikizacja
Linia 9:
Następnie sułtan zniósł stworzony jeszcze w średniowieczu system [[timar]]ów - lenn wojskowych - i związanych z nim formacji rycerstwa feudalnego - [[Spahisi (Turcja)|spahisów]]. Zlikwidował cła wewnętrzne i wprowadził wolność działalności gospodarczej. Sułtan zorganizował centralną administrację na wzór europejski. [[Divan|Dywan]] (radę sułtańską) i tradycyjne urzędy zastąpił Radą Państwa i ministerstwami. Rozpoczął też modernizację prawa tureckiego na wzór europejskich kodeksów. Za jego panowania powstały w imperium osmańskim pierwsze świeckie szkoły.
 
Symbolem zmian i dążenia do europeizacji imperium było wyprowadzenie się z pałacu [[Topkapı|Topkapi]] nad Bosforem[[Bosfor]]em. Mahmud II przywdział też strój europejski i nakazał uczynić to swoim poddanym.
 
[[Plik:Tugra Mahmuds II.gif|thumb|Animacja przedstawiająca powstawanie tradycyjnej [[Kaligrafia arabska|tugry]]. ''Mahmud chan syn Abdülhamida zawsze zwycięski''.]]
Jednocześnie panowanie Mahmuda II upłynęło pod znakiem kryzysu imperium osmańskiego w południowo-wschodniej Europie i częściowo na Wschodzie. W [[1815]] r. pod naciskiem Rosjan sułtan musiał przyznać autonomię [[Serbia|Serbii]]. W [[1821]] r. wybuchło powstanie w Grecji. Ingerencja mocarstw europejskich w sprawy greckie zakończyła się klęską w [[VIII wojna rosyjsko-turecka|wojnie turecko-rosyjskiej]], zawarciem [[pokójTraktat wadrianopolski Adrianopolu(1829)|pokoju w Adrianopolu]] i w następstwie gwarancją [[autonomia|autonomii]] Grecji, później w wyniku [[Konferencja londyńska|konferencji londyńskiej]] powstaniem niepodległego państwa greckiego w [[1830]] r.). Wtedy także Francuzi zajęli podlegającą dotąd sułtanowi [[Algieria|Algierię]]. W [[1831]] r. Rosjanie przymusili pokonanych Turków do uznania autonomii [[Mołdawia|Mołdawii]] i [[Wołoszczyzna|Wołoszczyzny]].
 
Tymczasem w [[1832]] r. pasza [[Egipt]]u, formalny [[wasal]] sułtana, [[Muhammad Ali (pasza)|Muhammad Ali]], wkroczył do [[Syria|Syrii]] i [[Azja Mniejsza|Azji Mniejszej]]. W [[bitwa pod Konyą|bitwie pod Konyą]] pokonał wojska sułtańskie. W [[1833]] r. na żądanie mocarstw europejskich ([[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], [[Cesarstwo Austriackie|Austrii]] i [[Francja|Francji]]) Mahmud II zawarł w Kutahya pokój z Muhammadem Alim. Na jego mocy pasza egipski otrzymał w dożywotnie władanie [[Cylicja|Cylicję]], Syrię, Jordanię i Palestynę.
 
W [[1833]] r. Rosjanie zmusili sułtana do zawarcia z nimi [[Traktat Unkiar-Iskielessi|układu w Hűnkâr Iskelesi]]. Stanowił on, że prawosławni mieszkańcy [[Imperium osmańskie|Imperium osmańskiego]] zostaną objęci protektoratem cesarza rosyjskiego. Dawało to Rosji możliwość mieszania się w wewnętrzne sprawy Osmanów.