Karakalla: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
mNie podano opisu zmian
m poprawa linków do przek., WP:SK, drobne techniczne
Linia 10:
| Śmierć = [[8 kwietnia]] [[217|217 r.]]
| Moneta = [[Plik:Sestertius-Caracalla-Circus Maximus-RIC 0500a.jpg|200px]]
{{commons | commons = Caracalla}}
}}
'''Karakalla''' (ur. [[4 kwietnia]] [[188]], zm. [[8 kwietnia]] [[217]]; ''Caracalla'', ''Marcus Aurelius Antoninus Bassianus'', ''Marcus Aurelius Severus Antoninus'') - [[Cesarze rzymscy|cesarz rzymski]]. Syn [[Septymiusz Sewer|Septymiusza Sewera]] i [[Julia Domna|Julii Domny]]. Współrządził z ojcem, po jego śmierci z bratem [[Geta (cesarz)|Getą]]. Po jego zamordowaniu w roku 212 został cesarzem samodzielnym.
 
Przydomek ''Karakalla'' pochodził od nazwy [[Galowie|galijskiego]] płaszcza z kapturem, jaki lubił nosić ten cesarz. Oficjalnie jednak tego przydomka nie używano. W źródłach używano jego [[Nazwisko#Przydomek (cognomen)|cognomenu]]u czyli Antoninus.
 
W 212 roku kazał ściąć toporem sławnego prawnika rzymskiego [[PapinianAemilius Papinianus|Emiliusza Papiniana]] (Aemilius Papinianus) za to, że nie chciał napisać wywodu prawnego uzasadniającego zabójstwo brata. W 212 nadał obywatelstwo rzymskie wszystkim wolnym mieszkańcom imperium (tzw. [[Edykt Karakalli]], którego przygotowanie przypisuje się raczej jego poprzednikowi i ojcu, [[Septymiusz Sewer|Septymiuszowi Sewerowi]]), co w znaczący sposób wpłynęło na kierunek rozwoju społecznego Cesarstwa. Uważany za despotycznego i okrutnego, ze względu na czystki, jakich dokonał w senacie.
 
Czciciel [[Aleksander Macedoński|Aleksandra Wielkiego]], chciał połączyć cesarstwo rzymskie z imperium Partów - w tym celu zażądał ręki córki Króla Królów [[Artabanus IV|Artabana IV]]. Otrzymując odmowę rozpoczął wojnę z [[Królestwo Partów|Partami]] i przyłączył [[Armenia|Armenię]] do imperium jako nową prowincję. W [[217]] podczas podróży z Edessy na wojnę został zamordowany przez prefekta pretorianów - [[Makrynus|Makrina (Macrinusa)]].
 
Jego żoną była [[Publia Fulvia Plautilla|Plautilla]].
 
== Zobacz też ==
{{wikiquoteWikicytaty|z Karakalli}}
{{commons|Caracalla}}
* [[termy Karakalli]]
 
== Bibliografia ==
* '''Cary M., Scullard H. H'''., ''Dzieje Rzymu. Od czasów najdawniejszych do Konstantyna''. t. I, Warszawa 1992.
* '''Herodian''', ''Historia cesarstwa rzymskiego''., przekł., wstęp i komentarz J. Wolski, Ossolineum, Wrocław 2004.
* ''Historycy cesarstwa rzymskiego. Żywoty cesarzy od Hadriana do Numeriana''., przekł., wstęp i komentarz H. Szelest, ISKRY, Warszawa 1966.
* '''Kotula T'''., ''Septymiusz Sewerus, cesarz z Lepcis Magna.'', Ossolineum, Wrocław 1987.
Linia 46:
[[an:Caracalla]]
[[be:Каракала]]
[[bg:Каракала]]
[[br:Caracalla]]
[[bg:Каракала]]
[[ca:Caracal·la]]
[[cs:Caracalla]]