Avro Lancaster: Różnice pomiędzy wersjami

* '''Mk. I (B.Mk I)''' -– podstawowa wersja, napędzana silnikami Rolls-Royce Merlin XX o mocy 1280 KM, a egzemplarze późniejszej produkcji Merlin 22, końcowej Merlin 24. W 1943 roku, zaczęto montować radar H2S. Wyprodukowano łącznie 3425 sztuk tej wersji.

** '''Mk. I (Special)''' -– specjalna wersja powstała w [[1945]] roku z przebudowania egzemplarzy wersji B. Mk. I, przystosowana do przenoszenia super ciężkich bomb "[[Grand Slam"]] o wadze 9979 kg (2200022 000 funtów). Miały wydłużoną komorę bombową, pozbawiono ją drzwi i wzmocniono podłużnice podłogi, tak by samolot mógł udźwignąć bombę. Bomba pomimo tych modyfikacji i tak wystawała z komory bombowej i samolot wyglądał jakby przenosił torpedę. Były na nich zamontowane podrasowane silniki Merlin 24 ze śmigłami z łopatami wygiętymi jak szable oraz miały wzmocnione podwozie. W celu zredukowania masy własnej samolotu usunięto z nich wieżyczki dziobową i grzbietową, a uzbrojenie ogonowej ograniczono z 4 do 2 km Browning kal. 7,7 mm. Masa startowa z bombą "Grand Slam" wynosiła 3311233 112 kg, zasięg 2655 km, a pułap maksymalny 5180 m. Zrzucono z nich w okresie od marca do maja 1945 roku 41 bomb "Grand Slam". Powstały 33 sztuki tej wersji.

** '''PR. I''' -– wersja przeznaczona do rozpoznania fotograficznego. Usunięto całe uzbrojenie obronne łącznie z wieżyczkami, co spowodowało przebudowę nosa maszyny. Aparaty fotograficzne zostały zamontowane w komorze bombowej. W czasie wojny używana w [[No. 82 Squadron RAF|dywizjonach 82.]] i [[No. 541 Squadron RAF|541.]], a po wojnie w [[No. 683 Squadron RAF|dywizjonie 683.]] na Bliskim Wschodzie.

** '''Mk. I (FE)''' -– wersja dalekiego zasięgu, przeznaczona do walk na [[Daleki Wschód|Dalekim Wschodzie]] w warunkach tropikalnych. Bazowała na ostatnich seriach wersji Mk. I. Miały one wieżyczkę nosową FN5 i ogonową FN82 z 2 km 12,7 mm. Ponadto zmodyfikowano wyposażenie radiowe, radar oraz w komorze bombowej zamontowano dodatkowy zbiornika paliwa o pojemności 400 galonów. Górne powierzchnie maszyny były pomalowane na biało, a spodnie na czarno. Nie wzięła udziału w walkach.

* '''Mk. II''' -– napędzana [[silnik gwiazdowy|silnikami gwiazdowymi]] chłodzonym powietrzem [[Bristol Hercules]] VI (moc 1277 kW) -– pierwsze 27 sztuk, a pozostałe wersją XVI (moc 1270 kW). Powstała z uwagi na braki w dostawach silników RR Merlin. Prototyp tej wersji oblatano 26 listopada 1941 roku. Wyprodukowano 300 sztuk, od marca 1942 roku, w zakładach Armstrong Whitworth, z zamówionych 1000 sztuk. Pierwsze egzemplarze nie różniły się od wersji Mk. I, ale potem zaczęto dokonywać modyfikacji. Montowano wypukłe drzwi komory bombowej, co pozwalałapozwalało zabierać zwiększony do 3628 kg ładunek bomb, ale mimo to miała niższy udźwig bomb niż wersja Mk. I. Zamiast radaru H2S zaczęto montować aparaturę nawigacyjno-celowniczą G-H, umożliwiającą bombardowania w warunkach ograniczonej widoczności. W miejsce radaru H2S na spodzie kadłuba, montowano dolną wieżyczkę FN64. Wieżyczka ogonowa FN20 została zamieniona na FN120, o lżejszej konstrukcji i z lepszym celownikiem. Montowano też tłumiki płomienia na rurach wydechowych silników. Wersja ta miała podobne osiągi jak Mk. I, przy czym do wysokości 5486 m miała lepsze wznoszenie, a ponad nią już gorsze. Dodatkowo miała niższy pułap niż wersja Mk. I.

* '''Mk. III''' -– napędzana amerykańskimi silnikami licencyjnymi Packard Merlin 28, Merlin 38 lub Merlin 224 (3039 sztuk).

** '''Mk. III (Special)''' -– zmodyfikowane w [[1943]] roku B. Mk. III z [[617 Dywizjon Bombowy|617. dywizjonuDywizjonu]] tzw. "Dambusters" utworzonego w celu [[Operacja Chastise|zniszczenia tam]] na [[Ruhra|Ruhrze]]. Przenosiły poprzecznie zamontowane, rotujące lewoskrętnie [[Bomba skacząca|bomby skaczące]]. W tym celu usunięto drzwi komory bombowej oraz dodatkowo wieżyczkę grzbietową. Zamontowano specjalne urządzenie do nadawania ruchu wirowego bombom, jeszcze przed ich zrzutem. Ponadto w komorze bombowej i pod nosem zamontowano lampy do oceny wysokości lotu nad powierzchnią,. Przebudowano w ten sposób 21 maszyn. Podczas akcji, w której wzięło ostatecznie udział 19 bombowców, 16/17 maja 1943 roku, zniszczono trzy tamy, tracąc osiem maszyn. Po akcji, maszyny przebudowano z powrotem do postaci normalnych bombowców.

** '''A.S.R. III''' -– specjalna wersja, dla ratownictwa morskiego. Montowano na niej radar oraz w komorze bombowej umieszczano łódź zrzucaną rozbitkom. Na maszynach tych przeważnie usuwano całkowicie uzbrojenie obronne oraz dodawano w kadłubie dodatkowe okienka do obserwacji.

* '''Mk. VI''' -– przebudowane w [[1943]] roku 9 sztuk Mk. III, w których zamontowano silniki Packard Merlin 85 z [[No. 635 dywizjonuSquadron RAF|635. Dywizjonu RAF]]. Silniki te miały dwubiegowe sprężarki, co poprawiało pułap i osiągi na dużych wysokościach. Usunięto w nich też, przeważnie, wieżyczkę w nosie maszyny. Wykorzystywano je do oznakowywania terenu zrzutu bomb dla formacji bombowców.

* '''Mk. VII''' -– 180 samolotów Mk. I przebudowaneprzebudowanych w [[1945]] roku z odmiennym uzbrojeniem strzeleckim. Na grzbiecie kadłuba zamontowano wieżyczkę Martin 250CE z 2 km 12,7 mm i przesunięto ją bardziej do tyłu, a w ogonie wieżyczkę FN82 z 2 km 12,7 mm.

* '''Mk. X (B. Mk. X)''' -– wersja budowana w [[Kanada|Kanadzie]], z silnikami Packard Merlin 38, a potem 224, ze zmodyfikowanym wyposażeniem kabiny i zmodyfikowaną instalacją elektryczną. Na ostatnich egzemplarzach montowano wieżyczki jak w wersji Mk. VII. Zbudowano 430 sztuk.

* '''Mk. XPP''' -– Mk. X przebudowane na samoloty pasażerskie i pocztowe. Pozbawione wieżyczek, a w komorze bombowej dodatkowy zbiornik paliwa (2 sztuki).