Naczynie krwionośne: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
+ jedna informacja z sekcji podział, WP:SK |
m →Fizjologia: źródła/przypisy |
||
Linia 9:
Naczynia krwionośne nie biorą aktywnego udziału w transportowaniu krwi. Tętnice, a także – do pewnego stopnia – żyły mogą zmieniać swoją średnicę dzięki działaniom warstwy mięśniowej. Przykładowym czynnikiem wywołującym [[wazokonstrykcja|wazokonstrykcję]] jest [[Hormon antydiuretyczny|wazopresyna]] ([[hormon]] wytwarzany przez [[przysadka mózgowa|przysadkę mózgową]]), zaś [[wazodilatacja|wazodilatację]] – [[tlenek azotu(II)]]. Regulacje takie są kontrolowane przez [[autonomiczny układ nerwowy]]. Pozwalają one na regulowanie przepływu krwi oraz są wykorzystywane w [[termoregulacja|termoregulacji]]<ref>{{cytuj książkę|autor=Władysław Z. Traczyk|tytuł=Fizjologia człowieka w zarysie|wydawca=Wydawnictwo lekarskie PZWL|wydanie=VIII uaktualnione|miejsce=Warszawa|strony=363—364}}</ref>.
[[Tlen]] (związany z [[hemoglobina|hemoglobiną]] w [[erytrocyt|czerwonych krwinkach]]) jest najważniejszą substancją przenoszoną przez krew.
[[Ciśnienie krwi]] w naczyniach krwionośnych jest tradycyjnie wyrażane w [[Tor (jednostka)|milimetrach słupa rtęci]] (1 mmHg = 133 [[Paskal|Pa]]). Średnia wartość ciśnienia krwi w tętnicach u dorosłego człowieka wynosi około 120 mmHg ciśnienia skurczowego i 80 mmHg ciśnienia rozkurczowego. Dla porównania ciśnienie krwi w układzie żylnym nie zmienia się w rytm skurczów serca, natomiast zależy ono od aktualnej pozycji ciała i umiejscowienia oraz rodzaju żyły. Dla dorosłego człowieka w pozycji leżącej różni się ono o 10 — 15 mmHg, przy czym w żyłach głównych jest ono najniższe (ok. 0 mmHg), natomiast w żyłkach - najwyższe<ref>{{cytuj książkę|autor=Stanisław Konturek|tytuł=Fizjologia człowieka|tom=II|tytuł tomu=Układ krążenia|wydanie=VII poprawione i uzupełnione|wydawnictwo=Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego|strony=202—203}}</ref>.
|