Cytoplazma: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m r2.6.4) (Robot poprawił hi:कोशिकाद्रव्य |
podstawowa definicja; refy; -{{Organella}} bo szablony wstawiamy tylko do haseł do kórych linkują |
||
Linia 1:
'''Cytoplazma''' – część [[protoplazma|protoplazmy]] [[Eukarionty|komórki eukariotycznej]] pozostająca poza jądrem komórkowym a w przypadku, z definicji nie posiadających jądra, [[Prokarionty|komórek prokariotycznych]] – cała protoplazma{{r|Popielarska}}{{r|Europa}}{{r|jedność}}.
Dzieli się ją na{{r|Popielarska}}{{r|Europa}}{{r|jedność}}:
* [[cytozol]]
* [[Organellum|organelle]].
Wyróżnia się{{r|Europa}}:
Dzieli się ją na cytoplazmę podstawową ([[cytozol]]) oraz struktury błoniaste ([[organelle]]). W języku polskim słowo cytoplazma używa się jednak często w węższym znaczeniu, mając na myśli tylko cytozol, czyli płynny, złożony [[koloid]] wodny, zawierający m.in. białka (zawieszone bądź rozpuszczone), lipidy, kwasy tłuszczowe, wolne aminokwasy oraz [[sole mineralne]] (np. wapnia, magnezu, sodu). Ważnym składnikiem cytoplazmy jest też skomplikowana przestrzenna sieć białkowych włókienek ([[mikrofilamenty]]) i mikrorureczek ([[mikrotubule]]), tworzących tzw. [[cytoszkielet]]. W cytoplazmie podstawowej znajdują się pozostałe plazmatyczne składniki [[komórka|komórki]] i zachodzi większość procesów [[metabolizm|metabolicznych]].▼
{{fakt|W języku polskim słowo cytoplazma używa się jednak często w węższym znaczeniu, mając na myśli tylko cytozol|data=2012-03}}
▲
Cytoplazma podstawowa jest wypełniającą komórki substancją o pozornie jednolitej strukturze, mogącą przyjmować różną postać od cieczy do galaretki ([[żel]]u).
▲* przylegającą do błony komórkowej [[ektoplazma (biologia komórki)|ektoplazmę]]
▲* "bardziej wewnętrzną" [[endoplazma|endoplazmę]].
Enzymem markerowym (''markerem'') cytoplazmy podstawowej jest [[dehydrogenaza glukozo-6-fosforanowa]] (G6PD).
Cytoplazmę podstawową przenikają [[błona|układy błonowe]]. Od zewnątrz ogranicza ją
=== Skład cytoplazmy ===
Linia 63 ⟶ 66:
</gallery>
{{Przypisy|przypisy =
<ref name="Popielarska">{{Cytuj książkę|nazwisko=Popielarska-Konieczna|imię=Marzena|tytuł=Słownik szkolny: biologia|data=2003|wydawca=Wydawnictwo Zielona Sowa|miejsce=Kraków|isbn=83-7389-096-3|strony=104}}</ref>
<ref name="Europa">{{Cytuj książkę|nazwisko=|imię=|tytuł=Biologia: słownik encyklopedyczny|data=2001|wydawca=Wydawnictwo Europa|miejsce=Warszawa|isbn=83-87977-73-X|strony=51}}</ref>
<ref name="jedność">{{Cytuj książkę|autor=praca zbiorowa pod redakcją Małgorzaty Maćkowiak, Annay Michalak |tytuł=Biologia: jedność i różnorodność|data=2008|wydawca=Wydawnictwo Szkolne PWN|miejsce=Warszawa|isbn=978-83-7446-134-4|strony=71}}</ref>
}}
[[Kategoria:Anatomia komórki]]
| |||