Lakszmi: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Desi Sahib (dyskusja | edycje) kat. |
|nazwisko= Krzak|imię= Zygmunt|autor link= |inni= |tytuł= Od matriarchatu do patriarchatu |
||
Linia 2:
[[Plik:Lakshmi.jpg|thumb|200px|Figurka Lakszmi, British Museum]]
'''Lakszmi''' - w [[
==Ikonografia==
We wczesnej mitologii wedyjskiej występuje jako [[Śri]] - bogini piękna i pomyślności, w szczególności w związku z władzą królewską. W [[brahmany|brahmanach]] uznaje się ją także za boginię obdarzającą płodnością i do dzisiaj jest wiązana z patronką zbóż.▼
==Formy kultowe==
▲Przedstawiana jest zwykle jako piękna, młoda kobieta o czterech rękach, stojąca na lotosie.
===Epitery===
Hinduistyczna literatura w następującymi epitetami określa boginię Lakszmi:
*Dhrti (''Cierpliwa''),
*Hri ("Skromna''),
*Kśanti (''Wybaczająca''),
*Lajja (''Nieśmiała''),
*Medha ("Utalentowana''),
*Puszti ("Rosnąca''),
*[[Rati]] (''Kochająca'') <ref>{{cytuj książkę
|nazwisko= Krzak|imię= Zygmunt|autor link= |inni= |tytuł= Od matriarchatu do patriarchatu
|url= |wydanie= 1|wydawca= [[Wydawnictwo Trio]]|miejsce= Warszawa|rok= 2007
|strony= 335||rozdział=Przeżytki matriarchatu w okresach późniejszych / Purany
|seria= |isbn= 978-83-7436-136-1|cytat= |data dostępu = }} </ref>.
=== Asztalakszmi ===▼
Najpopularniejszy mit opisujący narodziny Lakszmi przedstawiono w [[Ramajana|Ramajanie]] - miała się wyłonić jako jeden z cudownych darów podczas ubijania oceanu ([[amrytamanthana]]) i olśniła wszystkich bogów swoją urodą.▼
Jedno z najważniejszych świąt [[hinduizm]]u, podczas którego oddaje się cześć Lakszmi to [[Diwali]] (święto świateł, dosł. „rząd lamp”) - obecnie wiązane z powrotem Ramy i Sity z [[Sri Lanka|Lanki]], zwycięstwa dobra nad złem. W tym dniu członkowie rodziny obdarowują się prezentami. Jest to jedyny dzień, kiedy nie tylko można, ale nawet trzeba uprawiać hazard. Wypada mniej więcej na przełomie października i listopada (datę wylicza się według dni księżycowych - ''[[tithi]]'').▼
Inne ważne, ogólnoindyjskie święto, to [[Lakszmipudźa]] (dosł. „cześć Laszkmi”), obchodzone na przełomie września i października. Jest to dzień zakończenia roku finansowego, wtedy właśnie w domach kupieckich zakłada się i święci nowe księgi handlowe.▼
▲== Asztalakszmi ==
▲Ashtalakshmi ( [[dewanagari]] अष्टलक्ष्मी,{{Unicode|Aṣṭalakṣmī}}, ''Osiem Lakszmi'') - to grupa ośmiu wcieleń bogini Lakszmi. Są to:
{|
| 1) || आदि लक्ष्मी || {{unicode|Ādi Lakṣmī}} ||
Linia 37 ⟶ 43:
|}
==Rodzina i postacie powiązane==
▲*Najpopularniejszy mit opisujący narodziny Lakszmi przedstawiono w ''[[Ramajana|Ramajanie]]'' - miała się wyłonić jako jeden z cudownych darów podczas ubijania oceanu ([[amrytamanthana]]) i olśniła wszystkich bogów swoją urodą.
*Lakszmi jest wskazywana jako partnerka boga Wisznu. Jako śakti [[Wisznu]] towarzyszy wszystkim jego wcieleniom, np.:
** jako [[Sita]] towarzysząca na ziemi [[Rama (bóg)|Ramie]]
** jako [[Radha]] lub [[Rukmini]] towarzysząca na ziemi [[Kryszna (bóg)|Krysznie]].
==Recepcja w literaturze religijnej==
===Wedy===
▲We wczesnej mitologii wedyjskiej występuje jako [[Śri]] - bogini piękna i pomyślności, w szczególności w związku z władzą królewską.
===Brahmany===
W [[brahmany|brahmanach]] uznaje się ją także za boginię obdarzającą [[Płodność|płodnością]] i do dzisiaj jest wiązana z patronką [[zboże|zbóż]].
==Kult==
===Święta===
▲*Jedno z najważniejszych świąt [[hinduizm]]u, podczas którego oddaje się cześć Lakszmi to [[Diwali]] (święto świateł, dosł. „rząd lamp”) - obecnie wiązane z powrotem Ramy i Sity z [[Sri Lanka|Lanki]], zwycięstwa dobra nad złem. W tym dniu członkowie rodziny obdarowują się prezentami. Jest to jedyny dzień, kiedy nie tylko można, ale nawet trzeba uprawiać hazard. Wypada mniej więcej na przełomie października i listopada (datę wylicza się według dni księżycowych - ''[[tithi]]'').
▲*Inne ważne, ogólnoindyjskie święto, to [[Lakszmipudźa]] (dosł. „cześć Laszkmi”), obchodzone na przełomie września i października. Jest to dzień zakończenia roku finansowego, wtedy właśnie w domach kupieckich zakłada się i święci nowe księgi handlowe.
{{Przypisy}}
[[Kategoria:Boginie]]
[[Kategoria:Bóstwa hinduskie]]
| |||