Ewangelia Tomasza: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
link
odnośnik
Linia 11:
W roku 1897 Grenfell oraz Hunt odkryli pierwszy fragment apokryfu w języku greckim ([[Papirus Oxyrhynchus 1|P. Oxy. 1]])<ref name = EEF/><ref name = Oxy1-3/>. Zauważyli, że fragment ten zawiera ''Logia'' Jezusa<ref name = Oxy1/> i wyrazili przypuszczenie, że oryginalny rękopis zawierał kolekcję mów Jezusa, które były niezależne od czterech Ewangelii kanonicznych w ich obecnej, znanej nam formie. Owe logia zaklasyfikowali do pism nieheretyckich i sądzili, że ich zbiór powstał przed rokiem 140. Odkrywcy zauważyli pewne paralele w dziełach [[Klemens Aleksandryjski|Klemensa Aleksandryjskiego]]<ref name = Oxy1-2/>.
 
Grenfell i Hunt odkryli nieco później – dokładna data nieznana – również dwa inne greckie fragmenty tej ewangelii ([[Papirus Oxyrhynchus 654|P. Oxy. 654]], [[Papirus Oxyrhynchus 655|P. Oxy. 655]]), oba pochodzące z III wieku{{r|cgi-bin}}{{r|cgi-bin2}}. Teksty tych fragmentów opublikowali w roku 1904<ref name = Oxy1-22/><ref name = Oxy22-28/>. Odkrywcy zauważyli pewne podobieństwa wszystkich trzech fragmentów, ale co do wspólnego pochodzenia fragmentów nie mieli pewności. Wyrazili jedynie przypuszczenie, że P. Oxy. 654 może pochodzić z Ewangelii Tomasza lub [[Ewangelia Filipa|Ewangelii Filipa]]<ref name = Oxy18-19/>. P. Oxy. 655 uznali za niekanoniczną ewangelię, podobną do Synoptyków, zwłaszcza do Ewangelii Łukasza. [[Adolf Harnack|Harnack]] uznał go za fragment [[Ewangelia Egipcjan|Ewangelii Egipcjan]]. Odkrywcy zauważyli pewne podobieństwa zachodzące między P. Oxy. 654 a P. Oxy. 655<ref name = Oxy27/>.
 
Do połowy [[XX wiek]]u, znane były jedynie fragmenty greckiej wersji tego tekstu. Ewangelia Tomasza jest jednym z tekstów odkrytych w 1945 roku w [[Nag Hammadi]] w zbiorze trzynastu koptyjskich kodeksów [[papirus]]owych. Rękopis nosi numer II (''Nag Hammadi Codex II'') i jest przechowywany w [[Kair]]ze w Coptic Museum (Department of Manuscripts, Inv. 10544){{r|Conick11}}, zawiera siedem dzieł literackich, Ewangelia Tomasza jest jego ostatnim dziełem (32.10-51.28){{r|Conick11}}. Tekst rękopisu opublikowany został w roku 1959. Tekst rękopisu spisany został w dialekcie saidzkim, jakkolwiek zawiera szereg nieregularności językowych, które wskazują na wpływy dialektu subachmimskiego{{r|Layton6}}<ref>[[Wincenty Myszor|W. Myszor]], [http://www.pdfdownload.org/pdf2html/view_online.php?url=http%3A%2F%2Fwww.wtl.us.edu.pl%2Fssht%2F30%2FSSHT_30%281997%29221-231.pdf ''Księga Tomasza (Nag Hammadi Codex II, 7 p. 138,1-145,23)''], Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 30 (1997), s. 221. </ref>. Jest to jedyny zachowany rękopis z pełnym tekstem apokryfu<ref>{{Cytuj książkę | autor = Bentley Layton | url = http://books.google.pl/books?id=DpV2JWlHxBoC&printsec=frontcover&hl=pl&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false | tytuł = Nag Hammadi codex II, 2-7: together with XIII, 2*, Brit. Lib. Or.4926(1), and P.OXY. 1, 654, 655 | wydawca = BRILL | rok = 1989 | strony = 28}}</ref>.