Polarność: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Sanglas (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
m 2 wystarczą, błędy, lit., drobne redakcyjne, WP:SK
Linia 1:
'''Polarność''' – właściwość [[indywiduum chemiczne|indywiduów chemicznych]] polegająca na występowaniu w nich [[elektryczny moment dipolowy|elektrycznego momentu dipolowego]] w wyniku nierównomiernego rozłożenia cząstkowych [[ładunek elektryczny|ładunków elektrycznych]] w ich objętości.
 
Większość [[cząsteczka|cząsteczek]] jest jako całość obojętna elektrycznie. Jednak w wielu z nich występują [[wiązanie chemiczne|wiązania chemiczne]] z [[elektron]]ami mocno przesuniętymi w stronę jednego ze związanych [[atom]]ów. Powoduje to, żewystępowanie danaw cząsteczkacząsteczce może mieć większąwiększej [[gęstość ładunku|gęstości ładunku]] ujemnego w jednym miejscu i mniejsząmniejszej w innym, dzięki czemu staje się dipolemona[[dipol]]em elektrycznym.
 
[[Plik:Water-dimensions-from-Greenwood&Earnshaw-2D molecule 3D.pngsvg|thumb|200px|StrukturaCząsteczka budowywody cząsteczkijest [[oksydan]]upolarna; (wody).jej Momentmoment dipolowy cząsteczki wody wynosciwynosi 1,85 [[debaj|D]]]]
[[Plik:Water molecule Carbon-dioxide-3D-vdW.svg|thumb|WodaCząsteczka CO<sub>2</sub> jest cząsteczką polarnąapolarna]]
Przykładem takiej cząsteczki jest [[woda]] H-O-H (H<sub>2</sub>O). Elektrony w wiązaniach H-O są silnie przesunięte w stronę atomu [[tlen]]u, co powoduje, że na tym atomie zbiera się cząstkowy ładunek ujemny a na atomach [[wodór|wodoru]] cząstkowy dodatni. Kąt wiązań H-O-H nie wynosi 180° lecz jest to ok. 104°. Wszystko to razemTo powoduje, że od strony atomu tlenu cząsteczka wody jest naładowana ujemnie a od strony atomów wodoru dodatnio.
[[Plik:Carbon-dioxide-3D-vdW.svg|thumb|CO2 jest cząsteczką apolarną]]
Przykładem takiej cząsteczki jest woda H-O-H (H<sub>2</sub>O). Elektrony w wiązaniach H-O są silnie przesunięte w stronę atomu [[tlen]]u, co powoduje, że na tym atomie zbiera się cząstkowy ładunek ujemny a na atomach [[wodór|wodoru]] cząstkowy dodatni. Kąt wiązań H-O-H nie wynosi 180° lecz jest to ok. 104°. Wszystko to razem powoduje, że od strony atomu tlenu cząsteczka wody jest naładowana ujemnie a od strony atomów wodoru dodatnio.
 
W przypadku wielu związków chemicznych pomimo tego, że wiązania są spolaryzowane, na skutek symetrii budowy cząsteczka może pozostawać apolarna, np. CO<sub>2</sub>, CCl<sub>4</sub>, [[benzen]] C<sub>6</sub>H<sub>6</sub>.
 
Polarne związki mają szereg własności, których nie posiadająmają cząsteczki apolarne. Są one np. w stanie [[solwatacja|solwatować]] czyli otaczać inne cząsteczki rodzajem kordonu, o ile te inne cząsteczki też wykazują własności polarne, co powoduje, że ciekłe związki polarne są dobrymi rozpuszczalnikami związków [[jon]]owych i innych związków polarnych. Cząsteczki polarne mają zwykle wyższe temperatury przejść fazowych ([[topnienie]], [[krystalizacja]], [[wrzenie (fizyka)|wrzenie]] itp.) niż analogiczne cząsteczki apolarne o zbliżonej budowie i [[masa cząsteczkowa|masie cząsteczkowej]]. Najczęściej jest to efektem tworzenia przez nie [[wiązanie wodorowe|wiązań wodorowych]] i silnych oddziaływań typu [[dipol]]-[[dipol]].
 
Jako miarę polarności [[rozpuszczalnik]]ów wykorzystuje się czasem wartość ich [[Względna przenikalność elektryczna|względnej przenikalności elektrycznej]]<ref>{{cytuj pismo|autor=M. Sobkowski, J. Stawinski, A. Kraszewski|tytuł=Stereochemistry of internucleotide bond formation by the H-phosphonate method. 6. Optimization of the reaction conditions towards highest stereoselectivity|czasopismo=Tetrahedron: Asymmetry |wydanie=21|wolumin=19|strony=2508-2518|data=2008|doi=10.1016/j.tetasy.2008.11.002}}</ref>.