Atmosfera: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne
Linia 1:
{{DisambigR|powłoki gazowej planet|[[atmosfera fizyczna]], [[atmosfera techniczna]] (jednostki miar)}}
[[Plik:Top of Atmosphere.jpg|thumb|300px|Górne warstwy atmosfery Ziemi; w tle widoczny zdeformowany przez ugięcie światła obraz [[Księżyc]]a.]]'''Atmosfera''' — [[gaz]]owa powłoka otaczająca [[planeta|planetę]] o masie wystarczającej do utrzymywania wokół siebie warstwy gazów, w wyniku działania [[grawitacja|grawitacji]]. Ta definicja stosuje się do [[planeta skalista|planet skalistych]] i [[naturalny satelita|księżyców]]. W przypadku [[Gazowy olbrzym|gazowych olbrzymów]], takich jak [[Jowisz]], oraz gwiazd (por. [[atmosfera słoneczna]]) terminem atmosfery określa się tylko zewnętrzne (przezroczyste) warstwy gazowej powłoki, z których promieniowanie dociera bezpośrednio do obserwatora.
 
== Atmosfera a warunki na powierzchni ciała niebieskiego ==
Obecność atmosfery ma istotny wpływ na temperaturę powierzchni planety. Dzięki [[efekt cieplarniany|efektowi cieplarnianemu]] powierzchnia osiąga wyższą temperaturę niż wynikałoby to tylko z [[insolacja|nasłonecznienia]]; zmniejszają się także różnice temperatur między stroną dzienną i nocną. NieAtmosfera nie dopuszcza również do powierzchni części widma [[promieniowanie elektromagnetyczne|promieniowania elektromagnetycznego]].
 
W bardziej rozwiniętych atmosferach planet i księżyców zachodzą złożone procesy, określane zbiorczo jako zjawiska atmosferyczne. Należą do nich procesy związane z obiegiem cieczy na powierzchni, [[Zjawisko optyczne#Zjawiska optyczne obserwowane w atmosferze|zjawiska optyczne]] i [[piorun|wyładowania atmosferyczne]].
Linia 9:
== Atmosfera ziemska ==
{{main|Atmosfera ziemska}}
Atmosfera Ziemi jest najlepiej poznaną spośród atmosfer ciał Układu Słonecznego. Składa się ona z mieszaniny gazów zwanej [[powietrze]]m, której głównymi składnikami są [[azot]] (78,084% objętości powietrza), [[tlen]] (20,946%) i [[argon]] (0,934%). Ma ona złożoną budowę pionową, w której wyróżnia się szereg stref o zróżnicowanej temperaturze, składzie chemicznym i stopniu [[jonizacja|jonizacji]] cząsteczek. Mieszanie się powietrza powoduje, że niemiędzy możnatymi międzystrefami niminie można wyznaczyć wyraźnych liniowych granic.
 
W najniższej warstwie atmosfery ziemskiej – [[troposfera|troposferze]] zachodzą wszystkie zjawiska [[pogoda|pogodowe]] oraz cały [[cykl hydrologiczny|obieg wody w przyrodzie]]. Występuje w niej para wodna, która skraplając się tworzy [[chmura|chmury]].
 
== Atmosfery innych ciał Układu Słonecznego ==