Kopiec Wandy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Wycofano ostatnią zmianę treści (zrobioną przez 95.160.208.88) i przywrócono wersję 28604111 autorstwa RaNo
infobox, drobne techniczne, int.
Linia 1:
{{Pomnik infobox
{{koordynaty|50|04|13|N|20|04|05|E|umieść=na górze|zapis=kątowo}}
|nazwa = Kopiec Wandy
 
|zabytek =
[[Plik:Kopiec Wandy 4 VII 2005 001.jpg|thumb|right|Kopiec Wandy]]
[[Plik: |grafika = Kopiec Wandy 4 VII 2005 005001.jpg|thumb|right|Wieńczący kopiec pomnik projektu [[Jan Matejko|Jana Matejki]]]]
|opis grafiki =
|państwo = POL
|miejscowość = [[Kraków]]
|miejsce =
|typ pomnika = [[kopiec (architektura)|kopiec]]
|styl architektoniczny =
|projektant =
|fundator =
|całkowita wysokość = 14
|rozpoczęcie budowy =
|ukończenie budowy = ok. VII - VIII wieku
|odsłonięto =
|ważniejsze przebudowy =
|zniszczono =
|kod mapy = PL-MA Kraków
|stopniN = 50 |minutN = 4 |sekundN = 13
|stopniE = 20 |minutE = 4 |sekundE = 5
|commons = Category:Wanda Mound
}}
 
[[Plik:Kopiec Wandy 4 VII 2005 001005.jpg|thumb|rightWieńczący kopiec pomnik projektu [[Jan Matejko|KopiecJana WandyMatejki]].]]
'''Kopiec Wandy''' – [[kopiec (architektura)|kopiec]] w [[Nowa Huta (dzielnica Krakowa)|Nowej Hucie]], dzielnicy [[Kraków|Krakowa]]. Jeden z czterech kopców istniejących do dziś w Krakowie (inne: [[Kopiec Piłsudskiego]], [[Kopiec Krakusa]], [[Kopiec Kościuszki w Krakowie|Kopiec Kościuszki]]). Kopiec zbudowano prawdopodobnie ok. VII - VIII wieku n.e. Wedle legendy stanowi mogiłę [[Wanda (legendarna księżniczka)|Wandy]], córki księcia [[Krak]]a, której ciało miano wyłowić z nurtów nieopodal przepływającej [[Wisła|Wisły]]. Kopiec wieńczy marmurowy pomnik projektu [[Jan Matejko|Jana Matejki]], ozdobiony [[kądziel]]ą skrzyżowaną z mieczem oraz napisem „Wanda”.
 
=== Historia kopca ===
* [[1222]] – pierwsza wzmianka o wsi [[Mogiła (dzielnica Krakowa)|Mogiła]], której nazwa wiązana jest z Kopcem Wandy.
* [[1584]] – pierwsza wzmianka o kopcu.
Linia 13 ⟶ 33:
* [[1888]]-[[1890]] – zamiana ziemnego szańca na ceglano-kamienny [[fort]].
* [[1890]] – [[Kornel Kozerski]] na własny koszt odnawia kopiec i na szczycie umieszcza marmurową rzeźbę orła, zaprojektowaną przez [[Jan Matejko|Jana Matejkę]].
* [[1890]] – prawdopodobnie w związku z opisanymi powyżej pracami, w okolicach 1890 r., kopiec zostaje pierwszy, i jedyny jak do tej pory, raz oficjalnie przebadany przez nieformalnego naczelnika [[Ekonomat miejski w Krakowie|Ekonomatu w Krakowie]] i współzałożyciela [[Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa|Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa]], [[Teodor Kułakowski|Teodora Kułakowskiego]], nie było to jednak badanie archeologiczne sensu stricto<ref>[http://www.archive.org/stream/dziejekrakowa00bakouoft#page/6/mode/1up Klemens Bąkowski, ''Dzieje Krakowa'', Kraków 1911, s. 6]</ref>.
* [[1968]]-[[1970]] – rozebranie fortu.
 
=== Przybliżone wymiary ===
* wysokość 14 m (238 m [[n.p.m.]])
* średnica podstawy 45-50 m
Linia 22 ⟶ 42:
* objętość około 9000 m³
 
=== Ciekawostka ===
Stojąc na Kopcu Wandy 4 listopada lub 6 lutego zobaczymy zachodzące słońce dokładnie nad Kopcem Krakusa; natomiast stojąc na kopcu Krakusa 2 maja lub 10 sierpnia zobaczymy słońce wschodzące nad Kopcem Wandy<ref>[http://www.fortyck.pl/wiesci_inne_54.htm Tajemnice krakowskich kopców. Rozmowa z prof. Władysławem Góralem z Wydziału Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska AGH]</ref>. Są to przybliżone daty celtyckich świąt [[Samhain]], [[Imbolc]], [[Beltane]] i [[Lughnasadh]].
=== Dojazd ===
Kopiec znajduje się przy ulicy Ujastek Mogilski. Dojazd tramwajem linii 17 lub 21 [[MPK Kraków]] do przystanku Kopiec Wandy albo tramwajem linii 15 do przystanku [[Fort pomocniczy piechoty 49 ½ a "Mogiła"|Fort Mogiła]] i iść [[Szlak Twierdzy Kraków|Szlakiem Twierdzy Kraków]] około 10-15 minut.
 
{{Przypisy|2}}
 
{{commons|Category:Wanda Mound}}
 
{{kopce Krakowa}}