Partia Młodoniemiecka w Polsce: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
50tys |
Pernambuko (dyskusja | edycje) źródła/przypisy, drobne redakcyjne |
||
Linia 1:
'''Partia Młodoniemiecka w Polsce''' (niem. ''Jungdeutsche Partei in Polen'' skrót JDP) - założona w [[1931]] r. w [[Bielsko|Bielsku]]
==Historia==
Partia miała swoje korzenie w założonej w roku 1921 w Bielsku na [[Śląsk Cieszyński|Śląsku Cieszyńskim]] ''Niemieckim Związku Narodowo-Socjalistycznym dla Polski''.<ref>Słownik historii Polski", Wiedza Powszechna, Warszawa 1973</ref> Od roku 1930 zmieniła nazwę na ''Partię Młodoniemiecką w Polsce'' dążąc jednocześnie do rozszerzenia swoich wpływów na całą [[Mniejszość niemiecka|mniejszość niemiecką]] zamieszkałą na terenie II RP. Dążyła do wyłączności swoich wpływów i w tym celu zwalczała inne niemieckie organizacje i partie starając się je wchłonąć. Przywódcą partii był [[Rudolf Wiesner]], którego organizacja kreowała na fuhrera wszystkich Niemców mieszkających w przedwojennej Polsce. Oprócz fuhrera innymi znanymi działaczami partii byli [[Theodor Bierschenk]]<ref>T. Bierschenk, Die deutsche Volksgruppe in Polen 1934–1939, Würzburg 1954</ref> oraz O. Drozd.
JDP była główną ogólnokrajową pro-hitlerowską partią polityczną mniejszości niemieckiej w Polsce opartą na ideologii narodowego socjalizmu. Stanowiła "polską odmianę NSDAP"<ref>Julitta Mikulska Bernaś, Franciszek Bernaś "V kolumna" Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1977</ref> zarówno pod względem programowym jak również metod działania. Organizacyjnie JDP podobnie jak inne niemieckie organizacje w przedwojennej Polsce podlegała [[Hauptamt Volksdeutsche Mittelstelle]] zwanej w skrócie VoMI kierowanej przez [[Obergruppenführer]]a SS [[Werner Lorenz|Wernera Lorenza]]<ref>Valdis O. Lumans "Werner Lorenz – Chef der »Volksdeutschen Mittelstelle" w „Die SS: Elite unter dem Totenkopf“, Ronald Smelser, Enrico Syring, Schöningh, Paderborn 2000, ISBN 3-506-78562-1, S. 332–345</ref>. Członkowie JDP nosili uniformy ze swastyką, organizowali zloty i pochody. Prowadzili agresywną i niewybredną propagandę antypolską, tworzyli własne bojówki i oddziały szturmowe, które prowokowały bójki oraz stosowały zastraszanie przeciwników. Przywódcą partii był [[Rudolf Wiesner]], którego organizacja kreowała na fuhrera wszystkich Niemców mieszkających w przedwojennej Polsce. Partia młodoniemiecka w Polsce jednak ostro rywalizowała z inną niemiecką organizacją [[Zjednoczenie Niemieckie|Deutsche Vereinigung (DtV)]].▼
Partia młodoniemiecka w Polsce jednak ostro rywalizowała z inną niemiecką organizacją [[Zjednoczenie Niemieckie|Deutsche Vereinigung (DtV)]]. Oprócz JDP na terenie Polski działała również inna narodowosocjalistyczna organizacja ''Landesgruppe Polen der NSDAP'' wydająca gazetę "Idee und Wille".<ref>Słownik historii Polski", Wiedza Powszechna, Warszawa 1973</ref>
▲W połowie lat 30. JDP
==V kolumna==
{{Main|Freikorps Ebbinghaus|Volksdeutscher Selbstschutz}}
W maju 1939 r. kierownik partii Rudolf Wiesner przy wsparciu dwóch kapitanów [[Wehrmacht]]u z [[Wrocław|Wrocławia]] kpt. Flecka oraz kpt. Funka zainicjował tworzenie tzw. "[[Freikorps Ebbinghaus|Freikorps der Gewerkschaft Deutscher Arbeiter]]" (Korpus Ochotniczy Związku Zawodowego Niemieckich Robotników).<ref>Tomasz Chinciński, "Niemiecka dywersja w Polsce w 1939 r. w świetle dokumentów policyjnych i wojskowych II Rzeczypospolitej oraz służb specjalnych III Rzeszy cz.1 (marzec–sierpień 1939 r.)" w piśmie IPN "Pamięć i sprawiedliwość" 2 (8) 2005,ISSN 1427-7476</ref> Utworzyli oni z członków mniejszości niemieckiej zamieszkałej na terenie Śląska trzy oddziały Freikorpsu: w [[Bielsko|Bielsku]] – Ortsgruppe Bielitz, w [[Katowice|Katowicach]] – Ortsgruppe Kattowitz i w [[Rybnik|Rybniku]] – Ortsgruppe Rybnik.<ref>Karol Grunberg, Nazi-Front Schleisen. Niemieckie organizacje polityczne w woj. śląskim w latach 1933-1939, Katowice 1963</ref> Z dokumentów niemieckich odnalezionych przez [[Andrzej Szefer|Andrzeja Szefera]] w archiwum w [[Opawa|Opawie]] wynika, że ponad połowę osób wcielonych do Freikorpsu stanowili członkowie partii JDP.<ref>A. Szefer, Nieznane dokumenty o działalności tzw. Freikorpsu w rejonie bielskim w przededniu wybuchu drugiej wojny światowej (maj–wrzesień 1939 roku), „Zaranie Śląskie” 1965, z. 2, s. 535–541.</ref>
Celem Freikorpsu przed atakiem na Polskę było gromadzenie broni i prowadzenie szkolenia wojskowego oraz sabotaż i organizowanie akcji prowokacyjnych. W trakcie wojny Freikorps miał za zadanie zabezpieczać przed zniszczeniem ważne obiekty przemysłowe, drogi i mosty oraz prowadzić partyzantkę wymierzoną w [[Wojsko polskie]]. Po decyzji, która zapadła między 8 a 10 września 1939 roku w [[Berlin|Berlinie]], o utworzeniu z członków mniejszości niemieckiej w Polsce paramilitarnej organizacji [[Volksdeutscher Selbstschutz]] ferikorpusy weszły w jej skład.
==Organy prasowe==
Organizacja wydawała szereg gazet:
*"Das Freie Wort" - Bielsko
*"Der Aufbruch" - początkowo wydawane w Bielsku a później w Katowicach,
*"Volkischer Anzeiger" - Łódź,
==Oddziały JDP w Polsce==
Linia 14 ⟶ 33:
*Obwód we Włoszakowicach - komisarz obwodowy Heinz Hoffman.
*Obwód we Pabianicach - komisarz obwodowy Emil Schmidt.
{{Przypisy}}▼
== Bibliografia ==
*[[Karol Grunberg]], "Nazi-Front Schleisen. Niemieckie organizacje polityczne w woj. śląskim w latach 1933-1939", Katowice 1963.
*Julitta Mikulska Bernaś, Franciszek Bernaś "V kolumna" Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1977
▲{{Przypisy}}
[[Kategoria:Partie i ugrupowania II RP]]
| |||