Sekcje Ammoniusza: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:Codex alexandrinus.jpg|thumb|250px|Sekcje Ammoniusza widoczne na lewym marginesie tekstu Łk 12,54-13,4 [[Kodeks Aleksandryjski|Kodeksu Aleksandryjskiego]] wraz z odnośnikami do [[Kanony Euzebiusza|Kanonów Euzebiusza]]<ref group="uwaga">Od góry jest to ''ΡΞΑ'' ([[rho (litera)|rho]], [[ksi]], [[alfa]]) czyli 161, następnie ''ΡΞΒ'' (rho, ksi, [[beta]]) czyli 162 oraz ''ΡΞΓ'' (rho, ksi, [[gamma]]) czyli 163. Pod każdym numerem Sekcji Ammoniusza znajduje się numer Kanonu Euzebiusza; w dwóch pierwszych przypadkach jest to ε ([[epsilon]]), czyli piąty kanon; w trzecim przypadku jest to ι ([[jota (litera)|iota]]), czyli dziesiąty kanon Euzebiusza.</ref>]]

'''Sekcje Ammoniusza''' – podział tekstu czterech Ewangelii na około 1165 [[perykopa|perykop]] umieszczanych na marginesie wielu rękopisów greckich i łacińskich. Dla [[Ewangelia Mateusza|Ewangelii Mateusza]] jest to zazwyczaj 355 perykop, 233 lub 236 dla [[Ewangelia Marka|Ewangelii Marka]], 342 dla [[Ewangelia Łukasza|Ewangelii Łukasza]] i 232 dla [[Ewangelia Jana|Ewangelii Jana]]. Liczby te jednak nieznacznie się różnią w poszczególnych rękopisach. W greckich rękopisach numery Sekcji Ammoniusza oddawane były przy pomocy liter alfabetu greckiego, a pod nimi podawano zwykle numery odpowiadających im Kanonów Euzebiusza. We współczesnych krytycznych wydaniach greckiego Nowego Testamentu numery sekcji podawane są cyframi arabskimi, odniesienia do kanonów Euzebiusza – cyframi rzymskimi.

 

Niejasną jest liczba sekcji dla Ewangelii Marka. [[Robert Estienne|Stefanus]] w swoim wydaniu podzielił drugą Ewangelię na 236 sekcji i taką ich liczbę podaje [[Textus receptus]], jednak wiele rękopisów dzieli ją na 233 sekcje (Mk 16,9-20 nie jest uwzględniane), inne na 341 sekcji (do Mk 16,20)<ref name = Scrivener>{{Cytuj książkę | nazwisko = Scrivener | imię = Frederick Henry Ambrose | autor link = Frederick Henry Ambrose Scrivener | inni = Edward Miller | tytuł = A Plain Introduction to the Criticism of the New Testament | wydawca = George Bell & Sons | data = 1894 (reprint 2005) | miejsce = London | tom = 1 | strony = 60 | url =}}</ref>. Dzisiaj zwykle przyjmuje się liczbę 233 (bez zakończenia Marka)<ref name = Metzger>{{Cytuj książkę|tytuł=Manuscripts of the Greek Bible: An Introduction to Palaeography|imię=Bruce M. |nazwisko=Metzger|miejsce=Oxford|wydawca=|rok=1991|strony=42|isbn=|url=}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | imię=Bruce M. |nazwisko=Metzger | imię2= Bart D. | nazwisko2= Ehrman | autor link = Bruce M. Metzger | autor link2 = Bart D. Ehrman | tytuł=The Text of the New Testament: Its Transmission, Corruption, and Restoration | miejsce=New York, Oxford | wydawca = [[Oxford University Press]] | rok=2005 | isbn=978-0-19-516122-9 | strony=38 | url= | język=en}}</ref>. We współczesnych krytycznych wydaniach greckiego Nowego Testamentu Ew. Marka dzielona jest na 241 sekcji (Mk 1,1-16,8 na 233 sekcji), z tym że [[Dłuższe zakończenie Ewangelii Marka|zakończenie Marka]] (16,9-20) nie posiada odniesień do Kanonów Euzebiusza<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko=Nestle|imię=Eberhard et Erwin|inni= communiter ediderunt: B. et K. Aland, J. Karavidopoulos, C. M. Martini, B. M. Metzger |tytuł=Novum Testamentum Graece|wydanie=27|wydawca= Deutsche Bibelgesellschaft |miejsce=Stuttgart|rok=2001|strony=147–149|isbn=978-3-438-05100-4}}</ref>.

 

Aż do [[XIX wiek]]u za twórcę tego podziału uważany był [[Ammoniusz z Aleksandrii]] (ok. 220 n.e.)<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Scrivener | imię = Frederick Henry Ambrose | autor link = Frederick Henry Ambrose Scrivener | inni = Edward Miller | tytuł = A Plain Introduction to the Criticism of the New Testament | wydawca = George Bell & Sons | data = 1894 (reprint 2005) | miejsce = London | tom = 1 | strony = 59 | url =}}</ref> w związku z pracą ''[[Harmonia Ewangelii]]'', która jednak została utracona. Dzisiaj autorstwo Ammoniusza jest uważane za wątpliwe, a dokonanie podziału tekstu przypisuje się zwykle [[Euzebiusz z Cezarei|Euzebiuszowi z Cezarei]] (265–340 n.e.)<ref name=Waltz>{{cytuj stronę| url = http://www.skypoint.com/members/waltzmn/Divisions.html#Eus | tytuł = ''The Ammonian Sections and Eusebian Canon Tables'' w: ''Divisions and Organization of the Text''| autor = R. Elliot | język = }} [w]: {{cytuj stronę| url = http://www.skypoint.com/members/waltzmn/| tytuł = The Encyclopedia of New Testament Textual Criticism| data dostępu = 2010-04-14| język = en}}</ref>. Sam Euzebiusz przyznał, że sugerował się Harmonią Ewangelii – jednak ten podział w dalszym ciągu jest określany mianem „sekcji Ammoniusza”.

 

{{Uwagi}}