Podczaszy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian |
m WP:SK, int. |
||
Linia 1:
'''Podczaszy''' ([[łacina|łac.]] ''subpincerna'' później ''pocillator'') – [[Urzędy dworskie|urząd dworski]] i [[Urzędy ziemskie|ziemski]] w dawnej [[Historia Polski|Polsce]].
Urząd wzmiankowany po raz pierwszy w [[XIII wiek]]u. Z dokumentów wystawianych przez [[Kazimierz I opolski|Kazimierza I]], [[Książęta opolsko-raciborscy|księcia opolsko-raciborskiego]], w latach dwudziestych tego wieku wynika, że podczaszy na jego dworze nie był urzędem nowym, a więc zapewne znany był dużo wcześniej i powszechnie na dworach [[Piastowie|piastowskich]]. Został utworzony jako pomocniczy dla [[cześnik]]a.
Podczaszy zajmował się w czasie uczt rozlewaniem napoi do kielichów oraz dbał, aby trunków nie zabrakło. Cześnik podawał kielich władcy. Funkcja cześnika była prestiżowa, ale podczaszego bardziej odpowiedzialna i ważniejsza. Stąd nastąpiła ciekawa ewolucja tych godności. Znaczenie podczaszego rosło. Objął zarząd piwnic królewskich oraz nadzorował służbę królewską zatrudnioną przy podawaniu napojów. Poza napojami zaczął również opiekować się deserami. Jemu też powierzono klucz do pomieszczenia, w którym przechowywane były, bardzo wówczas cenne, korzenne przyprawy. W hierarchii godności podczaszy wyprzedził cześnika, któremu pozostała tylko pierwotna funkcja. Pod koniec [[XV wiek|XV]] wieku cześnik nie miał już nawet wyłączności na bezpośrednie usługiwanie królowi. Robił to również podczaszy. W tym też czasie zmieniła się nazwa urzędu w nomenklaturze łacińskiej. Aby nie sugerować jakiejś zależności podczaszego od cześnika, zaczęto go nazywać zamiast ''subpincerna'' mianem ''pocillator''.
Linia 17:
=== Zobacz też ===
{{
* [[podczaszy wielki koronny]]
* [[podczaszy wielki litewski]]
| |||