Jerzy Jazłowiecki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
LucienBOT (dyskusja | edycje)
m r2.6.4) (robot dodaje: ru:Язловецкий, Ежи
m lit., polskie znaki
Linia 17:
'''Jerzy Jazłowiecki''' herbu [[Abdank (herb szlachecki)|Abdank]] (ur. [[1510]], zm. [[8 marca]] [[1575]]) – [[hetman wielki koronny]] w latach [[1569]]-[[1575]] (bez formalnej nominacji), [[hetman polny koronny]] w [[1569]], [[województwo podolskie|wojewoda podolski]] od [[1567]], [[województwo ruskie|ruski]] od [[1569]], [[kasztelan]] [[Kamieniec Podolski|kamieniecki]] od [[1564]], [[starosta]] [[Czerwonogród|czerwonogrodzki]] od [[1544]], kamieniecki od [[1547]], [[Lubaczów|lubaczowski]] i [[Latyczów|latyczowski]] od [[1566]], [[Chmielnik (Ukraina)|chmielnicki]] od [[1571]], [[Śniatyń|śniatyński]] od [[1573]].
 
Początkowo używał nazwiska Monasterski, dopiero od [[1547]] pisał się Jazłowiecki. Wychowywał się na dworze [[biskupi krakowscy|biskupa krakowskiego]] [[Piotr Tomicki|Piotra Tomickiego]], lecz już wkrótce rozpoczął karierę wojskową, szkoląc się pod okiem [[Jan Amor Tarnowski|Jana Tarnowskiego]] i [[Mikołaj Kamieniecki|Mikołaja Kamienieckiego]]. Już w [[1528]] jako 18-latek wsławił się jako [[rotmistrz]] królewski w bitwie z [[Tatarzy|Tatarami]] [[Bitwa pod Kamieńcem (1528)|pod Kamieńcem]]. Rok później wziął udział w wyprawie na [[Oczaków]], gdzie przez niefraspobliwośćniefrasobliwość dostał się wraz z Sieniawskim do niewoli [[Turcja|tureckiej]], z której został uwolniony dopiero po wpłaceniu okupu. Brał udział w [[Bitwa pod Obertynem|Bitwie pod Obertynem]] z Mołdawianami w 1531 roku. Wkrótce skoncentrował się jednak głównie na powiększaniu swoich dóbr.
 
W [[1546]] przeszedł na [[kalwinizm]], pozamykał w swoich dobrach kościoły i wypędził [[dominikanie|dominikanów]]. Przebudował zamek w [[Jazłowiec|Jazłowcu]] w latach 1550-1556.
Linia 26:
'''Hetman polny koronny'''
 
W 1569 został hetmanem polnym koronnym. Na tym stanowisku przeprowadził gruntownagruntowną reorganizację [[obrona potoczna|obrony potocznej]]. Przekształcił oddziały ciężkozbrojnej jazdy w wojsko o przewadze rot lekkozbrojnych. Wprowadził oddziały [[kozacy|kozackie]] do piechoty. Przesunął posterunki obronne z Podola nad Dniepr. Podczas [[bezkrólewie|bezkrólewia]] [[1572]], zataił fakt śmierci króla [[Zygmunt August|Zygmunta Augusta]] i odebrał przysięgę wierności od hospodara mołdawskiego [[Jan Srogi|Jana Srogiego]]. W [[1573]] podpisał elekcję [[Henryk III Walezy|Henryka Walezego]]. Część szlachty popierała jego kandydaturę do korony polskiej jako jednego z siedmiu "Piastów", wysuniętą przez [[kasztelan]]a [[Gniezno|gnieźnieńskiego]] [[Jan Tomicki (zm. 1575)|Jana Tomickiego]]. Sułtan [[Selim II]] doradzał też szlachcie jego kandydaturę, obok kandydatur [[marszałek wielki koronny|marszałka wielkiego koronnego]] [[Jan Firlej (marszałek wielki koronny)|Jana Firleja]] i [[Arcybiskupi gnieźnieńscy i prymasi Polski|prymasa]] [[Jakub Uchański|Jakuba Uchańskiego]]. W czasie drugiego bezkrólewia bezskutecznie próbował wysunąć kandydaturę czeskiego magnata [[Wilhelm z Rožemberku|Wilema von Rosenberga]].
 
Jerzy Jazłowiecki zmarł w 1575 roku. Po śmierci ojca Jazłowiec objął syn [[Mikołaj Jazłowiecki]], który poszedł w ślady swego ojca, biorąc udział w [[Wojna polsko-rosyjska 1577-1582|wyprawie Batorego na Moskwę]].