Oratorium: Różnice pomiędzy wersjami

'''Oratorium''' - wielka [[forma muzyczna]] wokalno-instrumentalna wykonywana początkowo w kościele, a obecnie zazwyczaj na estradzie koncertowej. W wykonaniach oratorium biorą udział: śpiewacy - soliści, chór i orkiestra. [[epika|Epickie]] fragmenty recytuje [[narrator]] (''testo, historicus''), czasem rolę tę przejmuje [[chór]]. Oratorium zbliżone jest do [[Opera (dzieło)|opery]], lecz pozbawione jest akcji scenicznej, a jego tematyka najczęściej jest religijna: kompozytorzy katoliccy zazwyczaj wybierali tematy z życia świętych, natomiast w krajach protestanckich treścią librett oratoriów zazwyczaj były motywy biblijne. U schyłku XVIII w. pojawiać zaczęły się też tematy świeckie, choć należą one do rzadkości. Szczególnym gatunkiem oratorium jest [[pasja]] - oratorium opowiadające mękę Chrystusa i wydarzenia ją poprzedzające.

Oratorium wywodzi się ze średniowiecznych dramatów liturgicznych i misteriów związanych z Bożym Narodzeniem i Wielkanocą. W okresie Wielkiego postu Kościół nie zezwalał na wystawianie oper, więc oratoria pozwalały publiczności na słuchanie podobnej muzyki, tyle, że z religijnym przesłaniem. Jego powstanie datuje się na połowę XVI w. i związane jest z działalnością [[Filip Neri|św. Filpa Nereusza (Filippo Neri)]], który to w domach modlitwy (''oratorio'') organizował nabożeństwa połączone z dialogowanym śpiewem pochwalnych pieśni religijnych (''laudes''). Początkowo oratoria były jednogłosowe, następnie [[motet|motetowe]]owe. Za jedno z pierwszych oratoriów uważane jest to E. Cavalieri'ego - ''Rappresentazione di anima e di corpo'' , ''Przedstawienie duszy i ciała'', z [[1600]] r.).

* [[Igor Strawinski]]: "[[Opera (dzieło)|opera]]-oratorium" ''Oedipus Rex'' (''Edyp król'', [[1927]])

Oratorium - obok opery czy symfonii stanowiące przykładjeden najambitniejszegoz gatunkugatunków muzyki klasycznejpoważnej, przeniknęło, co najmniejprzynajmniej w nazwie, do kultury masowej. Przykładami prób przeniesienia oratorium na grunt muzyki rozrywkowej są: