Teoria oddziaływań elektrosłabych: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Amirobot (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 7:
Według obecnej wiedzy, we wczesnych epokach [[Wszechświat]]a istniała pełna [[Symetria w fizyce|symetria]] między oddziaływaniami słabymi i elektromagnetycznymi. Symetria ta została później [[Spontaniczne złamanie symetrii|złamana]], w wyniku czego mamy obecnie dwa oddziaływania. Łamaniem symetrii tłumaczy się także różnicę mas pomiędzy bozonem Z a [[foton]]em.
 
Teoria oddziaływań elektrosłabych jest [[Grupa przemienna|grupa abelową (przemienną)nieabelową]] teorią z [[Cechowaniecechowanie (fizyka)|cechowaniem]] o złamanej symetrii. [[grupaGrupa (matematyka)|Grupą]] [[Grupagrupa cechowania|cechowania]] jest [[grupa SU(2)]]xU×U(1). Chociaż oddziaływania słabeelektromagnetyzm opisuje [[grupa SU(2)]] a elektromagnetyzm grupa U(1)<sub>EM</sub>, to nie należyjest traktowaćto grupyta symetriisama oddziaływaniagrupa, elektrosłabegoco jakow prostego[[iloczyny iloczynugrup|iloczynie]] tych grup(U(1)<sub>Y</sub>). W rzeczywistości częśćobie SU(2)części opisujeopisują zarówno elektromagnetyzm jak i oddziaływanie słabe a część U(1) służy odróżnieniu [[Lepton (mechanika kwantowa)|leptonów]] od [[kwark]]ów. Ładunek oddziaływania elektromagnetycznego nazywamy [[ładunek elektryczny|ładunkiem elektrycznym]] (Q), ładunek oddziaływania słabego nazywamy [[ładunek słaby|ładunkiem słabym]], ładunek opisywany przez część SU(2) grupy symetrii oddziaływań elektrosłabych nazywamy [[izospin]]em (I) a ładunek opisywany przez część U(1) – [[hiperładunek|hiperładunkiem]] (Y) (wyjaśnia on między innymi, dlaczego [[lepton (mechanika kwantowa)|leptony]] mają inny ładunek elektryczni niż [[kwark]]i). Wielkości te wiąże zależność:
: Q = I<sub>3</sub> + Y/2
 
Teorię oddziaływań elektrosłabych stworzyli: [[Sheldon Lee Glashow|Sheldon Glashow]], [[Abdus Salam]] i [[Steven Weinberg]], za co otrzymali [[Nagroda Nobla|Nagrodę Nobla]] [[Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki|w dziedzinie fizyki]] w [[1979]].