Fürth: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
Cojan (dyskusja | edycje)
szablon, ilustracja, wikizacja
Linia 1:
{{DisambigR|miasta na prawach powiatu w Bawarii|[[Fürth (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tego słowa]]}}
{{RFN miasto infobox
| nazwa = Fürth
Linia 5:
| mapa =
| land = Bawaria
| rejencja = Środkowa Frankonia
| powiat =
| pow = 63,35
| ludn_z_roku = 200731 grudnia 2011
| ludn = 113815116 317
| gest_zalud = 17961 836
| stopniE = 11
| minutE = 00
Linia 16:
| minutN = 28
| wysokosc = 295
| kod_pocztowy = 90701–9076890762–90768
| kierunkowy = 0911
| tabl_rej = FÜ
| adres_urzedu = Königstraße 88<br, />90744 Fürth
| burmistrz =
| mapa_gminy = Bavaria FÜ (town).svg
| url = http://www.fuerth.de
|galeria_commons = Category:Fürth
}}
[[Plik:Fuerth Suedstadt Zirndorf Bridge from Alte Veste f sw.jpg|250px|thumb|Fürth. Panorama z wieży widokowej "[[Alte Veste"]]]]
[[Plik:Fürth Hauptbahnhof from Bahnhofsplatz.JPG|thumb|250px|Dworzec Główny. Widok z placupl. Dworcowego ''(Bahnhofsplatz)'']]
[[Plik:Fuerth Gruene Halle f sw.jpg|thumb|250px|Parka Południowy. Widok na Zieloną Halę ''(Grüne Halle)'']]
 
'''Fürth''' – miasto na prawach [[powiat]]u w [[Niemcy|Niemczech]], położonew kraju związkowym [[Bawaria]], w rejencji [[KrajŚrodkowa związkowyFrankonia]], w regionie [[region Industrieregion Mittelfranken|krajuIndustrieregion związkowymMittelfranken]]. Siedziba powiatu [[Bawariapowiat Fürth|Fürth]], chociaż do niego nie należy. Razem z [[Norymberga|Norymbergą]] i [[Erlangen]] tworzy trójmiasto [[Frankonia|frankońskie]]. MaLiczy około116 113.500317 (styczeńmieszkańców 2006(2011) mieszkańców. Najbliżej położone duże miasta: [[Norymberga]] ok. 10 km na wschód, [[Monachium]] ok. 150 km na południowy wschód, [[Stuttgart]] - ok. 150 km na południowy zachód i [[Frankfurt nad Menem]] - ok. 190 km na północny zachód. Nie zostało zburzone podczas drugiej[[II wojna światowa|II wojny światowej]]. W Fürth działa polska [[diaspora (naród)|diaspora]]. Istnieje również polska restauracja przy rynku starego miasta.
 
Przez miasto przebiega [[Droga krajowa B8 (Niemcy)|Drogadroga krajowa B8]] oraz [[Autostrada A73 (Niemcy)|Autostrada A73]].
 
== Historia ==
Jak głosi legenda, Fürth został założony przez [[Karol Wielki|Karola Wielkiego]], króla [[Frankowie|Franków]] i [[Longobardowie|Longobardów]] w [[793]] roku. Pierwsze wzmianki o Fürth znaleziono w dokumentach [[Henryk II Święty|Henryka II Świętego]] i pochodzą z [[1007]] roku. W [[1062]] król [[Henryk IV Salicki|Henryk IV]] nadał miastu ponownie przywileje handlowe.
 
W [[1634]], w trakcie [[Wojna trzydziestoletnia|Wojnywojny trzydziestoletniej]] w wyniku bitwy pod "[[bitwo pod Alte Veste"|Alte Veste]] pomiędzy wojskami króla szwedzkiego [[Gustaw II Adolf Waza|Gustawa II Adolfa Wazy]] oraz cesarskimi pod wodzą [[Albrecht von Wallenstein|Albrechta von Wallensteina]] miasto uległo niemal całkowitemu zniszczeniu.
W 1062 król [[Henryk IV Salicki|Henryk IV]] nadał miastu ponownie przywileje handlowe.
 
Około roku [[1685]] do miasta napłynęło wielu emigrantów z [[Francja|Francji]] i [[Niderlandy|Niderlandów]], co przyczyniło się do rozwoju rzemiosła. W [[XIX wiek]]u Fürth stał się miastem przemysłowym. W [[1835]] roku między Fürth a [[Norymberga|Norymbergą]] powstała pierwsza w Niemczech linia kolei żelaznej. W [[1843]] do użytku oddany został port rzeczny w Poppenreuth na Kanale Ludwikowskim, łączącym rzeki [[MenPoppenreuth (Fürth)|Poppenreuth]] ina kanale [[Kanał Ren-Men-Dunaj|Ren-Men-Dunaj]].
W 1634, w trakcie [[Wojna trzydziestoletnia|Wojny trzydziestoletniej]] w wyniku bitwy pod "Alte Veste" pomiędzy wojskami króla szwedzkiego [[Gustaw II Adolf Waza|Gustawa II Adolfa Wazy]] oraz cesarskimi pod wodzą [[Albrecht von Wallenstein|Albrechta von Wallensteina]] miasto uległo niemal całkowitemu zniszczeniu.
 
W [[1922]] roku zdecydowana większość mieszkańców Fürth odrzuciła w referendum połączenie z [[Norymberga|Norymbergą]]. W [[1950]] liczba mieszkańców przekroczyła 100 000.
Około roku 1685 do miasta napłynęło wielu emigrantów z Francji i Niderlandów, co przyczyniło się do rozwoju rzemiosła. W [[XIX wiek]]u Fürth stał się miastem przemysłowym. W 1835 roku między Fürth a [[Norymberga|Norymbergą]] powstała pierwsza w Niemczech linia kolei żelaznej. W 1843 do użytku oddany został port rzeczny w Poppenreuth na Kanale Ludwikowskim, łączącym rzeki [[Men]] i [[Dunaj]].
 
WOd 1922[[1985]] roku zdecydowanamiasto większośćpołączone mieszkańców Fürth odrzuciła w referendum połączeniejest z [[Norymberga|Norymbergą]]. W 1950 liczba mieszkańców przekroczyłalinią 100.000metra.
 
== Dzielnice ==
Od 1985 roku miasto połączone jest z [[Norymberga|Norymbergą]] linią metra.
W skład miasta wchodzą następujące dzielnice: Atzenhof, Billinganlage, Burgfarrnbach, Eigenes Heim, Hardhöhe, Scherbsgraben, Schwand, Unterfarrnbach, Altstadt, Dambach, Eschenau, Innenstadt, Oberfürberg, Südstadt, Stadtgrenze, Stadtpark, Unterfürberg, Weikershof, Bislohe, Braunsbach, Espan, Flexdorf, Herboldshof, Kronach,Mannhof, Poppenreuth, Ritzmannshof, Ronhof, Sack, Stadeln, Steinach, Vach.
 
== Polityka ==
W Radzie Miasta zasiada 50 radnych: SPD 24, CSU 18, Zieloni 3, Radni niezrzeszeni 3, FDP 1, REP 1.
 
Miasto jest powiatem miejskim.
 
W skład miasta wchodzą następujące dzielnice: Atzenhof, Billinganlage, Burgfarrnbach, Eigenes Heim, Hardhöhe, Scherbsgraben, Schwand, Unterfarrnbach, Altstadt, Dambach, Eschenau, Innenstadt, Oberfürberg, Südstadt, Stadtgrenze, Stadtpark, Unterfürberg, Weikershof, Bislohe, Braunsbach, Espan, Flexdorf, Herboldshof, Kronach,Mannhof, Poppenreuth, Ritzmannshof, Ronhof, Sack, Stadeln, Steinach, Vach.
 
== Transport ==
Linia 58 ⟶ 56:
* [[SpVgg Greuther Fürth]] - klub [[Piłka nożna|piłkarski]]
 
== Osoby urodzone we Fürth ==
== Osobistości ==
* [[Ludwig Erhard]] - polityk, "ojciec" niemieckiego cudu gospodarczego.
* [[Albert Forster]] - namiestnik okręgu [[Gdańsk-Prusy Zachodnie]]
* [[Henry Kissinger]] - [[Stany Zjednoczone|amerykański]] polityk
* [[Ludwig Erhard]] - polityk, "ojciec" niemieckiego cudu gospodarczego.
* [[Jakob Wassermann]] - niemiecki pisarz
 
== Miasta partnerskieWspółpraca ==
Miejscowości partnerskie:
* {{Flaga|SCO}} [[Paisley (Szkocja)|Paisley]], [[Szkocja]]
* {{Flaga|FRA}} [[Limoges]], [[Francja]]
* {{Flaga|TUR}} [[Marmaris]], [[Turcja]]
* {{Flaga|SCO}} [[Paisley (Szkocja)|PaisleyRenfrew]], [[Szkocja]]
* {{Flaga|GRC}} [[Xylokastro]], [[Grecja]]
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.fuerth.de Oficjalna witrynastrona miasta] {{lang|de}}
{{commons|Fürth}}
* [http://www.fuerth.de Oficjalna witryna miasta] {{lang|de}}
 
{{commons|Powiat Fürth}}
{{Industrieregion Mittelfranken}}
{{Środkowa Frankonia}}
{{Bawaria}}