Obserwatorium Astronomiczne Solaris: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Naprawa przypisu - dodanie prametru tytuł.
m drobne redakcyjne
Linia 1:
'''Obserwatorium Słoneczne Solaris''' – {{fakt|pierwsze na świecie powszechnie dostępne [[obserwatorium astronomiczne]]|data=2011-07}}, znajdujące się w [[Opole|opolskim]] centrum handlowym [[Solaris Center]] (plac Kopernika 16), umożliwia bez żadnych opłat, w godzinach otwarcia obiektu prowadzenie ciągłych obserwacji tarczy [[Słońce|Słońca]] oraz [[chromosfera|chromosfery]] w linii wodoru [[Seria Balmera|H-alfa]], [[Księżyc]]a, a w niedalekiej przyszłości również [[planeta|planet]]. Obserwatorium dostarcza treści multimedialne dotyczące Słońca, aktywności słonecznej, [[Układ Słoneczny|układu planetarnego]] oraz [[wszechświat]]a. W ten sposób obiekt pełni funkcję popularyzatorską i edukacyjną.
 
Obserwatorium wyposażono w sprzęt umożliwiający ciągłą automatyczną pracę i prezentację obrazu z [[Teleskop|teleskoputeleskop]]u na specjalnym dotykowym pulpicie sterowniczym umieszczonym w powszechnie dostępnym Pokoju Obserwacyjnym. Standardowo wyświetlany jest aktualny obraz Słońca w [[Serie_widmowe_wodoruSerie widmowe wodoru|linii wodoru]] umożliwiający obserwację [[granulacja|granulacji]], [[pochodnie słoneczne|pochodni]] i [[plama słoneczna|plam słonecznych]].
 
Autorem projektu obserwatorium jest krakowska „Firma Reklamowa Kuc” natomiast kopułę obserwacyjną wyprodukował Zakład Optyki Instrumentalnej „Uniwersał” z Żywca.
 
== Budowa i opis działania ==
Kopuła obserwatorium została zlokalizowana na najwyższym poziomie dachu Solaris Center. Mieści specjalnie zaprojektowany podwójny teleskop, przeznaczony do obserwacji Słońca w linii H-alfa oraz do obserwacji innych obiektów: Księżyca, planet itd. Obraz za pomocą kamer podpiętych do teleskopów jest przesyłany do znajdującego się piętro niżej "Pokoju„Pokoju Obserwacyjnego"Obserwacyjnego” i wyświetlany na specjalnym monitorze w formie owalnego stołu o rozmiarze ok. 180 x× 110 cm. Teleskopy prowadzone są przez [[montaż paralaktyczny]] Celestron CG5 GT z 16 kanałowym odbiornikiem [[Global Positioning System|GPS]], który zapewnia wysoką precyzję śledzenia oraz pozycjonowania obiektów. Obydwa teleskopy zostały zaopatrzone w kamery, za pomocą których obrazy z teleskopów przekazywane są na żywo na dwa aktywne ekrany zainstalowane w specjalnie zaprojektowanym Pokoju Obserwacyjnym, znajdującym się na 4 poziomie Solaris Center. Funkcję pulpitu sterowniczego pełni reagujący na dotyk ekran o przekątnej 46", z którego w pełni obsługiwane są: kopuła o średnicy 3,2 m i umieszczony w niej teleskop. Na obydwu ekranach można obserwować aktualne obrazy Słońca i innych obiektów, ale także niezależnie korzystać z innych funkcji jak np. przeglądanie zarchiwizowanych zdjęć tarczy Słońca i chromosfery z [[ProtuberancjaProtuberancje|protuberancjami]], które wykonywane są automatycznie kilkanaście razy w ciągu dnia lub zapoznawać się z dostępnymi prezentacjami multimedialnymi opowiadającymi o Słońcu, Układzie Słonecznym i wszechświecie.
 
Pod kopułą zainstalowano zaprojektowany specjalnie na potrzeby projektu zestaw optyczny składający się z dwóch [[RefraktorTeleskop|refraktorów]]. Pierwszy z nich, krótkoogniskowy z filtrem Coronado H-alfa i kamerą, służy do przekazywania na żywo obrazów Słońca, naprzemiennie: protuberancji i granulacji powierzchni. Drugi wykorzystywany jest do obserwacji w pełnym zakresie światła widzialnego, dzięki czemu przy pomocy specjalnego filtru mylarowego możliwa jest obserwacja plam słonecznych w ciągu dnia, a także po dezaktywowaniu go prowadzenie obserwacji nocnych.
 
Obserwatorium jest całkowicie zautomatyzowanym zespołem urządzeń. System komputerowy czuwa nad pracą teleskopów, montażu, kamer oraz kopuły. Czujniki na bieżąco kontrolują warunki pogodowe i w razie wystąpienia opadów lub długotrwałego zachmurzenia system automatycznie zamyka kopułę oraz wprowadza pozostałe urządzenia w stan czuwania. Weryfikacja stanu pogody następuje także przed zaprogramowaną godziną rozruchu wstrzymując rozruch do czasu ich poprawy. Pozycja teleskopów kontrolowana jest przez komputer i cały czas w godzinach pracy podąża za Słońcem. W tym samym czasie, dzięki automatycznej synchronizacji, szczelina obserwacyjna kopuły podąża za teleskopami dzięki czemu są one cały czas oświetlone a Słońce widoczne jest na pulpicie w pokoju obserwacyjnym aż do zachodu. Po zachodzie Słońca obserwatorium przechodzi w tryb obserwacji nocnych, w którym można obserwować Księżyc, a w niedalekiej przyszłości [[Planeta|planety]].
 
== Edukacja ==
Prowadzenie działalności edukacyjnej i popularyzatorskiej (związanej m.in.: z ważnymi wydarzeniami astronomicznymi takim jak: [[Zaćmienie_SłońcaZaćmienie Słońca|zaćmienia Słońca]], [[Tranzyt_Tranzyt (astronomia)|przejścia planet]], wzrosty [[Aktywność_SłońcaAktywność słoneczna|aktywności słonecznej]], itp.) stanowi istotny fragmentem pracy Obserwatorium. Cyklicznie w Obserwatorium Słonecznym prowadzone są popularnonaukowe prelekcje w ramach Akademii Młodego Astronoma. W ich trakcie młodzi pasjonaci kosmosu poznają tajemnice wszechświata i pogłębiają wiedzę na temat pozaziemskich zjawisk.
W 2009 roku patronat honorowy nad obserwatorium objął Prezydent Miasta Opole – Ryszard Zembaczyński, natomiast patronat naukowy – Rektor Uniwersytetu Opolskiego – Krystyna Czaja.
Patronat honorowy nad Akademią Młodego Astronoma objął Instytut Fizyki Uniwersytetu Opolskiego, zaś patronat medialny Gazeta Wyborcza.<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.solariscenter.pl/?page_id=258|tytuł=Obserwatorium Słoneczne|data=2012-04-16|data dostępu=2012-04-17}}</ref>
 
W 2009 roku patronat honorowy nad obserwatorium objął Prezydentprezydent Miasta Opole – Ryszard Zembaczyński, natomiast patronat naukowy – Rektorrektor Uniwersytetu Opolskiego – Krystyna Czaja.
Patronat honorowy nad Akademią Młodego Astronoma objął Instytut Fizyki Uniwersytetu Opolskiego, zaś patronat medialnymediowy Gazeta„Gazeta Wyborcza.Wyborcza”<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.solariscenter.pl/?page_id=258|tytuł=Obserwatorium Słoneczne|data=2012-04-16|data dostępu=2012-04-17}}</ref>.
 
{{Przypisy}}