Wersja z 08:52, 11 lip 2012 edytuj RedBot (dyskusja \| edycje) 89 871 edycji m r2.7.2) (Robot dodał tr:SMS Yorck ← poprzednia edycja		Wersja z 12:45, 21 lip 2012 edytuj anuluj edycję KrzysM99 (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 6686 edycji m poprawa linków następna edycja →
Linia 8: \|projekt = \|kod NATO = \|stocznia = [[Blohm ~~und~~+ Voss\|Blohm & Voss]] \|rozpoczęcie budowy = \|położenie stępki = luty 1903 Linia 42: == Zamówienie i budowa == „Yorck” został zamówiony w ramach tzw. drugiej ustawy o flocie (''Flottengesetz'') w hamburskiej stoczni koncernu [[Blohm ~~und~~+ Voss\|Blohm & Voss]] (numer stoczniowy 167{{r\|Koop14}}), jako druga i ostatnia jednostka typu ''Roon''. [[stępka\|Stępkę]] pod krążownik położono w lutym 1903 roku{{r\|Conway255}}. Na czas budowy nadano mu, zwyczajem panującym w Kaiserliche Marine, prowizoryczną nazwę „Ersatz Deutschland”, jako następcy planowanej do wycofania z linii fregaty pancernej [[SMS Deutschland (1875)\|„Deutschland”]]{{r\|Groner78}}. Zwodowany 14 maja 1904 roku, został nazwany na cześć pruskiego feldmarszałka Ludwiga Yorcka von Wartenburg{{r\|Pachomow42}}, a ceremonii nadania imienia dokonała potomkini patrona hrabina Yorck{{r\|Ruger160}}. Całkowity koszt budowy okrętu wyniósł 16 241 000 ówczesnych [[marka niemiecka\|marek]]{{r\|Groner78}}. Budowę ukończono 3 marca{{r\|Jung16-17}}, zaś do służby w cesarskiej flocie wszedł 21 listopada 1905 roku{{r\|Groner78}}. Podczas uroczystości podniesienia bandery przemawiał między innymi feldmarszałek [[Wilhelm von Hahnke]], były szef cesarskiego gabinetu wojennego{{r\|Ruger237}}. == Opis konstrukcji == Linia 58: Krążownik wszedł w skład 3. Grupy Rozpoznawczej (''3. Aufklärungsgruppe'') [[Hochseeflotte]], służąc jako jej okręt flagowy. W latach 1911−1912 jego dowódcą był późniejszy admirał [[Franz von Hipper]]{{r\|Pachomow47}}. Do ważniejszych wydarzeń podczas służby okrętu w okresie przed wybuchem I wojny światowej należała kolizja z torpedowcem [[S 178]], do której doszło podczas manewrów na [[Morze Północne\|Morzu Północnym]] 4 marca 1913 roku. W jej wyniku S 178 zatonął wraz z 69 członkami załogi, jedynie 15 udało się uratować{{r\|Groner49}}. Wkrótce potem, 21 maja 1913 roku, „Yorck” został odstawiony do rezerwy, a jego załoga przeznaczona do obsadzenia nowo zbudowanego krążownika liniowego [[SMS Seydlitz\|„Seydlitz”]]. Ponownie wcielony do linii wkrótce po rozpoczęciu działań wojennych, 12 sierpnia 1914 roku, „Yorck” powrócił w skład 3. Grupy Rozpoznawczej{{r\|Pachomow47}}. Sześć dni później został wysłany w rejon Zatoki Helgolandzkiej, na wiadomość o operujących tam lekkich jednostkach [[Royal Navy]]. Do starcia jednak nie doszło, Brytyjczycy wycofali się pomimo swej liczebnej przewagi{{r\|Carolan26-27}}. W pierwszych dniach listopada 1914 roku okręt stacjonował w rejonie ujścia [[Jade (rzeka)\|Jade]], pozostając w gotowości bojowej dla udzielenia ewentualnego wsparcia siłom Hochseeflotte przeprowadzającym [[~~rajd~~bombardowanie Yarmouth\|atak na Yarmouth]]. Powracający z akcji zespół admirała Hippera został 4 listopada zatrzymany na podejściach do kotwicowiska przez gęstą mgłę{{r\|Tarrant28}}. Jednak pomimo niej „Yorck” został skierowany do Wilhelmshaven, gdzie miał być odstawiony do stoczni. Na skutek błędu nawigacyjnego okręt wypłynął poza przetrałowany bezpieczny tor wodny i wszedł na własne pole minowe. Po eksplozji dwóch min przewrócił się do góry stępką i zatonął ze znacznymi stratami wśród załogi. Zginęło 336 oficerów i marynarzy{{r\|Groner78}} (inne źródła podają liczby 235 zabitych{{r\|Butler110}}, 330 zabitych spośród 712 marynarzy{{r\|Pachomow47}}, bądź 127 uratowanych spośród 629 obecnych na pokładzie{{r\|Tarrant28}}). Wrak krążownika pocięto i w większości wydobyto w latach 1929–1930. Pozostałości usunięto z dna dopiero po zakończeniu [[II wojna światowa\|II wojny światowej]], w 1965 i 1982 roku. Niewielkie resztki okrętu wciąż tkwią w grubej warstwie namułu pokrywającego dno morskie w okolicach Wilhelmshaven{{r\|Groner78}}{{r\|Pachomow47}}.

SMS Yorck: Różnice pomiędzy wersjami