Operacja Compass: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Bibliografia: usuniecie niewykorzystanego w tym artykule zrodla |
→Geneza kampanii: ort. |
||
Linia 25:
[[Francja]] była na skraju załamania, a [[Brytyjczycy]] w rozsypce wycofali się z kontynentalnej Europy, gdy 10 czerwca 1940 roku dyktator faszystowskich [[Włochy|Włoch]] [[Benito Mussolini]] wypowiedział wojnę obu tym państwom. Jak cynicznie zauważył: "Aby zasiąść do stołu rokowań pokojowych jako jedna z walczących stron", potrzebował "tylko kilku tysięcy poległych". Zanim [[Rozejm w Compiègne (1940)|Francja podpisała zawieszenie broni]], zahartowani w walce francuscy strzelcy alpejscy [[Włoska inwazja na Francję 1940|zadali Włochom ciężkie straty]]. Doradcy Mussoliniego ostrzegali go wcześniej, że włoskie siły zbrojnie nie są wystarczająco wyszkolone i wyekwipowane, aby wziąć udział w nowoczesnej wojnie europejskiej, zresztą – [[duce]] nie spodziewał się jej. Gdy [[Kampania francuska 1940|pokonano Francję]], rzucenie [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] na kolana wydawało się już tylko kwestią kilku miesięcy. Włoskie siły lądowe miały znaczną przewagę liczebną nad wojskami brytyjskimi. Również odrodzona włoska marynarka wojenna, czyli [[Regia Marina]], była liczniejsza od [[Royal Navy]]. Pomimo możliwości bojowych brytyjskich lotniskowców wydawało się, że bazujące na lądzie samoloty włoskich sił powietrznych – [[Regia Aeronautica]] – jeszcze powiększą tę przewagę.
Wczesnym latem 1940 roku rejony basenu [[Morze Śródziemne|Morza Śródziemnego]] wydawały się stosunkowo spokojne, ale niespodziewanie wszystko uległo zmianie. Gdy 11 czerwca [[Adolf Hitler|Hitler]] usłyszał przy obiedzie, że Włosi [[Oblężenie Malty|zbombardowali Maltę]], nie przejął się tym, sądząc, że gdyby Włochom naprawdę zależało na tej wyspie, to po prostu dokonali by na nią inwazji. Nie mógł jednak wiedzieć, jak wiele zmartwień przysporzy mu [[Malta]], gdy ostatecznie zdecydował się wesprzeć swojego włoskiego sojusznika, na skutek czego Niemcy
W chwili wypowiedzenia wojny w [[Egipt|Egipcie]], w pobliżu granicy z [[Libia (kolonia włoska)|włoską wówczas Libią]], znajdowały się brytyjskie czołgi z 11. Prince Albert's Own Hussars pod dowództwem ppłk. Johna Combe'a. Pancerniacy, poinstruowani, że mają "zrobić piekło", bezzwłocznie przekroczyli zapory z [[Drut kolczasty|drutu kolczastego]] rozstawione przez włoskich inżynierów wzdłuż całej 644-kilometrowej granicy. W serii zaskakujących błyskawicznych ataków uderzyli na forty i kolumny transportowe, biorąc do niewoli zdezorientowanych żołnierzy, których nikt nie poinformował o wypowiedzeniu wojny przez Mussoliniego. Do świtu 12 czerwca 1940 roku wszystkie patrole powróciły bez strat własnych, biorąc do niewoli 70 jeńców. Co więcej, powodzenie uderzenia utrwaliło wśród Brytyjczyków przekonanie o przewadze nad siłami włoskimi. Zachęceni udanym początkiem kampanii zaplanowali uderzenia na Fort Maddalena i [[Fort Capuzzo]]. Ataki te przeprowadzono 14 czerwca. Wzmocnieni przez pododdziały 4. Brygady Pancernej, dowodzonej przez bryg. J.R.L. Cauntera o przezwisku "Blood", pochodzącym z ulubionego powiedzenia "wiadra krwi!", oraz 1. Batalion Królewskich Strzelców (King's Royal Rifle Corps) bez jednego wystrzału zdobyli Fort Maddalena, opuszczony przez całą osiemnastoosobową załogę. Większy opór stawił broniony przez 226 żołnierzy Fort Capuzzo, ale i tam odbyło się bez wylewu krwi. Znaczący był wynik spotkania Brytyjczyków z sześcioma włoskimi tankietkami [[L3 (tankietka)|Fiat-Ansaldo L3]]. Zostały one ostrzelane z rusznic przeciwpancernych [[Karabin przeciwpancerny Boys|Boys]] – jedna z tych tankietek została unieruchomiona, a pozostałe uciekły w panice.
| |||