'''Bitwa pod Erzurum''' – stoczona w okresie październik 1877 - styczeń 1878, na Kaukaskim [[Teatr działań wojennych|Teatrze działań wojennych]], w czasie wojny rosyjsko-tureckiej 1877-1878 o twierdzę Erzurum, pomiędzy wojskami tureckimi pod dowództwem Muhtar Paszy, a wojskami rosyjskimi pod dowództwem gen. Łazariewa i gen. Hejmana.
Po [[Bitwa koło Aładży|Bitwie koło Aładży]] rozbita armia turecka pod wodzą Muhtar Paszy wycołaławycofała się na Saganłyskie grzbiety gór. Turcy szybko wycofywali się częścią sił na [[Erzurum]], częścią na [[Kars]]. Rosyjskie siły zostały rozdzielone na dwa oddziały. Jeden gen. Łazariewa z zadaniem blokady twierdzy Kars, drugi gen. Hejmana otrzymał zadanie ochrony terytorium między Karsem, a Saganługiem. Dowódca turecki Mohdar Pasza rozkazał części swoich sił pod dowództwem Izmaiła dołączyć do sił głównych, w celu przykrycia dróg na Erzurum. Za Izmaiłem podążał Tiergukarow z częścią wojsk Hejmana. Oddziały Turków Muhdara Paszy bylybyły ścigane przez oddziały gen. Hejmana, który 23 października rozbił je pod Diewe Bojną. Wycofujące się siły tureckie 23 października pojawiły się w Erzurumie. Gen. Hejman nie znając terenu, postanowił nie prowadzić pościgu nocami. Po 24 października Turcy umocnili siesię w twierdzy. Hejman podszedł ze swoimi siłami pod twierdzę Erzurum i przedstawłprzedstawił Turkom ultimatum poddania się. Turcy odrzucili żądanie. Dowództwo i żołnierze tureccy ochłonąwszy po pościgu i przereoganizowawszyzreorganizowawszy swoje siły zajęli pozycje obronne w fortach twierdzy. 27 października gen. Hejman postawił nowe ultimatum, poddania się. Zostało ono także odrzucone. 28 października Hejman postanowił wziąśćwziąć twierdzę szturmem. Szturm był odbity. Nieudany szturm postawił dowództwo rosyjskie przed dylematem, albo pozostawić wojska pod twierdza na zimę, albo odstąpić. Zdecydowano twierdze oblegać. Wycofano na leże zimowe do Ałaszkiertu tylko Oddział Erywański. Pozostałe wojska zimowały na odkrytym równinnym terenie. Gen Łazariew, który ze swoimi siłami poszedł do Karsu, 13 października przystąpił do działań oblężniczych. 18 listopada (6 wg. starego stylu) Kars został zajęty. Po tym głównym zadaniem pozostalopozostało zdobycie twierdzy Erzurum, gdzie broniły siesię pozostałości wojsk tureckich i gdzie zebrane były środki do formowania nowych oddziałów.
Nadeszły mrozy, które okazały się sprzyjające dla oblężonych. Dostawy zaopatrzenia wojsk rosyjskich po górskich drogach stały się niemożliwe. W wojskach rosyjskich, zalegających na równinach pod twierdzą, zaczęyzaczęły szerzyć się choroby i śmierć.
21 stycznia 1878 zostało zawarte porozumienie zawieszenia broni. Erzurum nie został zdobyty. Wojska rosyjskie wycofały siesię spod twierdzy.
