|
}}
'''''Dikobraz''''' – [[Czechosłowacja|czechosłowackieczechosłowacki]], późnieja następnie [[Czechy|czeskieczeski]] ilustrowanetygodnik czasopismo satyrycznesatyryczny, założoneukazujący się w czerwculatach 1945 przez [[Jaroslav Vojtěch|Jaroslava Vojtěcha]] ukazujące się do 19951945–1995, wznowionewznowiony na krótko w latach 2004-20052004–2005. MiałoLogo logotygodnika był rysunek [[jeżozwierz]]a ([[język czeski|cz.]], [[język słowacki|słow.]] ''dikobraz''), ia motto stwierdzenie ''Z uśmiechem wszystko jest łatwiejsze'' ([[język czeski|cz.]], [[język słowacki|słow.]] ''S úsměvem jde všechno líp'').
Od [[lata 60. XX wieku|lat 60.]] równolegle z nimtygodnikiem kilka razy do roku ukazywał się kilkudziesięciostronicowy ''Magazín Dikobraz'' w kilkudziesięciostronicowej objętości, a w latach 1974-19851974–1985 wydawano kalendarze ''Dikobraza''.
== Historia ==
Tygodnik założył [[Jaroslav Vojtěch]] w czerwcu 1945. W latach 1950–1952 redaktorem naczelnym był [[Pavel Kohout]].
W latach 1950-1952 redaktorem naczelnym był [[Pavel Kohout]]. W czasie [[praska wiosna|praskiej wiosny]] redakcja zdecydowanie opowiedziała się po stronie reformatorów [[socjalizm]]u. Pierwsza strona zwykle zajmowana przez jedną ilustrację stała się trybuną piętnującą cenzurę, próby ograniczania niezależności Czechosłowacji przez państwa ościenne i wspierającą zmiany wewnątrz kraju. Np. na jednym z ostatnich wydań przed [[Praska_wiosna#Interwencja_wojsk_Układu_Warszawskiego|interwencją wojsk Układu Warszawskiego]] znalazł się rysunkowy komentarz do ideologicznych sporów z [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] o istotę socjalizmu: po przeciwnych stronach stołu negocjacyjnego zasiadają delegacje czechosłowacka i radziecka, a każdej z nich przewodniczy [[Włodzimierz Lenin|Lenin]] w charakterystycznej pozie z wyciągniętym ramieniem<ref name=okladki>{{cytuj stronę|url=http://dikobraz.mikroforum.cz/casopis-dikobraz-rocnik-1968/|tytuł=Okładki "Dikobraza" z 1968|autor=|data dostępu=2012-01-06}}</ref>. Po 21 sierpnia 1968 cieszyło się jeszcze względną swobodą wypowiedzi (pierwszy numer we wrześniu otworzył rysunek, na którym zdezorientowany [[Przygody dobrego wojaka Szwejka|Szwejk]] pyta o drogę do [[Czeskie Budziejowice|Budziejowic]]. Słynny bohater [[Jaroslav Hašek|Haška]] nie może do nich trafić ponieważ wszystkie drogowskazy zostały zamalowane czarną farbą lub zdjęte<ref name=okladki/> tak jak robili to Czesi i Słowacy żeby zdezorientować [[Operacja Dunaj|żołnierzy Układu Warszawskiego]]<ref>Por. {{cytuj stronę|url=http://histmag.org/?id=1984|tytuł=Mróz, który przegnał Praską Wiosnę|autor=Tomasz Leszkowicz|data dostępu=2012-01-06}}</ref>). ▼
▲W latach 1950-1952 redaktorem naczelnym był [[Pavel Kohout]]. W czasie [[praska wiosna|praskiej wiosny]] redakcja zdecydowanie opowiedziała się po stronie reformatorów [[socjalizm]]u. Pierwsza strona tygodnika, zwykle zajmowana przez jedną ilustrację stała się trybuną piętnującą cenzurę, próby ograniczania niezależności Czechosłowacji przez państwa ościenne i wspierającą zmiany wewnątrz kraju. Np. na jednym z ostatnich wydań przed [[Praska_wiosna#Interwencja_wojsk_Układu_Warszawskiego|interwencją wojsk Układu Warszawskiego]] znalazł się rysunkowy komentarz do ideologicznych sporów z [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] o istotę socjalizmu: po przeciwnych stronach stołu negocjacyjnego zasiadają delegacje czechosłowacka i radziecka, a każdej z nich przewodniczy [[Włodzimierz Lenin|Lenin]] w charakterystycznej pozie z wyciągniętym ramieniem<ref name=okladki>{{cytuj stronę|url=http://dikobraz.mikroforum.cz/casopis-dikobraz-rocnik-1968/|tytuł=Okładki "Dikobraza" z 1968|autor=|data dostępu=2012-01-06}}</ref>. Po 21 sierpnia 1968 cieszyłotygodnik cieszył się jeszcze względną swobodą wypowiedzi (– pierwszy numer we wrześniu otworzył rysunek, na którym zdezorientowany [[Przygody dobrego wojaka Szwejka|Szwejk]] pyta o drogę do [[Czeskie Budziejowice|Budziejowic]]. Słynny bohater [[Jaroslav Hašek|Haška]] nie może do nich trafić ponieważ wszystkie drogowskazy zostały zamalowane czarną farbą lub zdjęte<ref name=okladki/> – tak jak robili to Czesi i Słowacy żeby zdezorientować [[Operacja Dunaj|żołnierzy Układu Warszawskiego]]<ref>Por. {{cytuj stronę|url=http://histmag.org/?id=1984|tytuł=Mróz, który przegnał Praską Wiosnę|autor=Tomasz Leszkowicz|data dostępu=2012-01-06}}</ref> ).
Po [[aksamitna rewolucja|aksamitnej rewolucji]] na cztery lata zmodyfikowano nazwę na ''Nový Dikobraz'', od 1993 do ostatniego numeru był znowu ''Dikobrazem''. Współpracowało z nim wielu polskich autorów tekstów i rysunków, które pojawiały się na zasadzie wzajemności w tygodnikach satyrycznych państw [[blok wschodni|bloku wschodniego]] (m.in. [[Polska|polskie]] ''[[Szpilki (czasopismo)|Szpilki]]'', [[NRD|wschodnioniemiecki]] ''[[Eulenspiegel (czasopismo)|Eulenspiegel]]'', [[ZSRR|radziecki]] ''[[Krokodił]]'', [[Węgry|węgierski]] ''[[Ludas Matyi (czasopismo)|Ludas Matyi]]''). ▼
Po [[aksamitna rewolucja|aksamitnej rewolucji]] tygodnik na cztery lata zmodyfikował nazwę na ''Nový Dikobraz'', od 1993 do ostatniego numeru był znowu ''Dikobrazem''.
▲PoZ [[aksamitna rewolucja|aksamitnej rewolucji]] na cztery lata zmodyfikowano nazwę na ''Nový Dikobraz'', od 1993 do ostatniego numeru był znowu ''Dikobrazem''. Współpracowało ztytułem nimwspółpracowało wielu polskich autorów tekstów i rysunków, które pojawiały się na zasadzie wzajemności w tygodnikach satyrycznych państw [[blok wschodni|bloku wschodniego]] (m.in. [[Polska|polskie ]] ''[[Szpilki (czasopismo)|Szpilki]]'', [[NRD|wschodnioniemiecki]] ''[[Eulenspiegel (czasopismo)|Eulenspiegel]]'', [[ZSRR|radziecki]] ''[[Krokodił |Krokodyl]]'', [[Węgry|węgierski ]] ''[[Ludas Matyi (czasopismo)|Ludas Matyi]]'').
{{Przypisy}}
| 