Rudki (Ukraina): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmausBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.2+) (Robot dodał vi:Rudky
Linia 35:
Rudki leżą nad potokiem [[Wiszenka]].
 
W 1876 w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Rudkach pochowany został [[Aleksander Fredro]]<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Orłowicz| imię = Mieczysław| tytuł = Ilustrowany przewodnik po Galicyi, Bukowinie, Spiszu, Orawie i Śląsku Cieszyńskim| wydawca = Książnica Polska| miejsce = Lwów| rok = 1919| strony = 235| isbn = }}</ref><ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Rąkowski| imię = Grzegorz| tytuł = Ziemia lwowska| wydawca = Oficyna Wydawnicza „Rewasz”| miejsce = Pruszków| rok = 2007| strony = 71| isbn = 978-83-89188-66-3}}</ref>.
 
== Historia ==
Miasto założone zostało pod koniec [[XIV wiek]]u. W tym też okresie powstała parafia łacińska podległa diecezji przemyskiej pw. [[Święty Wojciech|św. WojciechWojciecha]]a, fundacji Ścibora, konsekrowana ok. roku [[1435]]. W roku [[1550]] pod wpływem ruchów reformatorskich kościół został zamieniony na zbór kalwiński.
 
W roku 1655 [[Andrzej Stano]] h. [[Gozdawa (herb szlachecki)|Gozdawa]], współwłaściciel Rudek, podkomorzy [[Sanok|sanocki]], syn [[Jerzy Stano (poseł)|Jerzego]]( współdziedzica Rudek) i [[Zofia Fredro|Zofii Fredro]], rozpoczął budowę nowego kościoła, ale prace przerwał najazd szwedzki. W roku [[1728]] powstaje nowy murowany kościół fundacji Urbańskich. Do roku [[1742]] właścicielem miasta jest [[Ignacy Urbański]] z [[Lutowiska|Urbanic]], który następnie odsprzedaje miasto Fredrom herbu [[Bończa (herb szlachecki)|Bończa]].
 
Dziedzicem Rudek był [[Jacek Fredro]], hrabia, herbu [[Bończa (herb szlachecki)|Bończa]] (ur. 1770 w [[Hoczew|Hoczwi]] – zm. 1828) ojciec [[Aleksander Fredro|Aleksandra Fredry]]. Od roku [[1872]] przez miasto prowadzi ważna linia kolejowa łączącą [[Lwów]] z [[Budapeszt]]em tzw. [[Pierwsza Węgiersko-Galicyjska Kolej Żelazna]].
W roku [[1880]] było w miasteczku 2582 mieszkańców (w tym m.in 1352 Żydów, 945 Polaków), własność większościową posiadał do roku [[1876]] hr. Jan [[Aleksander Fredro]]. Tu po wyprawie napoleońskiej powrócił komediopisarz [[Aleksander Fredro]], który napisał: ''Napoleon na Elbę, a ja prosto do Rudek''.
 
Do roku [[1918]] Rudki były miastem powiatowym oraz siedzibą starostwa w austriackiej prowincji [[Królestwo Galicji i Lodomerii|Galicja]]. Do roku [[1939]] pozostały w posiadaniu rodu Fredrów. W roku [[1993]] w kościele parafialnym w Rudkach złożono ponownie prochy rodziny Fredrów.
 
W roku [[1837]] w Rudkach {{fakt|urodził się polski pisarz [[Walery Łoziński]].|data=2011-09}}
Linia 51:
Do 1939 siedziba władz powiatowych, sądu powiatowego, (sąd okręgowy w [[Sambor (miasto)|Samborze]]), [[województwo lwowskie]]. W roku [[1938]] miasto liczyło ok. 3500 mieszkańców. Istaniała parafia katolicka pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny ''in loco'', cerkiew pw. Narodzenia NMP oraz synagoga.
 
Po 17. września 1939 miasto zostało włączone do ZSSR. W obliczu ataku Niemiec na ZSSR, prawdopodobnie 26 czerwca 1941 - według świadectwa polskiego - [[NKWD]] zamordowało w więzieniu w Rudkach przetrzymywane tam osoby, a ich zwłoki przewieziono następnie do pobliskiego lasku. Odnalezionych zostało dziewięć zwłok, z których rozpoznano cztery, przeważnie aresztowanych po 22 czerwca przedstawicieli miejscowej inteligencji. Część więźniów zdołała uwolnić się i uciec, kiedy NKWD na jakiś czas opuściła więzienie. Wkrótce potem enkawudziści jednak wrócili, choć na krótko, i w odwecie mścili się na okolicznej ludności. Źródła niemieckie oszacowały liczbę ofiar NKWD w Rudkach i pobliskim [[Komarno (miasto)|Komarnie]] na około dwieście. Większość tych ofiar stanowiły osoby narodowści ukraińskiej, ale także Polacy.<ref>[[Aleksander Szumański]], [http://niepoprawni.pl/blog/2171/nie-tylko-we-lwowie-bez-trumien-i-krzyzy-z-ludobojstwem-w-tle ''Bez trumien i krzyży, z ludobójstwem w tle'']</ref>.
 
Pod [[Okupacja niemiecka w Polsce 1939-1945|okupacją niemiecką 1941-44]] zostały pozbawione praw miejskich, stając się siedzibą wiejskiej [[gmina Rudki|gminy Rudki]]<ref>[http://wiki-de.genealogy.net/w/index.php?title=Datei:Generalgouv_gemeindevz_1943.djvu&page=1|''Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG'']</ref>. Następnie zostały ponownie włączone do ZSSR w ramach Ukraińskiej SSR.
 
{{Przypisy}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* {{SgKP|IX|915|Rudki}}