Gorzędziej: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
KamikazeBot (dyskusja | edycje)
m drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Wieś infobox
|nazwa = Gorzędziej
|herb wsi =
|flaga wsi =
|herb artykuł =
|dopełniacz wsi = Gorzędzieja
|zdjęcie = Gorzedziej wies.JPG
|opis zdjęcia =
|województwo = [[Województwo pomorskie|pomorskie]]
|powiat = [[Powiat tczewski|tczewski]]
|gmina = [[Gmina Subkowy|Subkowy]]
|sołectwo =
|wysokość =
|liczba ludności = 498
|rok = 2005
|strefa numeracyjna = (+48) 58
|kod pocztowy =
|tablice rejestracyjne = GTC
|SIMC =
|mapa wsi =
|stopniN = 54 |minutN = 01 |sekundN = 57
|stopniE = 18 |minutE = 49 |sekundE = 09
|commons = Category:Gorzędziej
|wikisłownik =
|www =
}}
'''Gorzędziej''' – [[wieś]] [[Kociewie|kociewska]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo pomorskie|województwie pomorskim]], w [[powiat tczewski|powiecie tczewskim]], w [[gmina Subkowy|gminie Subkowy]], 6 km na południe od [[Tczew]]a, na skarpie [[Wisła|wiślańskiej]]. Wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]] ''Gorzędziej'' w którego skład wchodzi również miejscowość [[Mały Gorzędziej]].
 
[[podziałPodział administracyjny Polski 1975-19981975–1998|W latach 1975-1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwoWojewództwo gdańskie (1975-1998)|województwa gdańskiego]].
 
== Historia ==
[[Plik:Gorzedziej panorama.jpg|thumb|Kościół w Gorzędzieju]]
W [[IX wiek|IX]] w. w miejscu obecnej wsi istniał gród, strzegący szlaków handlowych. W pierwszej połowie [[XIII wiek|XIII]] w. gród został rozbudowany, a od [[1251]] stał się własnością [[Sambor II Tczewski|Sambora II]]. W [[1280]] [[Mściwój II|Mściwoj II]] przekazał Gorzędziej [[Diecezja płocka|biskupowi płockiemu]] Tomaszowi, z prawem założenia miasta. Miasto zostało lokowane w Gorzędzieju w roku 1287. Już w rok po lokacji, w roku 1288 książę Mściwoj II zatwierdzając przywileje zastrzegł, aby napływający osadnicy przybywali spoza granicy. Miało to na celu ograniczenie sprowadzenia osadników z innych okolicznych miast.W roku 1288 Gorzędziej uzyskał kolejny przywilej zdobył prawo otoczenia miasta obwarowaniem, poprawiającym bezpieczeństwo.
Gorzędziej był miastem na prawie magdeburskim będącym własnością biskupa płockiego. W [[1312]] [[Zakon krzyżacki|Krzyżacy]] wykupili Gorzędziej i odebrali mu [[prawa miejskie]]. Gród podupadł.
 
We wsi jednonawowy, [[gotyk|gotycki]] kościół parafialny pw.[[WojciechŚwięty SławnikowicWojciech|św. Wojciecha]] z [[XIV wiek|XIV]] w., przebudowany w [[XVIII wiek|XVIII]]-[[XIX wiek|XIX]] w. (obecnie '''Sanktuarium'''sanktuarium), obok klasztor [[Karmelici|karmelitów bosych]], [[XVIII wiek|XVIII]]-[[XIX wiek|XIX]] w., stoi prawdopodobnie w miejscu dawnego grodu, na wzniesieniu usytuowanym na samej krawędzi doliny [[Wisła|Wisły]]. Według tradycji, w [[997]] św. Wojciech płynąc Wisłą do [[Prusy (kraina historyczna)|Prus]], zatrzymał się w Gorzędzieju, aby odprawić nabożeństwo.
 
== Zobacz też ==
* [[Mała Słońca]]
* [[Most Knybawski]]
* [[Narkowy]]
* [[Subkowy]]
{{Gmina Subkowy}}