|
'''Nitrozwiązki''' – to [[związki organiczne|organiczne]] [[związki chemiczne]], zawierające [[Grupa nitrowa|grupę nitrową]] -NO<sub>2</sub>, w której [[atom]] [[azot]]u jest bezpośrednio połączony z atomem [[Węgiel (pierwiastek)|węgla]].
==Otrzymywanie==
===nitrozwiązkiNitrozwiązki alifatyczne===
Nitrozwiązki [[Rzędowość|pierwszo-]] i [[Rzędowość|drugorzędowe]] otrzymuje się w rekcji pomiędzy odpowiedniimiodpowiednimi [[Jodki|jodkami]] lub [[Bromki|bromkami]] a [[Azotyn srebra|azotynem srebra]] lub [[Azotyn sodu|sodu]]. Reakcja przebiega wg mechnizmu S<sub>N</sub>2. Produktem ubocznym tej reakcji są [[estry]] [[Kwas azotowy(III)azotawy|kwasu azotowego (III)azotawego]].<ref name="Chemia organiczna.Kurs podstawowy">{{Cytuj książkę| tytuł=Chemia organiczna. Kurs podstawowy| autor=Buza Daniela, Sas Wojciech, Szczeciński Przemysław| wydawca=Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej|rok=2006|miejsce=Warszawa|strony=256|ISBN=83-7207-657-X}}</ref>.
Związki nitrowe [[Rzędowość|trzeciorzędowe]] otrzymuje się poprzez utlenienie odpowiednich amin.<ref name="Chemia organiczna.Kurs podstawowy"></ref>.
===nitrozwiązkiNitrozwiązki aromatyczne===
Nitrozwiązki aromatyczne otrzymywane są zwykle przez [[nitrowanie]] [[mieszanina nitrująca|mieszaniną nitrującą]].
== Nomenklatura ==
Nazwę związków nitrowych tworzymy,tworzy się dodając przedrostek "nitro" do nazwy danego węglowodoru, np. CH<sub>3</sub>NO<sub>2</sub> to [[nitrometan|'''nitro'''metannitrometan]]; [[Plik:Nitrobenzol.svg|thumb|right|[[nitrobenzen]]|120px]]
położenie grupy nitrowej określamyokreśla się dodając z przodu [[lokant]] (numer atomu węgla), z którym grupa nitrowa się łączy, np.
CH<sub>3</sub>-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-NO<sub>2</sub> to 1-nitropropan
WyróżniamyWyróżnia się nitrozwiązki pierwszo-, drugo-, i trzeciorzędowe. Pierwszorzędowe związki nitrowe to takie, w których grupa -NO<sub>2</sub> jest przyłączona do atomu węgla, który nie jest połączony z żadnym innym atomem węgla lub jest połączony z tylko jednym atomem węgla. Pierwszorzędowe związki nitrowe to np. [[nitrometan]], nitroetan, 1-nitropropan.
Nitrozwiązki drugorzędowe to takie, w których grupa -NO<sub>2</sub> jest przyłączona do atomu węgla, który jest połączony z dwoma innymi atomami węgla. Drugorzędowe związki nitrowe to np. 2-nitropropan, 3-nitropentan.
| 