Scytowie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
PG (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Liburna (dyskusja | edycje)
dodane informacje
Linia 17:
 
== Wojowniczość ==
Byli ludem wyjątkowo wojowniczym. Według Herodota podczas uczt używali do wznoszenia toastów czaszek zabitych przez siebie wrogów, czasami oprawionych w złoto. Do wspólnej uczty byli dopuszczani tylko ci spośród mężczyzn, którzy posiadali taki puchar sporządzony z czaszki własnoręcznie zabitego wroga.
Scytowie byli znakomitymi łucznikami. Z tego powodu w połowie VI stulecia [[Pizystrat]] zaciągnął Scytów do armii ateńskiej. Jako najemnicy służyli u boku ateńskiej falangi podczas bitew, a w mieście używani byli do utrzymywania porządku. X tego powodu ich wizerunki są częstym motywem zdobniczym attyckich waz. W V stuleciu król Persji wynajął Scytów do nauki łucznictwa swoich perskich wojowników. Scytowie byli wynalazcami łuku refleksyjnego, tzw. łuku scytyjskiego.
 
 
== Scytowie na Kaukazie i na Bliskim Wschodzie ==
[[Plik:Warrior of Scithians.png|thumb|left|Wojownik scytyjski, VII-VI wiek p.n.e.]]
Po raz pierwszy w zapiskach historycznych pojawiają się w [[VII wiek p.n.e.|VII w. p.n.e.]] Pojawienie się Scytów nad Morzem Czarnym wiąże się z opuszczeniem ich dotychczasowych siedzib pod wpływem nacisku innego ludu koczowniczego – [[Massageci|Massagetów]]. W chwili pojawienia się na północnym Nadczarnomorzu tworzyli Scytowie zwartą organizację wojskową, dzięki czemu pokonali zamieszkujące tu wcześniej plemiona, przede wszystkim [[KimerowieKimmerowie|KimerówKimmerów]]. W pościgu za Kimerami i z chęci zagarnięcia olbrzymich dóbr, będących udziałem ówczesnych cywilizacji [[Azja Mniejsza|Azji Mniejszej]] i dorzecza [[Tygrys (rzeka)|Tygrysu]] i [[Eufrat]]u, Scytowie przez [[Kaukaz (łańcuch górski)|Kaukaz]] wdarli się do Azji Mniejszej. W latach siedemdziesiątych VII wieku p.n.e. Scytowie pod wodzą swojego władcy Ispakaiosa[[Ispakaios]]a połączyli się z [[Medowie|Medami]] i [[Manna (królestwo)|Mannejczykami]] przeciwko [[Asyria|Asyrii]]. Władcy Asyrii [[Asarhaddon]]owi udało się jednak zawrzeć ze Scytami separatystyczny pokój, w którym zgodził się m.in. wydać swoją córkę za wodza scytyjskiego Bartatuę.
[[Plik:Scythian Warriors.jpg|thumb|300px|Przedstawienie wojowników scytyjskich na pucharze z Kul Oba]]
Następnie Scytowie ruszyli dalej na południe i dotarli aż do [[Syria|Syrii]], budząc powszechny strach i przerażenie, czego wyrazem są obszerne fragmenty [[Biblia|biblijnej]] Księgi Jeremiasza. Stąd Scytowie zamierzali ruszyć na [[starożytny Egipt|Egipt]], lecz [[faraon]] [[Psametych I]] wyszedł im naprzeciw i „nakłonił licznymi darami i prośbami, żeby się dalej nie posuwali”.
Linia 28 ⟶ 30:
 
Kontakty z ludami [[Bliski Wschód|Bliskiego Wschodu]] podczas tej wyprawy oraz z koloniami [[Starożytna Grecja|greckimi]] na północnym Nadczarnomorzu wywarły ogromny wpływ na rozwój kultury scytyjskiej.
 
== Scytowie na stepach nadczarnomorskich ==
 
Scytowie pojawili się na stepach nadczarnomorskich na przełomie VII i VI w.p.n.e., skąd wyparli również nomadycznych [[Kimmerowie|Kimmerów]]. Zajęli teren od rzeki [[Prut]] aż po [[Doniec]], by w VI i V w. p.n.e. usadowić się na całym Zakaukaziu. W ten sposób kontrolowali Morze Czarne i Morze Kaspijskie. Mając we władaniu Krym, całe Zakaukazie i część Kazachstanu stanowili jedną z największych potęg ówczesnego świata. Okres ten stanowi apogeum rozwoju terytorialnego Scytii. W ciągu następnych 400 lat uzależnili od siebie kolonie greckie położone na wybrzeżu nadczarnomorskim. Rozmieszczenie plemion scytyjskich na obszarze stepów nadczarnomorskich znamy dzięki relacji [[Herodot]]a.
 
== Wojna z Persją Dariusza Wielkiego ==